OBTUŁOWICZ, Adam
Podpułkownik służby stałej piechoty.

Pseudonimy: „Leon”, „Karol” vel Karol Podgórski vel Stefan Skubało.
Urodzony: 6 września 1897 r., w Dukli (Podkarpacie).
Zmarł: koniec 1940 r., w parku miejskim w Grodnie.
Promocje:
Podpułkownik.: 19 marca 1938 r.
Major.: 21 luty 1928 r. (ze starszeństwem od 1 stycznia 1928 r.)
Kapitan.: 8 czerwca 1922 r. (ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 r.)
Porucznik.: 1 lipca 1920 r.
Podporucznik.: 20 marca 1920 r. (ze starszeństwem od 1 marca 1919 r.)
Podchorąży.: 1919 r. (?)
Kapral.: 29 czerwca 1915 r.
Funkcje:
Służba w 2 kompanii I Batalionu 1 Pułku Piechoty Legionów Polskich.: 10 sierpnia 1914 - ??
Służba w II Batalionie 1 Pułku Piechoty Legionów Polskich.: ?? - ??
Żołnierz I Brygady Legionów Polskich.: grudzień 1914 - lipiec 1917 r.
Dowódca sekcji w 7 kompanii 6 Pułku Piechoty.: 29 czerwca 1915 - 18 maja 1916 r.
Dowódca sekcji w 1 kompanii I Batalionu 1 Pułku Piechoty Legionów.: 18 maja 1916 - ??
Dowódca sekcji w 5 kompanii II Batalionu 1 Pułku Piechoty Legionów.: ?? - ??
Wcielony do 100 Pułku Piechoty armii austriackiej.: wrzesień 1917 r.
Uczestnik kursu szturmowego 12 Dywizji Piechoty (austriackiej).: 6 marca 1918 - ??
Kapral instruktor w 12 Dywizji Piechoty (austriackiej).: 5 maja - 26 października 1918 r.
Wstąpił ochotniczo do Wojska Polskiego.: 15 listopada 1918 r.
Podoficer Batalionu Zapasowego 5 Pułku Piechoty Legionów (Radymno).: 15 listopada 1918 - ??
Podoficer Batalionu Zapasowego 1 Pułku Piechoty Legionów (Zambrów).: początek 1919 - ??
Uczestnik kursu oficerskiego w II Batalionie 1 Pułku Piechoty Legionów.: ?? - ??
Oficer w Batalionie Zaopatrzeniowym 1 Pułku Piechoty Legionów.: 1919 - 1920 r.
Oficer w Batalionie Zaopatrzeniowym 5 Pułku Piechoty Legionów.: 1920 r.
Dowódca plutonu w 1 pułku Piechoty Legionów.: 7 kwietnia - 25 sierpnia 1920 r.
Oficer w Batalionie Zapasowym 1 Pułku Piechoty Legionów.: 26 sierpnia 1920 - ??
Uczestnik kursu gimnastyczno-sportowego w Centralnej Wojskowej Szkole Gimnastyczno-Sportowej w Poznaniu.: 1 stycznia - 15 sierpnia 1921 r.
Dowódca kompanii w 1 Pułku Piechoty Legionów (Wilno).: sierpień 1921 - ??
Uczestnik kursu oficerskiego w CSPZP nr 1 w Chełmnie.: 5 maja - 30 września września 1924 r.
Dowódca 6 kompanii II Batalionu 1 Pułku Piechoty Legionów.: 11 października 1924 - ??
Uczestnik kursu doszkalającego dla dowódców młodszych w CSZPZ w Chełmnie.: 9 grudnia 1924 - ??
Oficer w 1 Pułku Piechoty Legionów.: 20 marca 1925 - ??
Oficer w Oddziale V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego.: 1925 r.: 16 maja - 21 grudnia 1925 r.
Zastępca komendanta Batalionu Podchorążych Rezerwy Piechoty nr 5 w Krakowie.: 5 grudnia 1928 - wrzesień 1929 r.
Uczestnik kursu dla dowódców batalionu w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie.: wrzesień 1929 - ??
Oficer w Batalionie Manewrowym w Rembertowie.: ?? - ??
Oficer w sztabie Pułku KOP "Wilejka".: kwiecień 1930 - 1933 r.
Dowódca Batalionu KOP "Snów".: 1933 - grudzień 1935 r.
Dowódca Batalionu KOP "Budsław".: grudzień 1935 - grudzień 1936 r.
Dowódca batalionu w 1 Pułku Piechoty Legionów.: grudzień 1936 - 1938 r.
Kwatermistrz 1 Pułku Piechoty Legionów.: 1938 - 1939 r.
Zastępca dowódcy Ośrodka Zapasowego 1 Dywizji Piechoty Legionów.: wrzesień 1939 r.
Komendant Organizacji Koła Pułkowe (Wilno).: 1939 r.
Wyznaczony na stanowisko Komendanta Wojewódzkiego Okręgu Wilno SZP.: grudzień 1939 r.
