Okręgowa Delegatura Rządu Warszawa-Miasto. Kryptonimy: "Corona", "Korona", "Mury", "Syrena", "Twierdza".
Okręgowy Delegat Rządu.
- Marceli Porowski "Mazowiecki", "Sowa", "Wolski".: II połowa 1941 - ??
Zastępcy delegata:
- Jan Tłuchowski.: 1941 - 1943 r.
- Antoni Chaciński.: 1941 - ??
- Marcin Wasyluk "M. Bielski".: 1941 - ??
- Stefan Zbrożyna "Ambroży".: 1943 - ??
- Karol Patzer "Karol".: 1941 - ??
- Stanisław Kowalewski.: 1943 - ??
Nominację na delegata okręgowego "Corony", otrzymał w drugiej połowie 1941 r., Marceli Porowski "Mazowiecki", "Sowa", "Wolski".
W tym samym roku mianowano jego zastępców: mecenasa Jana Tłuchowskiego (Stronnictwo Narodowe), Antoniego Chacińskiego (Stronnictwo Pracy) oraz Marcina Wasyluka "M. Bielski" (Stronnictwo Ludowe).
W końcowych tygodniach 1943 r., kolejnymi zastępcami delegata zostali: Stefan Zbrożyna "Ambroży" (PPS-WRN), Karol Patzer "Karol" ze Stronnictwa Narodowego (zastąpił Jana Tłuchowskiego) oraz Stanisław Kowalewski.
Aż do drugiej połowy 1943 r., delegat okręgowy nie dysponował praktycznie żadnym aparatem wykonawczym. Jako instytucja oficjalna działał natomiast Zarząd Miasta, którym kierował Julian Kulski. Funkcjonowały także biura dzielnicowe: Północ - z Cyprianem Odorkiewiczem na czele, Południe - ze Stanisławem Tyszkiewiczem, Praga - z Bronisławem Chajęckim oraz Śródmieście - z Marcelim Porowskim i Edmundem Grudzińskim.
Bezpośrednią działalność w mieście prowadziły również organy Biura Głównego Delegata Rządu na Kraj.
W okresie Powstania Warszawskiego opublikowano w stolicy zarządzenie Krajowej Rady Ministrów o tymczasowej organizacji władz w mieście, które regulowało strukturę Tymczasowego Zarządu Miejskiego. Nowy organ administracyjny składać się miał z prezydenta oraz z co najmniej trzech wiceprezydentów. Utrzymano przy tym podział na dzielnice sprzed 1 września 1939 r. Zarządzenie zawierało również zapowiedź utworzenia Tymczasowej Rady Miejskiej w terminie do dwóch tygodni od momentu jego opublikowania.
W 1943 r., na etacie Departamentu Spraw Wewnętrznych było 81 pracowników, w tym 19 przejętych z Administracji Zmilitaryzowanej Armii Krajowej "Teczki". Wydatki wydziałów skupionych w DSW na rok 1943 wyniosły 1 966 664 zł.
Wydział Bezpieczeństwa "Corona", "Korona", "Mury", "Syrena", "Twierdza".
Kierownik:
- Jerzy Rosicki "Kosiński".: wrzesień 1943 - ??
Wydział powstał we wrześniu 1943 r. po przejęciu pracowników Administracji Zmilitaryzowanej "Teczki". Na początku 1944 r., stan organizacyjny wydziału przedstawiał się następująco: naczelnik Wydziału Bezpieczeństwa, kierownik Oddziału Organizacyjno - Inspekcyjnego oraz funkcjonujący Oddział Społeczno - Polityczny.
Wywiad ODR "Wiry-Mury".
Szefowie:
- Eugeniusz Gitterman "Hübner".: koniec 1942 - maj 1943 r.
- Wacław Iwaszkiewicz "Wacław", "Rubicki".: maj - II połowa 1943 r.
- Kazimierz Gąsiorowski "Edyta".: II połowa 1943 - marzec 1944 r.
- Stanisław Szopiński "Słomka".: marzec 1944 - ??
