Nr ISSN 2082-7431
Serwis Polska Podziemna
Dział "Postacie".
RUŚKIEWICZ, Stanisław.


RUŚKIEWICZ, Stanisław.

Major służby stałej piechoty.



Pseudonimy: „Florian” vel Florian Gałęzowski.

Urodzony: 8 maja 1895 r., w Warszawie.

Zmarł: 4 kwietnia 1942 r., więzienie Charlottenburg Berlin.


Promocje:

Major.: 1 stycznia 1934 r.
Kapitan.: 25 marca 1927 r., ze starszeństwem z 1 stycznia 1927 r.
Porucznik.: 20 luty 1921 r.
Podporucznik.: 10 marca 1917 r., ze starszeństwem z 1 stycznia 1916 r. (armia rosyjska).

Funkcje:

Członek Polskiej Organizacji Wojskowej.: wrzesień 1914 - ??
Służba w 56 Pułku Piechoty (armia rosyjska).: maj - 14 sierpnia 1915 r.
Służba w Batalionie Zapasowym 251 Pułku Piechoty (Moskwa).: 14 sierpnia 1915 - ??
Słuchacz Aleksiejewskiej Oficerskiej Szkoły Piechoty w Moskwie.: 1 stycznia 1916 - ??
Dowódca plutonu 8 Kompanii 12 Zapasowego Pułku Strzelców Syberyjskich (Irkuck).: ?? - 1 luty 1917 r.
Instruktor Szkoły Podoficerskiej 12 Zapasowego Pułku Strzelców Syberyjskich.: ?? - 1 luty 1917 r.
Służba w batalionie kolejowym w Zaamurskiej Brygadzie Wojsk Kolejowych (Harbin).: 1 luty - marzec 1917 r.
Instruktor i dowódca plutonu w 2 Rezerwowym Pułku Karabinów Maszynowych (Oranienbaum).: 1 marca 1917 - ??
Uczestnik kursu dla dowódców kompanii karabinów maszynowych.: ?? - 18 maja 1917 r.
Dowódca plutonu karabinów maszynowych w 74 Pułku Strzelców Stawropolskich.: 5 października - 28 grudnia 1917 r.
Zdemobilizowany.: 28 grudnia 1917 r.
Dowódca sekcji w 3 Kompanii Legii Oficerskiej (Bobrujsk) I Polskiego Korpusu Wschodniego.: 1 - 18 kwietnia 1918 r.
Dowódca 2 Oddziału Karabinów Maszynowych w I Korpusie Wschodnim.: 18 kwietnia - czerwiec 1918 r.
Wstąpił w szeregi Wojska Polskiego.: 1 listopada 1918 r.
Uczestnik kursu dla oficerów z armii zaborczych (Dęblin).: listopad - grudzień 1918 r.
Instruktor musztry w Batalionie Zapasowym 17 Pułku Piechoty.: 23 grudnia 1918 - ??
Dowódca kompanii w Batalionie Zapasowym 17 Pułku Piechoty.: 23 grudnia 1918 - ??
Dowódca Kompanii Szturmowej 20 Pułku Piechoty.: 26 sierpnia 1919 - ??
Dowódca kompanii w 17 Pułku Piechoty (Rzeszów).: ?? - ??
Uczestnik kursu doszkalającego dla młodszych oficerów w Głównym Centrum Wyszkolenia przy Dowództwie Okręgu Generalnego Kraków.: 1 sierpnia - 1 listopada 1921 r.
Dowódca 8 Kompanii III Batalionu 17 Pułku Piechoty (Rzeszów).: 25 kwietnia - 12 października 1922 r.
Instruktor i dowódca 2 Kompanii w Centralnej Szkole Podoficerów Zawodowych Piechoty nr 2 w Grudziądzu.: 12 października 1922 - luty 1923 r.
Dowódca 6 Kompanii w Centralnej Szkole Podoficerów Zawodowych Piechoty nr 2 w Grudziądzu.: luty - 2 października 1923 r.
Młodszy oficer w 2 Kompanii 17 Pułku Piechoty (Rzeszów).: 2 października 1923 - ??
Młodszy oficer w 8 Kompanii 17 Pułku Piechoty.: ?? - 6 listopada 1923 r.
Dowódca 8 Kompanii III Batalionu 17 Pułku Piechoty.: 6 listopada 1923 - 14 luty 1924 r.
Komendant Szkoły Podoficerskiej przy 17 Pułku Piechoty.: 14 luty - 30 maja 1924 r.
Dowódca 2 Kompanii CKM II Batalionu 17 Pułku Piechoty.: 30 maja 1924 - ??
Uczestnik kursu wywiadowczego w Oddziale II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego (Warszawa).: 1 czerwca - 14 września 1924 r.
Młodszy oficer 6 Kompanii 17 Pułku Piechoty.: 15 września - 27 października 1924 r.
Dowódca 4 Kompanii 17 Pułku Piechoty.: 27 października 1924 - ??
Dowódca 3 Kompanii CKM 17 Pułku Piechoty.: ?? - ??
Dowódca 4 Kompanii 17 Pułku Piechoty.: ?? - ??
Dowódca 8 Kompanii 17 Pułku Piechoty.: ?? - ??
Uczestnik kursu jazdy konnej dla oficerów w 20 Pułku Ułanów (Rzeszów).: ?? - ??
Uczestnik kursu w Centralnej Szkole Strzelniczej w Toruniu.: 15 września - 31 grudnia 1925 r.
Dowódca 4 Kompanii 17 Pułku Piechoty.: ?? - ??
Dowódca 7 Kompanii 17 Pułku Piechoty.: ?? - ??
Dowódca 8 Kompanii 17 Pułku Piechoty.: ?? - ??
Komendant Szkoły Podoficerskiej przy 17 Pułku Piechoty.: 28 maja 1926 - styczeń 1927 r.
Dowódca 2 Kompanii CKM 17 Pułku Piechoty.: styczeń - wrzesień 1927 r.
Instruktor w 4 Kompanii Szkolnej Oficerskiej w Szkole Wyszkolenia Piechoty w Ostrowii Mazowieckiej-Komorowie.: 15 września 1927 - ??
Uczestnik kursu dla dowódców batalionu w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie.: 1933 r.
Dowódca batalionu w 83 Pułku Piechoty (Kobryń).: 1 stycznia 1934 - wrzesień 1937 r.
Kwatermistrz i II zastępca dowódcy 83 Pułku Piechoty (Kobryń).: wrzesień 1937 - 27 stycznia 1939 r.
Dowódca Batalionu KOP "Czortków".: 27 stycznia 1939 - ??
Dowódca I Batalionu 163 Rezerwowego Pułku Piechoty, 36 Rezerwowa Dywizja Piechoty.: 1 - 18 września 1939 r.
Zaprzysiężony w szeregi Służby Zwycięstwu Polski.: jesień 1939 r.
Komendant Inspektoratu Rejonowego Rzeszów.: kwiecień 1940 - 25 marca 1941 r.


