Nr ISSN 2082-7431
Serwis Polska Podziemna
Dział "Postacie".
MACIELIŃSKI, Emil.



MACIELIŃSKI, Emil

Podpułkownik służby stałej kawalerii.



Pseudonimy: „Kornel”, „Odrowąż”, „Pomian”, „Rey”, „Sas”, vel Jan Majewski.

Urodzony: 8 kwietnia 1892 r., w Starym Sączu.

Zmarł: 17 grudnia 1941 r., w Warszawie (z wyroku WSS).


Promocje:

Podpułkownik.: 3 maja 1940 r.
Major.: 15 sierpnia 1924 r.
Rotmistrz.: (ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 r.)

Funkcje:

Członek Drużyn Strzeleckich w Stryju.: 31 lipca 1911 - ??
Służba w armii austriackiej.: 15 sierpnia 1914 - 31 października 1918 r.
Uczestnik Powstania Wielkopolskiego.: 1918 - 1919 r.
Dowódca szwadronu karabinów maszynowych, 3 Pułku Ułanów Wielkopolskich (Gniezno).: styczeń 1919 - 1920 r.
Dowódca szwadronu karabinów maszynowych, 17 Pułku Ułanów (Leszno).: luty 1920 - 1924 r.
Komendant Szkoły Podoficerów Zawodowych nr 3 w Biedrusku.: 1924 - 14 września 1926 r.
Komendant Szkoły Podchorążych Kawalerii nr 3 w Biedrusku.: 1924 - 14 września 1926 r.
Kwatermistrz 18 Pułku Ułanów (Grudziądz).: 14 września 1926 - 15 stycznia 1928 r.
Referent inspekcji i mobilizacji w Głównym Inspektoracie Sił Zbrojnych (Warszawa).: 1928 - 1930 r.
Referent inspekcji w Inspektoracie Armii (Lwów).: 1930 - luty 1931 r.
Rejonowy Inspektor ds. koni w Gródku Jagiellońskim.: luty 1931 - kwiecień 1934 r.
Przeniesiony w stan spoczynku.: kwiecień 1934 r.
Komendant Okręgu Lwów ZWZ-1.: ?? - ??
Komendant Obszaru Lwów ZWZ

Opinie:

Notatki:

Syn Kornela i Zofii z domu Zubek. W 1913 r., ukończył ośmioklasowe gimnazjum klasyczne w Stryju, uzyskując maturę. Potem studiował w Akademii Weterynarii we Lwowie. Od 31 lipca 1911 r., był członkiem Drużyn Strzeleckich w Stryju. W okresie od 15 sierpnia 1914 do 31 października 1918 r., służył w armii austriackiej. Ukończył w niej szkołę oficerską. Brał udział w walkach na froncie rosyjskim i włoskim. Pod koniec 1918 r., brał czynny udział w rozbrajaniu Austriaków i Niemców w Bochni.

W 1918 i w 1919 r., uczestniczył w Powstaniu Wielkopolskim, a od stycznia 1919 do roku 1920 dowodził szwadronem karabinów maszynowych 3 pułku ułanów wielkopolskich w Gnieźnie, przemianowanym w lutym 1920 r., na 17 pułk ułanów i przeniesionym do Leszna. W szeregach 17 p. uł. brał udział w 1920 r., w wojnie polsko-bolszewickiej. W dniu 3 sierpnia 1920 r., dowodząc 4 szwadronem podczas wycofywania się pułku z rejonu Radziwiłłowa na Wołyniu, został okrążony przez bolszewików.
Na czele swojego oddziału, szarżą przy dużych stratach przedarł się, otwierając drogę dla reszty pułku. Został za okazane męstwo odznaczony krzyżem Virtuti Militari V klasy.