Zastępcy:
- Wacław Iwaszkiewicz "Wacław", "Rubicki".: koniec 1942 - maj (?) 1943 oraz od II połowy 1943 r.
- Stanisław Szopiński "Słomka".: II połowa 1943 - ??
Członkowie siatki wywiadowczej:
Jerzy Czekanowski "Godziemba", "Konstanty", "Wincenty", Michał Golański "Mig" - poczta główna, Romana Golańska "Natalia" - łączniczka, Stanisław Kowalewski "Barski" - informacje o transporcie kolejowym, Władysław Kraft "Ada" - kasyno gry, Jan Warecki - łączność z Pawiakiem, Tadeusz Welker "War", Maria Welker "Teresa".
Wywiad ODR Warszawa-Miasto został ostatecznie zorganizowany pod koniec 1942 r. W roku 1944 na polecenie ówczesnego szefa "Wiru" Stanisława Szopińskiego, Leon Iwicki "Konar" zorganizował sieć informacyjną na terenach podwarszawskich. Sieć ta zajmowała się m. in. rozpracowywaniem środowisk komunistycznych. Zebrania odbywały się w mieszkaniu Iwickiego w Kobyłce lub w lokalu przy ul. Senatorskiej.
Członkami sieci podwarszawskiej byli:
Jan Rajchert "Kleopatra" z placówki Radzymin ("Egipt", "Równina"), Czesław Żurawski "Baszta" oraz Świderski "Sowa" z placówki Wołomin ("Wilcza"), Wyszkowski oraz Franciszek Pleński "Albin" z placówki Rembertów "Bagno", Władysław Łukasiewicz "Wojtek" z placówki Legionowo, Adam Kaska "Leśniewski" z placówki Kobyłka "Dębina", oraz ppor. Jan Witkowski "Kuba".
W strukturach ODR Warszawa - Miasto działała również brygada wywiadowcza, dowodzona przez ppłk. rez. Wiktora Boczkowskiego - Boćkowskiego "Korwina".
Państwowy Korpus Bezpieczeństwa "Fabryka".
Komendant "Dyrektor":
- Bronisław Chajęcki "Maciej Boryna".
I zastępca "Vice - Dyrektor" - Dział liniowy.
- N.N. "Andrzej Hański".: ?? - 15 grudnia 1943 r.
- Władysław Cisowski "Rychter".: grudzień (?) 1943 - ??.
II zastępca - Straż Porządkowa.
- Władysław Cisowski "Rychter".: ?? - 15 października 1943 r.
- Czesław Jacyna "Balcer".
III zastępca.
- Eustachy Krak "Dudzieniec".
Wydział operacyjny.
Naczelnik "Lokator":
- N.N. "Iwo".: 20 października 1943 - ??
Wydział administracyjny.
Kierownicy:
- Adam Dobrowolski "Czesław Sosnowski".: ?? - ??
- Henryk Łysakowski "Jerzy Kowal".: 1 września 1943 - ??
 por. rez. Wacław Dobrzycki "Ignacy Ruczajski".: ?? - ??
Zastępca:
- N.N. "Piecyk".
Referat Ogólny.
Kierowniczka:
- N.N. "Janina Kowalska".
Referat Personalny.
Kierownik:
- N.N. "Antoni Rodak".
Referat Budżetowy.
Kierownik:
- N.N. "Mieczysław Głowacki".: 1 września 1943 - ??
Referat Kartoteki.
Kierownik:
 plut. Edward Szulc "Gazda".
Referat Dokumenty "Podnajemca dokumentów".
Kierownik:
 st. sierż. Władysław Jedliński "Mączyński".: 1 września 1943 - ??
Referat Maszyny.
Wydział Gospodarczy.
Kierownik:
- N.N. "Kusy".: 1 września 1943 - ??
Dział Służby Kryminalnej.
Kierownik:
- N.N. "Mirek".
Urząd Śledczy.
Kierownik:
- Włodzimierz Lechowicz "Tomasz Tomaszewski".
