Rodowód jednostki:
18.08.1944 - przemianowana z Schutzmannschaften Brigade Siegling
24.10.1944 - przeformowana w trzypułkową dywizję 30. Waffen-Grenadier-Division der SS [russische Nr. 2]
11.01.1945 - rozformowana, część składu osobowego do 600. Dywizji Własowa i do Brygady białoruskiej Waffen-SS
15.01.1945 - 09.03.1945 - Waffen Grenadier Brigade der SS [weissruthenische Nr 1]
09.03.1945 - ??.04.1945 - 30. Waffen-Grenadier-Division der SS [weissruthenische Nr 1]
(rozformowana (prawdopodobnie na poczatku miesiaca).

Dowódcy:
18.08.1944 - ??.04.1945 - SS-Obersturmbannführer Hans Siegling
(10.04.1945 r. został dowódcą SS Polizei Batalion w składzie 38. Division "Nibelungen")

Historia.
Pod kolejnym, 30 numerem kryły się tak naprawdę dwie jednostki, druga rosyjska a po jej rozwiązaniu pierwsza białoruska.

Drugą dywizję rosyjską utworzono z skierowanych do Prus Wsch. policyjnych batalionów białoruskich oraz ukraińskich (operacyjnie podporządkowanych dowódcy SS i Policji okręgu "Russland - Mitte").
Pod Łomżą w lipcu 1944r. powstaje czteropułkowa brygada policji pomocniczej utworzona z oddziałów Schutzmannschaft (m. in. bataliony 57 oraz 60-67) pod dowództwem H. Sieglinga (osoby związanej z tym oddziałem już do końca jego istnienia). Jednostka była trapiona bardzo dużymi dezercjami, stąd została przerzucona do Francji (Dijon).
Po odesłaniu części żołnierzy do kopania rowów (z rozformowanego 3 pułku), oraz przymusowym rozformowaniu dwóch batalionów (I z 2 pułku, oraz II z pułku 1) w następstwie walk z francuskimi partyzantami, z reszty z trudem sformowano dwa pułki piechoty (75 oraz 76). Trzeci zostaje utworzony z 654 Ostbataillon (Wehrmacht) oraz mieszanego batalionu zapasowego płk. Murawiewa (numery pułki otrzymują w październiku 1944r.), a sama jednostka od 24 października staje się oficjalnie dywizją Waffen SS.
W listopadzie i grudniu 1944 r. zaś w składzie LXIII KA bierze udział w walkach w Nadrenii przeciw francuskiej 1. DPanc. Żołnierze niechętnie szli do walki przeciw żołnierzom wojsk zachodnich aliantów, dezerterują nawet całe pododdziały. Dywizja zostaje wycofana z frontu, następnie skierowana na granicę z Szwajcarią i rozformowana.

Żołnierze pochodzenia rosyjskiego oraz część Białorusinów, zostają przydzieleni do 600 Grenadier Divison [russische nr 1] Sił Zbrojnych Komitetu Wyzwolenia Narodów Rosji (KONR).

Reszta głównie Białorusini, wraz z ewakuowanymi na zachód żołnierzami Białoruskiej Obrony Krajowej stanowią zalążek Białoruskiej Brygady Waffen SS później przemianowana na dywizję (30. Waffen-Grenadier-Division der SS [weissruthenische Nr 1]). Planowano ukończyć jej szkolenie do 30 czerwca 1945 r.

Jej tworzenie przebiegało na podstawie umowy zawartej z Białoruską Centralną Radą. Organizacja ta powstała na przełomie 1943 i 1944 r. pod auspicjami komisarza generalnego Białorusi SS-Gruppenführera Curta von Gottberga. Jej przewodniczącym został Radosław Ostrowski. Zebranie założycielskie odbyło się jednak dopiero 22 stycznia. W skład rady wchodziło 12 wydziałów w tym najważniejszy wydział wojskowy. Rada działała pod nadzorem Ostministerium, a później SS. Rola kierownika spraw wojskowych ograniczała się w zasadzie do zarządzania biurem werbunkowym.