Awansowany do stopnia rotmistrza ze starszeństwem 1 czerwca 1919 r. W 1924 r., przeniesiony na stanowisko komendanta Szkoły Podoficerów Zawodowych nr 3 i Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii nr 3 w Biedrusku. 15 sierpnia 1924 r., został awansowany do stopnia majora służby stałej kawalerii.
14 września 1926 r., przeniesiony na stanowisko kwatermistrza do 18 p. uł. w Grudziądzu, gdzie służył do 15 stycznia 1928 r. Następnie do 1930 r., referent inspekcji i mobilizacji w GISZ, u gen. J. Rómmla, a od 1930 r., w Inspektoracie Armii we Lwowie.
Od lutego 1931 r., był rejonowym Inspektorem ds. koni w Gródku Jagiellońskim. Przeniesiony z dniem 1 kwietnia 1932 r., w stan spoczynku. Zamieszkał w Bielsku. Ewidencyjnie podlegał PKU Bielsko. Przeniesiony do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr V.

W latach 1932-1938 pracował jako urzędnik Kasy Chorych w Bielsku, potem dyrektor Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Dziedzicach i przedstawiciel przedsiębiorstwa żeglugi morskiej w Katowicach. W latach 1938 - 1939 był komisarzem wojskowym, komendantem samoobrony Huty Trzynieckiej. Od września 1939 r., przebywał we Lwowie. Czynny w konspiracji ZWZ-1, najpierw Komendant Okręgu Lwów Zachód ZWZ-1, a od kwietnia 1940 r., p.o Komendanta Obszaru.
3 maja 1940 r., awansowany do stopnia podpułkownika służby stałej kawalerii. Był dwukrotnie aresztowany przez NKWD i zwalniany, co zrodziło oskarżenia o podjęcie współpracy z NKWD. W październiku 1941 r., skutecznie ingerował w organizowanie ZWZ na terenie Okręgu Tarnopol ZWZ przez członków tzw. „ekipy warszawskiej”, kierowanej przez gen. Kazimierza Sawickiego "Pruta".

Według historka, profesora Jerzego Węgierskiego, oskarżenia o zdradę były spreparowane przez agentów NKWD zainstalowanych głęboko w strukturach ZWZ:

"oskarżenia te, prawdopodobnie zostały zręcznie spreparowane dla chcących sobie stworzyć alibi rzeczywistych agentów NKWD w szeregach ZWZ-1 i ZWZ-2: kpt. Edwarda Metzgera i por. Edwarda Goli, których początkowo w Warszawie nie rozszyfrowano. Prawdopodobnie w grze uczestniczył też agent NKWD zakonspirowany głębiej, który nie dopuścił później do przeprowadzenia przesłuchania Macielińskiego w KG ZWZ w Warszawie.
Nie pomógł Macielińskiemu złożony przez szefa Wydziału Bezpieczeństwa i Kontrwywiadu Oddziału II KG ZWZ, Bernarda Zakrzewskiego „Oskara”, meldunek kwestionujący zasadność wyroku kary śmierci, wydany przez Sąd Kapturowy przy KG ZWZ. Macieliński wiedząc o wyroku sam się zgłosił w Warszawie prosząc o przesłuchanie go i deklarując zadanie sobie śmierci, jeśli zostaną podtrzymane oskarżenia. Jednak nie umożliwiono mu tego.
Został zastrzelony w Warszawie na Saskiej Kępie 17 grudnia 1941 r. (Jeżeli rozszyfrujemy osobę, która spowodowała, że go nie przesłuchano w KG ZWZ, to poznamy prawdopodobnie rzeczywistego agenta NKWD).
Sytuacja zaistniała z Macielińskim wskazuje, że został on „wystawiony” jako „kozioł ofiarny”. Zwłoki M. wydano żonie. Pochowany na cmentarzu na Bródnie w Warszawie"
.

Był trzykrotnie żonaty. Z pierwszą żoną Heleną, która zginęła w wypadku drogowym, miał syna Zbigniewa Emila (1918 –1944 r.), żołnierza AK, z drugą żoną Wandą z Boczkowskich miał córkę Wandę Kornelię (ur. w 1924 r.) po wojnie zamieszkałą w Brazylii. Trzecią żoną była Sabina z Kruszyńskich zmarła w 1967 r.

Odznaczenia m.in.:

Virtuti Militari V klasy (1921),
Złotym Krzyżem Zasługi (1930).




powrót do spisu treści


© copyright 2005 - 2007, Radosław ""Butryk"" Butryński
Design by Scypion