Zastępcy:
- Witold Pajor "Aleksander Różycki".
 kpt. Wacław Pluciński "A. Wartaliński".
Kierownik szkoleniowy.
por. Feliks Rokicki "Lubicz".: 1 września 1943 - ??
Kierownik inspekcji.
- Władysław Cisowski "Rychter".: 15 września - 15 grudnia 1943 r.
Oficer inspekcyjny.
- Adam Dobrowolski "Czesław Sosnowski".: wrzesień 1943 - ??
Dział kobiet.
Kierowniczka:
- Sabina Wałachowska "Zofia Sikorska".
Komenda Rezerwa "Gisernia"(?).
Szef:
- N.N. "Sęk".: 1 września 1943 - ??
Zastępca komendanta rezerw.
- Alfred Kurczewski "Szreniawa".
Batalion Szturmowy Komendy Miasta.
Dowódca:
- Alfred Kurczewski "Szreniawa".: 1 luty 1944 - ??
Kurierka.
- Zofia Budrewicz "Beatrycze".: 1 października 1943 - ??
Kierownik Straży Porządkowej.
- N.N. "Aleksander".: 15 października 1943 - ??
Zastępca.
- N.N. "Henryk".: 15 października 1943 - ??
Sekcja Obyczajowa.
- N.N. "Olga Jankowska".
- N.N. "Krystyna Morska".
- N.N. "Petrosława Optyniewska".
- N.N. "Grażyna Barska".
Czołówka Sanitarna "Rad-San".
- N.N. "Wanda Znańska".
- N.N. "Helena Lubicz".
- N.N. "Danuta Leliwa".
- N.N. "Maria Ruska".
- N.N. "Iza Borecka".
- N.N. "Włada Dąb".
- N.N. "Józefina Stanisławska".
Komendant Obozów Jenieckich dla Mężczyzn.
- Marian Kowalski "Korab".
- N.N. "Tadeusz Gniewko".: 15 luty 1944 - ??
Komisja Dyscyplinarna Komendy Miasta.
Przewodniczący:
- N.N. "Przemysław Dwernicki".
Członkowie:
- Witold Pajor "Różycki".
- Czesław Jacyna "Balcer".
Zastępcy członków:
- Włodzimierz Lechowicz "Tomaszewski".
- N.N. "Majorski".
Składnica meldunkowa (utworzona w lipcu 1944 r.).
Kierownicy:
kpt. N.N. "Jastrzębiec" (przekazany z łączności AK).
por. N.N. "Juliusz"(przekazany z łączności AK).
10 łączniczek.
Obwody:
Obwód I - Śródmieście "Teren I".
Komendant "Administrator":
- Józef Mazur "Andrzej".
- Bielobradek "Stanisław Biernacki".
Zastępca:
- N.N. "Łoś".
Kierownik Służby Śledczej.
 ppor. rez. N.N. "Roman Żak".
Zastępca.
- N.N. "Wiesław Fret".
Komisariat I (ul. Bednarska 7).
Kierownik "Rządca".
- N.N. "Ignacy Jankowski".: 1 luty 1944 - ??
Komisariat IX (ul. Fabryczna 28).
Kierownik:
- N.N. "Antoni Aniołkiewicz".: 1 luty 1944 r. - ??
Komisariat X (ul. Szpitalna 5).
Kierownik:
- N.N. "Tadeusz Mieliński".
Komisariat XII (ul. Daniłowiczowska 10).
Kierownik:
- N.N. "Bronisław Żelazny".: 1 luty 1944 - ??
Komisariat XIII (Hoża 30).
Kierownik:
- N.N. "Adam Finis".
Obwód II - Północ.
Komendant "Naczelny Inżynier".
- N.N. "Witold Majerski".
I zastępca.
- Antoni Penker "Bowa".: 15 grudnia 1943 - 15 lipca 1944 r. (?)
- N.N. "Przemysław Okrasa".: 15 lipca 1944 - ??
II zatępca.
- N.N. "Przemysław Okrasa".
