Nr ISSN 2082-7431
Serwis Polska Podziemna
Dział "Postacie".
KOZAK, Zygmunt.



KOZAK Zygmunt.

Komendant Państwowego Korpusu Bezpieczeństwa
w Obwodzie I, Okręgu IV BCh.

Pseudonimy: "Walter".

Urodzony: 2 luty 1919 r., w Kłodzie, powiat Puławy.

Zmarł: 10 lipca 1986 r.


Zygmunt Kozak, urodził się w rodzinie chłopskiej. Szkołę powszechną w Kurowie ukończył w 1933 r.
Od 1935 roku członek ZMW "Wici". W 1938 roku jako ochotnik wstąpił do wojska, służbę odbywał w 11 dywizjonie artylerii przeciwlotniczej w Dęblinie, w tej jednostce brał udział w Wojnie Obronnej 1939 r. Dostał się do niewoli niemieckiej, z której wkrótce uciekł i powrócił do rodzinnej wsi.

W październiku 1939 nawiązał kontakt z ChOW "Racławice", potem został członkiem ZWZ. W roku 1941 wstąpił do BCh. Początkowo jego działalność polegała na tworzeniu struktur organizacyjnych, zbieraniu informacji radiowych oraz zbieraniu i magazynowaniu broni. W miarę rozwijania działalności przez BCh włączył się do organizacji i przeprowadzania akcji bojowych.

W 1943 roku został komendantem Oddziałów Specjalnych obwodu puławskiego, w październiku tego roku przeszedł do dyspozycji Komendy Głównej BCh jako oficer do wykonywania zadań specjalnych.

W styczniu 1943 roku mianowany zastępcą komendanta PKB okręgu. Brał udział min.:

   - rozbiciu posterunku policji "granatowej" w Nieliszu (okr. Zamość), w akcji na KKO w Siedlcach w styczniu 1943,
   - ataku na pociąg urlopowy pod Gołębiem w maju 1943,
   - obronie przed pacyfikacją wsi Barłogi w lipcu 1943,
   - wysadzeniu pociągu z amunicją pod Gołębiem we wrześniu 1943,
   - akcji na tartak w Nasutowie we wrześniu 1943 (został ranny w rękę),
   - rozbiciu więzienia w Opolu Lubelskim w lipcu 1944.

Po wkroczeniu Armii Czerwonej aresztowany 16 sierpnia 1945 roku.

Wyrokiem Wojskowego Sądu Okręgowego w Warszawie został skazany na karę śmierci. Za wstawiennictwem wojewody lubelskiego Kazimierza Sidora, (b. Żołnierza BCh i AL) Przewodniczący KRN decyzją z 9 marca 1946 roku zamienił karę śmierci na 10 lat pozbawienia wolności oraz praw obywatelskich na 5 lat.
Na mocy amnestii z lutego 1947 karę złagodzono do 5 lat pozbawienia wolności. Wyrok odbywał w zakładach karnych we Wronkach i Golędzinowie.

Po wyjściu z więzienia i ukończeniu Technikum Budowlanego w Warszawie pracował w Biurze Projektów Przemysłu Chemicznego PROCHEM w Warszawie.
Był członkiem ZBoWiD oraz Krajowej Komisji ds. BCh.

Po śmierci został pochowany na cmentarzu w Marysinie Wawerskim. Sąd Wojewódzki w Warszawie w dniu 15 grudnia 1997 roku stwierdził nieważność wyroku b. Sądu w Warszawie, ponieważ czyny popełnione miały związek z działalnością na rzecz niepodległego Państwa Polskiego.

Awansowany do stopnia podpułkownika, odznaczony Krzyżem Virtuti Militari V kl., Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami, Krzyżem Walecznych, Krzyżem Partyzanckim.


Biografia opracowana i udostępniona portalowi dws.xip.pl przez Vinicjusza Mocnego.




powrót do spisu treści


© copyright 2005 - 2007, Radosław ""Butryk"" Butryński
Design by Scypion