W kwietniu część niemieckiej kadry zostaje przesunięta jako batalion do nowoformowanej 38. DGren "Nibelungen" (wraz z znaczną częścią uzbrojenia). Pozostałych żołnierzy podzielono na 3 bataliony, całością na miejscu dowodził SS-Sturbannführer F. Henningfield. Dowództwo batalionów objęli kolejno: mjr A. Sokał-Kutyłouski, kpt D. Czajkouski oraz kpt Tamiła.
W końcowym okresie Niemcy podjęli pewne wysiłki by przesunąć jednostkę do Tyrolu. Białorusini podjęli działania mające wyprowadzić ich z trudnej sytuacji i przejść bezpiecznie do Amerykanów. W tym celu nawet porozumieli się z dowództwem pobliskiej dywizji ROA (faktycznie był to sztab gen. Malcewa - dowódcy lotnictwa KONR).
Wkrótce potem resztki (ok. 1100 ludzi) jednostki dostają się alianckiej niewoli.

Nie opracowano wzoru tarczy naramiennej dla 30.DGren SS (2 Rosyjskiej). Żołnierze brygady - późniejszej Dywizji Białoruskiej za to mieli nosić tarczę o pionowych pasach: białym - czerwonym - białym. Później zostało ono zmodyfikowane i pasy biegły pod kątem 45 stopni. Nad Tarczą umieszczono napis Belarus, a pod nią Weissruthenien.
Nie wiadomo jednak czy ten ostatni wzór był w ogóle używany.

Patki - ułożony poziomo podwójny krzyż prawosławny - również nie wiadomo czy była w użyciu.
Mundury sowieckie, wehrmachtowskie, Waffen SS, Schutzmannschaften miało czarne mundury Allgemeine SS.


30. Waffen-Grenadier-Division der SS [russische Nr. 2], składała się z:

Waffen-Grenadier-Regiment der SS 75
dowódca SS-Sturmbannührer Karl Österreich
15.01.1945 r. - rozformowany, tworzy III batalion Brygady białoruskiej

Waffen-Grenadier-Regiment der SS 76
dowódca SS-Sturmbannührer Ernst Schmidt
od 26.11.1944 - SS-Hauptsturmführer Ernst Sielof.
15.01.1945 - tworzy I i II bataliony Brygady białoruskiej

Waffen-Grenadier-Regiment der SS 77
dowódca SS-Sturmbannührer Wilhelm Mocha
06.11.1944 - rozformowany

SS-Artillerie-Abteilung 30
dowódca SS-Hauptsturmführer Fritz Glaser
od 10.12.1944 - SS-Hauptsturmführer Kurt Riehn

SS-Aufklärungs-Abteilung 30
SS-Pionier-Kompanie
SS-Nachrichten-Kompanie
SS-Feldersatz-Bataillon

30. Waffen-Grenadier-Division der SS [weissruthenische Nr 1]

Waffen Grenadier Regiment der SS 86 [weissruthenische Nr 1]
od 09.03.1945 r. jako Waffen Grenadier Regiment der SS 75 [weissruthenische Nr 1]
??.04.1945 - rozformowany
I Batalion - z I/76
II Batalion - z I/76
III Batalion - z zbiorczego batalionu 75 pułku

Waffen Artillerie Abteilung der SS 30
15.01.1945 - sformowano z Schuma Art. Abt 56
??.04.1945 - rozformowany

Waffen Aufklärungs Reiter Schwadron der SS 30
1945.01.15 sformowano z Schuma Reiter Abt. 69
1945.04.?? - rozformowano

Waffen Panzer Jäger Abteilung der SS 30
??.04.1945 - rozformowany

Podległość operacyjna 30. Dywizji Grenadierów SS.

1944 rok	Korpus	Armia	GA	Obszar
wrzesień	rezerwa	-	"G"	Belfort
listopad	?	-	-	-
grudzień	LVIII	19 A	"G"	Oberrhein
1945 rok	Korpus	Armia	GA	Obszar
marzec-kwiecień	formowanie	SS-FHA	-	Grafenwöhr