Adiutant "Prowadzący meldunki".
- N.N. "Michał Kwiatkowski".
Kierownik Służby Śledczej.
- N.N. "Stanisław Sierpień".
- N.N. "J. Feliński".
Zastępca:
- N.N. "J. Feliński".
- N.N. "Karski".
Komisariat II (ul. Kapucyńska 19).
Kierownik:
- N.N. "Gronek Cinzano".
Komisariat III, IV, V.
Kierownik:
- N.N. "Mieczysław Romanowski".
Komisariat VII (ul. Krochmalna 56).
Kierownik:
- Józef Kędzierski "Nosek".
Komisariat XII, XIII (ul. Daniłowiczowska).
Kierownik:
- N.N. "Hajak".
Komisariat XXVI (ul. Odrowąża 75).
Kierownik:
- Leon Czarski "Paździerski".
Obwód III - Południe.
Komendant:
- Antoni Tomczak "Zygmunt Helba".
Zastępca:
- N.N. "Alfred Szulima".
Adiutant:
- N.N. "Jan Mazur".
Kierownik Służby Śledczej.
- N.N. "Kazik Gryf".
Zastępca:
 kpr. rez. N.N. "Marcin Dyląg".
- N.N. "Stanisław Lubelski".
Komisariat I Kolejowy (Al. Jerozolimskie 43).
Kierownik:
- N.N. "Karol Domański".
Komisariat VI (ul. Miedziana 5).
Kierownik:
- aspirant N.N. "Marian Zawiła".
Komisariat VIII (ul. Śliska 52).
Kierownik:
- N.N. "Józef Savari".
Komisariat XI (ul. Poznańska 13).
Kierownik:
- Antoni Siwiec "Adam Serafinek".
Komisariat XVI (ul. Czerniakowska 85).
Kierownik:
- N.N. "Adam Czarski".
Komisariat XXIII (ul. Grójecka 26).
Kierownik:
- N.N. "Jan Śmiały".
Obwód IV - Praga.
Komendant:
- N.N. "Sęk".
I zastępca:
- Stanisław Wojalski "Kostka".
II zastępca:
- N.N. "Bohdan Orlik".
Batalion Szturmowy Obwodu Praga.
- Marian Kowalski "Korab".: 15 luty 1944 - ??
Kierownik Służby Śledczej.
- N.N. "Konstanty Mieszkowski".
I zastępca:
plut. N.N. "Ryszard Nyper".
II zastępca:
- N.N. "Bernard".
Komisariat XIV (ul. Wileńska 11).
Kierownik:
- N.N. "Czesław Orzeł".
Komisariat XV (ul. Jagiellońska 9).
Kierownik:
- N.N. "Jan Szablewski".
Komisariat XVII (ul. Grochowska 172).
Kierownik:
- N.N. "Czesław Łoś".
Komisariat XVIII (ul. Kartuska 1).
Kierownik:
- M. Kowalski "Korab".
Komisariat XXIV (ul. Tykocińska 16).
Kierownik:
- N.N. "Bronisław Sokół".
Komisariat XXV.
Kierownik:
- N.N. "Aleksander Tenaks".
Komisariat II Kolejowy (Dworzec Wschodni).
Kierownik:
- N.N. "Wacław".
Komisariat Wodny (Wybrzeże Helskie 64).
Kierownik:
st. sierż. N.N. "Aleksander Nałęcz".
W październiku 1943 r., PKB miasta Warszawy liczył: 19 oficerów i 170 szeregowych zawodowych mundurowych, 1 oficera i 18 szeregowych służby kryminalnej, 252 oficerów i 512 szeregowych tzw "elementu milicyjnego".
W meldunkach z tego okresu określano stan organizacyjny w następujący sposób:
"Kadry Obwodów Komisariatów dostatecznie są zorganizowane i powiązane. Wyszkolenie prowadzone we wszystkich obwodach zadowalająco".