Zastępca Dowódcy Wojewódzkiego Okręgu Wilno SZP.: grudzień 1939 - marzec 1940 r.
Szef sztabu Dowództwa Wojewódzkiego/Komendy Okręgu Wilno SZP/ZWZ.: grudzień 1939 - marzec 1940 r.
Komendant Okręgu Nowogródek ZWZ.: 22 stycznia 1940 (nominalnie) - ??
Opinie:
Notatki:
Syn Adama i Karoliny z domu Blech. Uczęszczał do szkoły realnej w Dukli, potem uczył się Seminarium Nauczycielskim w Krakowie. Od 10 sierpnia 1914 r., służył w 2 kompanii I baonu 1 pp Legionów Polskich, potem w II batalionie 1 pp. Legionów Polskich. Od grudnia 1914 r., po reorganizacji w 1 pp LP służył w I Brygadzie Legionów. Walczył m. in. w rejonie Tarnowa, potem od 22 do 25 grudnia 1914 r., pod Łowczówkiem na linii rzeki Białej.
Wiosną 1915 r., brał udział w walkach nad Nidą. 24 maja 1915 w walkach pod Przepiórowem został ranny. Od 25 maja 1915 r., przebywał na leczeniu szpitalnym. Po wyleczeniu ran, w dniu 29 czerwca 1915 r., awansowany do stopnia kaprala i przydzielony do 7 kompanii 6 pp LP na stanowisko dowódcy sekcji. 18 maja 1916 r., powrócił do służby w 1 pp. Legionów, gdzie dowodził sekcją w 1 kompanii I baonu , a następnie w 5 kompanii II baonu.
Uczestniczył w walkach na szlaku bojowym 1 pp LP na Lubelszczyźnie, potem w kampanii wołyńskiej, od 16 września 1916 r., na linii Stochodu i Styru. W październiku tego roku wraz z pułkiem wycofany z frontu i koleją przewieziony do Baranowicz, skąd w końcu listopada 1916 r., pułk przetransportowani do Zambrowa. W lipcu 1917 r., internowany, natomiast we wrześniu tego roku, jako poddany austriacki zostaje wcielony do 100 pp. armii austriackiej.
Brał udział w walkach na froncie włoskim. Od 6 marca 1918 r., przebywał na kursie szturmowym 12 DP, potem od 5 maja 1918 r., służył w stopniu kaprala instruktora w baonie szturmowym 12 DP. Służbę w armii austriackiej zakończył 26 października 1918 r.
Po demobilizacji powrócił do Dukli. 15 listopada 1918 r., wstąpił na ochotnika do 5 pp Leg. w Radymnie. Początkowo służył w Batalionie Zapasowym 5 pp Leg. 19 listopada 1918 r., wyruszył z Przemyśla wraz z pułkiem na pomoc walczącym w obronie Lwowa. Po zaciętych walkach Lwów ponownie znalazł się w polskich rękach. Na początku 1919 r., w stopniu podchorążego piechoty został przeniesiony do baonu zapasowego 1 pp Leg. w Zambrowie, gdzie ukończył kurs oficerski przy II baonie 1 pp Leg. 20 marca 1919 r.,awansowany do stopnia podporucznika piechoty, ze starszeństwem od 1 marca 1919 r.
W szeregach 1 Pułku Piechoty Leg. WP uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej 1919-1920 r., na stanowisku oficera zaopatrzenia w Baonie Zaopatrzenia 1 pp Leg., potem w 5 pp Leg. walczył na froncie białorusko-litewskim.
7 kwietnia 1920 r., został przeniesiony na stanowisko dowódcy plutonu w 1 pp. Leg. Walczył w rejonie Żytomierza, potem w walkach o Kijów, do którego 1 pp. Leg. wkroczył ostatecznie w dniu 8 maja 1920 r.
W czerwcu i w lipcu 1920 r., walczył w walkach odwrotowych z oddziałami Armii Konnej Budionnego. Z dniem 1 lipca 1920 r., został awansowany do stopnia porucznika piechoty. Dowodził w tym czasie swoja kompanią. 30 lipca 1920 r., w trakcie walk został dwukrotnie ranny. Przebywał na leczeniu szpitalnym.
Od 26 sierpnia 1920 r., służył w Batalionie Zapasowym 1 pp Leg. Z dniem 1 stycznia 1921 na własną prośbę został skierowany na kurs gimnastyczno-sportowy do Warszawy. Zarządzeniem Ministerstwa Spraw Wojennych, z dniem 15 kwietnia 1921 r., został skierowany do Centralnej Wojskowej Szkoły Gimnastyczno-Sportowej w Poznaniu. Po ukończeniu kursu 15 sierpnia 1921 r., powrócił do macierzystego 1 pp Legionów w Wilnie z przydziałem na stanowisko dowódcy kompanii.