W piśmie z 4 stycznia 1944 r., komendant okręgowego PKB Bronisław Chajęcki "Maciej Boryna", raportował Okręgowemu Delegatowi Rządu, że przewiduje na okres przejściowy osiągnięcie przez PKB i Straż Porządkową stanu około 15 000 ludzi.
W tym samym raporcie wskazywał on jednak na katastrofalny stan uzbrojenia podległych mu oddziałów, którego starczyło tylko dla 130 ludzi.
Według zestawienia z lutego 1944 r., stan liczebny PKB oceniono na 7 000 ludzi "całkowicie zorganizowanych, w 90 % na członie cywilnym".
Zbliżający się moment jawnego wystąpienia przeciwko okupantowi, spowodował rozbudowę struktur PKB, co stało się możliwe dzięki przyłączeniu kilku mniejszych organizacji podziemnych.
I tak rozkazem Bronisława Chajęckiego nr 26 z 26 lipca 1944 r., Państwowemu Korpusowi Bezpieczeństwa w mieście podporządkowano Komitet Bezpieczeństwa Warszawy, utworzony przez organizację "Unia", pod koniec 1940 r.
Wcześniej, bo w wiosną 1944 r., w skład Państwowego Korpusu Bezpieczeństwa weszła organizacja konspiracyjna strażaków "Budowa", dotychczas działająca w ramach AK i dowodzona przez kpt. Zygmunta Marynowskiego "Mata", oraz Straż Porządkowa podlegająca strukturom Stronnictwa Narodowego.
Ponadto do wejścia w skład PKB przygotowywano działającą w ramach Stronnictwa Pracy grupę bojową "Pochodnia", która wcześniej współpracowała z Korpusem.
Ekspozytura Urzędu Śledczego "Start".
Idea utworzenia "Startu" polegała na konieczności podjęcia walki z nasilającym się bandytyzmem w mieście. W styczniu 1944 r., Bolesław Kontrym "Cichocki" skierował pismo do Dyrektora Departamentu Spraw Wewnętrznych, w którym opisał koncepcje zwalczania tego zjawiska i utworzenia potrzebnej do tego komórki.
Stan liczebny, w okresie największego rozkwitu działalności "Startu" wynosił 51 osób, w tym: 3 osoby w kierownictwie, 7 w sekretariacie, cztery placówki po 8 osób każda oraz 9-cioosobowa grupa likwidacyjna. "Start" dysponował 9 lokalami konspiracyjnymi i ośmioma skrzynkami korespondencyjnymi.
Kierownik "Startu":
ppor. rez. Witold Pajor "Stanisław Różycki".
I zastępca:
kpt. Zygmunt Ojrzyński "Stefan Czarniecki".
II zastępca:
ppor. rez. Stanisław Nienałtowski "Michał Jaszczołt".
Instruktor:
- N.N. "Józef Nowakowski".
Kancelaria.
Szef:
- Andrzej Czystowski "Mały".
Archiwista:
plut. rez. N.N. "Witold Kornacki".
Maszynistka:
- N.N. "Krystyna Słonianka".
Łączniczka:
- Janina Manczarska-Orzeszkowska "Nina Bielicz".
Łącznicy:
kpr. rez. N.N. "Stefan Korczyński".
- N.N. "Stefan Wilk".
Placówka I - Praga.
Kierownicy:
plut. Raszetnik "Mieszko".
st. sierż. W. Jedliński "Stefan Sławiński".
Zastępca:
ppor. rez. N.N. "Ryszard Żbikowski".
Agenci:
 sierż. rez. N.N. "Stefan Florczyński".
plut. rez. N.N. "Piotr Wilczyński".
plut. rez. N.N. "Jan Jóźwiński".
kpr. rez. N.N. "Mieczysław Rosochalski".
Łącznik:
kpr. rez. N.N. "Stefan Korczyński".
Placówka II - Śródmieście.
Kierownik:
ppor. Julian Czerwiakowski "Jerzy Tarnowski".
Zastępca:
- Jadwiga Olesińska "Czerwińska".
Agenci:
plut. N.N. "Jan Ryś".
sierż. pchor. N.N. "Ludwik Ludwikowski".
sierż. Stanisław Getter "Stefan Barski".
kpr. N.N. "Georg Korczyński".
Placówka III - Północ.
Kierownik:
- Zbigniew Eime "Ilski".: luty - lipiec 1944 r.
Zastępca:
ppor. rez. Henryk Nowicki "Mieczysław Henrykowski".
Agenci:
- N.N. "Karol Lis".
- N.N. "Stefan Czeremis".
kpr. rez. Eugeniusz Grzybowski "Kawaler".
kpr. N.N. "Stefan Łopatowski".
Placówka IV - Południe.
Kierownicy:
- Antoni Siwiec "Serafiuk".
por. Stanisław Mierzeński "Ryszard Szczepański".
Zastępca:
por. N.N. "Władysław Zawisza".
Agenci:
- N.N. "Jan Wasąg".
- N.N. "Ryszard Łopacki".
Grupa Likwidacyjna.
Kierownik:
plut. rez. Antoni Staszewski "Orliński".
Członkowie grupy:
kpr. Tadeusz Dubrowin "Siwek".
kpr. Zbigniew Pospieszyński "Morowicz".
kpr. N.N. "Artur Sokołowski".
kpr. N.N. "Zbigniew Orlewicz".
kpr. N.N. "Ignacy Kowalski".
- N.N. "Marek Markowski".
- N.N. "Feliks Bryła".
- N.N. "Władysław Rudy".
Do grupy likwidacyjnej włączono pięć osób z oddziału dyspozycyjnego delegatury "Podkowa".
***
W dokumentacji konspiracyjnej zachowały się pseudonimy osób, których dokładny przydział w PKB jest dziś nieznany:
por. rez. N.N. "Stanisław Aleksandrowicz" - wydział wykonawczy (?), N.N. "Bohun" - obserwator, por. rez. N.N. "Grzegorz Byliński" - informator, plut. N.N. "Jozef Drzewiecki" - szofer, N.N. "Hanka Dzik", N.N. "Wacława Jagodzińska" - informatorka, ppor. rez. N.N. "Zenon Kaktus" - informator, N.N. "Kazik" - obserwator, por. rez. por. rez. N.N. "Korybut" - instruktor PKB, N.N. "Marek Makowski" - "Start", kpr. podch. N.N. "Oberek", chor. N.N. "Pierot" - wywiadowca, N.N. "Jacek Pogorzelski", N.N. "Stefan Radzikowski" - "Start", plut. rez. N.N. "Piotr Rawski" - agent, N.N. "Maria Rudzka", N.N. "Stanisław Skowroński" - informator, N.N. "Aleksander Więckowski" - informator.
Wydział Skarbowy.
Naczelnik:
- Kazimierz Niemski.
Niemski pełnił jednocześnie funkcję naczelnika Wydziału Finansowego Zarządu Miasta.
Wydział Oporu Społecznego - KWC.
Kierownik KWP w Warszawie:
- Eustachy Krak "Zoi".
Wydział dywersji osobowej.
Kierownik:
- Włodzimierz Lechowicz "Morski".: kwiecień 1944 - ??
Działy:
Dochodzeniowo-Śledczy "Magiel".
Kierownicy:
- Stanisław Mikulski "Latawiec".
- Kazimierz Moczarski "Maurycy".: styczeń 1944 - ??
Pracownicy:
Jerzy Bay "Mieczysław Góralczyk", Jerzy Macierakowski "Moll", Zofia Moczarska "Malina", Janina Zintel "Grażyna", st. sierż. Henrk Łuczak.
Dział Obserwacyjny.
Kierownik:
- Stanisław Nienałtowski "Zbroja".
Pracownicy:
Jadwiga Olesińska "Dziunia Czerwińska", N.N. "Kłapouch", Hanna Wasilewska-Kołakowska "Hanka Wirska", N.N. "Danka Wojciechowska"
Dział Likwidacyjny.
Kierownik:
- Alfred Kurczewski "Ambrozja", "Ambroży".