W okresie od 1 stycznia do 2 lutego 1922 r., przebywał na kursie narciarskim przy DOK VI Lwów. Po powrocie do pułku nadal dowodził kompanią. 8 czerwca 1922 r., został zweryfikowany przez Ministerstwo Spraw Wojennych w Warszawie w stopniu kapitana służby stałej piechoty ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 r. W okresie od 5 maja do 30 września 1924 r., przebywał na kursie doszkolenia oficerów w CSPZP Nr 1 w Chełmnie.
Od 11 października 1924 r., dowodził 6 kompanią w II baonie 1 pp Leg., a 9 grudnia 1924 r., został ponownie odkomenderowany na kurs doszkolenia młodszych dowódców w CSPZP Nr 1 w Chełmnie.
20 marca 1925 r., powrócił do 1 pp. Leg. Następnie, jeszcze w tym samym roku odkomenderowany do dyspozycji Sztabu Generalnego w Warszawie. 16 maja 1925 r., został przydzielony do Oddziału V Sztabu Generalnego, a 21 grudnia tego roku do Ekspozytury Oddziału II SG przy DOK III w Grodnie.
10 marca 1926 r., zdał egzamin sprawdzający, a 21 lutego 1928 r., został awansowany do stopnia majora służby stałej piechoty ze starszeństwem od 1 stycznia 1928 r. Z dniem 5 grudnia 1928 r., przeniesiony do Baonu Podchorążych Rezerwy Piechoty Nr 5 w Krakowie na stanowisko zastępcy komendanta. We wrześniu 1929 r., skierowany na kurs dla dowódców batalionu w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie, a po ukończeniu kursu przydzielony do Batalionu Manewrowego w Rembertowie.
W kwietniu 1930 r., otrzymał przydział do pułku KOP „Wilejka”, gdzie pełnił funkcję oficera sztabu pułku. Od 1933 r, dowodził Baonem KOP „Snów” stacjonującym w miejscowości Snów w powiecie nieświeskim. W grudniu 1935 r., został przeniesiony na stanowisko dowódcy Baonu KOP „Budsław”, stacjonującym w miejscowości Budsław w powiecie Wilejka.
W grudniu 1936 r., został ponownie przeniesiony do 1 pp. Leg. w Wilnie na stanowisko dowódcy batalionu. 19 marca 1938 r., awansowany do stopnia podpułkownika służby stałej piechoty. W latach 1938-1939 był kwatermistrzem 1 pp. Leg. w Wilnie. Podczas Wojny Obronnej 1939 r., był zastepcą dowódcy Ośrodka Zapasowego 1 DP Leg., w Sokółce, potem w Wilnie.
Po agresji sowieckiej na Polskę przedostał się na Litwę. Internowany w Pałądze, skąd w końcu listopada 1939 r., uciekł. Powrócił do Wilna, gdzie stanął na czele konspiracyjnych „Kół Pułkowych”. Organizator zrębów konspiracji SZP/ZWZ na terenie Wilna. Początkowo wyznaczony przez płk Stefana Roweckiego "Grabicę", szefa sztabu SZP na stanowisko dowódcy wojewódzkiego SZP Wilno. Jednak z przyczyn niewyjaśnionych nie objął tej funkcji i lojalnie przekazał ją ppłk Nikodemowi Sulikowi (na skutek intryg i zarzutów, że był oficerem sanacyjnym).
W okresie od grudnia 1939 do stycznia 1940 r., pełnił funkcję zastępcy dowódcy wojewódzkiego i szefa sztabu SZP, potem zastępcy Komendanta Okręgu ZWZ Wilno. Formalnie odwołany z funkcji w końcu marca 1940 r., został skierowany na teren Nowogródczyzny z nominacją na Komendanta Okręgu ZWZ. Wraz z nim Wilno opuścił mjr Józef Roczniak „Lis”.
Wskutek terroru NKWD na tym terenie był zmuszony prowadzić swą działalność w ograniczonym zakresie. Latem 1940 r., NKWD wpadło na trop jego działalności konspiracyjnej. Zagrożony aresztowaniem wyjechał do Białegostoku, gdzie w październiku 1940 r., został ujęty przez NKWD. Przewieziony do więzienia w Moskwie, gdzie był przesłuchiwany. Nie mając żadnych złudzeń, co do dalszych swoich losów w rękach NKWD wyraził pozorną zgodę na współpracę z NKWD.
Przewieziony na teren Grodna, gdzie miał działać na rzecz NKWD, pomimo, że był pod stałą obserwacją udało mu się uciec spod kontroli NKWD. Nawiązał kontakt z ZWZ i przedstawił swą sytuację. Zaproponowano mu przerzut na inny teren, ale nie wyraził zgody. Pod koniec 1940 r., podczas pościgu agentów NKWD w Grodnie podjął próbę obrony. W trakcie strzelaniny zabił dwóch wrogów, sam jednak zginął.
Żonaty. Córka Jolanta (ur. 7 września 1932 r.)
Odznaczenia m.in.:
Virtuti Militari V kl. (nr 4790),
Krzyż Niepodległości,
Krzyż Walecznych (czterokrotnie),
Złoty Krzyż Zasługi.
|