Dział Bojowy "Czyn" - "Roman".
(utworzony w grudniu 1943 r.).
Dowódca:
ppor. Stanisław Sękowski "Michał", "Rugia".
Dowódcy sekcji bojowych:
Józef Gumowski "Grzmot", Edmund Rosochacki "Jerzy", Wojciech Lewandowski "Wojtek".
Oddział "Czynu" do lipca 1944 r., przeprowadzał akcje likwidacyjne, dokonał ataku na kolonistów niemieckich w Kępie Kiełpińskiej, natomiast 11 czerwca 1944 r., przeprowadził akcję uwolnienia piętnastu więźniów ze szpitala Jana Bożego. Podczas Powstania Warszawskiego oddział walczył w Kampinosie.
Cywilny Sąd Specjalny dla Warszawy i województwa "Dworzec".
Przewodniczący:
- Eugeniusz Ernst "Pawłowski", "Piotrowski".: listopad/grudzień 1942 - ??
Sędziowie:
- Cichowski.
- Józef Łaszkiewicz.
Otton Wecsile.
Prokurator:
- Stanisław Koziołkiewicz "Alfa".
Sąd Specjalny wydał kilkadziesiąt wyroków śmierci, głównie na agentów gestapo, konfidentów i szmalcowników. W ramach warszawskiego CSS działały również dwie Komisje Sądzące.
***
W 1943 r., Wydział Oporu Społecznego grupował 33 pracowników etatowych. Budżet wydziału zamknął się na sumie 144 050 zł. W lutym 1944 r., wydział liczył już ponad 100 osób, w tym kilkunastoosobową grupę likwidacyjną oraz około 100 mężów zaufania w różnych instytucjach miejskich i gospodarczych.
Na szeroką skalę przeprowadzano akcję plakatową i wykonywania napisów na murach (m. in. "Wawer"), prowadzono wysyłkę listów z upomnieniami do osób "błądzących". Prowadzono także działalność propagandową oraz antykomunistyczną (Społeczny Komitet Antykomunistyczny).
Wydział Opieki Społecznej.
W 1943 r., wydział nie miał pracowników etatowych. W roku budżetowym wydano na działalność wydziału 400 000 zł.
Wydział Robót Publicznych.
W 1943 r., wydział nie miał pracowników etatowych. W roku budżetowym wydano na działalność wydziału 10 000 zł.
Okręgowe Biuro Oświaty i Kultury.
Kierownik:
- Bronisław Chróścicki.
Pracownicy:
Stanisław Dobraniecki, Władysław Szubzda, Józef Derlikowski, Józef Kuran, Kazimierz Staszewski, Wacław Tułodziecki, Michał Gładysz, Helena Kasperowicz, Wincenty Czerwiński.
Tajne Kuratorium dla Warszawy.
Kierownik:
- Tadeusz Kupczyński.
W 1943 r., na etacie wydziału było 5 pracowników, a wydatki wyniosły 825 250 zł.
Na przełomie 1943 i 1944 r., tajne szkolnictwo powszechne grupowało 1 000 nauczycieli i ponad 16 000 uczniów. W lutym 1944 r., w jawnym szkolnictwie powszechnym w Warszawie pracowało 1 440 nauczycieli oraz 65 000 uczniów.
Biuro Oświaty działało do wiosny 1945 r. Jeszcze w czerwcu tego roku na etacie delegatury znajdowali się kierownik, referent organizacyjny oraz łącznik lub łączniczka.
Źródła:
* Waldemar Grabowski "Polska Tajna Administracja Cywilna 1940 - 1945".
* Waldemar Grabowski "Delegatura Rządu Rzeczypospolitej Polskiej na Kraj 1940 - 1945."
Redakcja Dws-Xip.pl pragnie gorąco podziękować Panu dr hab. Waldemarowi Grabowskiemu za zezwolenie na publikację obszernego tekstu oraz zdjęć, pochodzących z monografii "Polska Tajna Administracja Cywilna 1940 - 1945".
Koniec.
|