Opinie:

Notatki:

Syn Jana (urzędnika fabrycznego) i Michaliny z domu Weiss. Uczęszczał do szkoły powszechnej, potem do Prywatnej Szkoły Realnej Rychłowskiego (z wykładowym językiem polskim) w Warszawie. W 1913 r., po ukończeniu 6 klasy, z powodu trudnej sytuacji materialnej musiał przerwać naukę i podjąć pracę. Pracował jako urzędnik w fabryce chemicznej „Kijowski, Scholtze i S-ka” w Targówku koło Warszawy.
Na początku września 1914 r., za pośrednictwem brata, wstąpił do konspiracyjnej Polskiej Organizacji Wojskowej. Używał pseudonimu „Florian Gałęzowski”.
Początkowo podlegał „Leliwie” N.N., słuchaczowi WSGW w Warszawie. Następnie został przydzielony do kompanii POW Witkowskiego-Marczewskiego. W stopniu szeregowego brał udział w konspiracyjnych ćwiczeniach wojskowych w Raszynie koło Warszawy.
Uczestniczył w akcjach wywiadowczych i dywersyjnych, wymierzonym w wojsko rosyjskie w rejonie Warszawy. Wiosną 1915 r., próbował przedostać się na teren Małopolski w zaborze austriackim. Chciał uniknąć poboru do armii rosyjskiej i wstąpić do Legionów Polskich.
28 maja 1915 r., został ujęty przez żandarmerię rosyjską i wcielony do armii carskiej.

Służbę w armii rosyjskiej rozpoczął jako szeregowy 56 pp. Następnie od 14 sierpnia 1915 r., służył w Batalionie Zapasowym 251 pp. w Moskwie, gdzie przeszedł przeszkolenie rekruckie. Z polecenia POW prowadził agitację wśród Polaków, służących w armii rosyjskiej.
Od 1 stycznia 1916 r., był słuchaczem Aleksiejewskiej Oficerskiej Szkoły Piechoty w Moskwie. 1 czerwca 1916 r., został awansowany do stopnia chorążego. Następnie po ukończeniu szkoły, do 1 lutego 1917 r., służył w 12 Zapasowym Pułku Strzelców Syberyjskich w Irkucku.
Początkowo pełnił w nim funkcję dowódcy plutonu w 8 Kompanii oraz Instruktora w Szkole Podoficerskiej.
Od 1 lutego 1917 r., służył w batalionie kolejowym w Zaamurskiej Brygadzie Wojsk Kolejowych w Harbinie. Od 1 marca 1917 r., był instruktorem i dowódcą plutonu w 2 Rezerwowym Pułku Karabinów Maszynowych w Oranienbaumie koło Piotrogrodu.

10 marca 1917 r., został awansowany do stopnia podporucznika ze starszeństwem z 1 stycznia 1916 r. 18 maja 1917 r., ukończył kurs dla dowódców kompanii karabinów maszynowych. Od 5 października 1917 r., walczył w szeregach 74 Pułku Strzelców Stawropolskich na froncie austriackim w rejonie Kamieńca Podolskiego, gdzie dowodził plutonem karabinów maszynowych.
W dniu 28 grudnia 1917 r., został zdemobilizowany. Po starciach z bolszewikami dotarł do Bobrujska. Od 1 kwietnia 1918 r., służył w stopniu podporucznika w I Polskim Korpusie Wschodnim gen. Dowbora-Muśnickiego. Dowodził sekcją w 3 Kompanii Legii Oficerskiej w Bobrujsku.
Od 14 kwietnia 1918 r., dowodził 2 Oddziałem Karabinów Maszynowych.

W czerwcu 1918 r., Po demobilizacji I Korpusu Wschodniego powrócił do Polski. Od 1 listopada 1918 r., służył jako ochotnik w Wojsku Polskim. Skierowany na kurs dla oficerów z armii zaborczych w Dęblinie.
5 listopada 1918 r., złożył przysięgę wojskową w Warszawie. Od 23 grudnia 1918 r., był instruktorem polskiej musztry w Batalionie Zapasowym 17 pp., a jednocześnie dowódcą kompanii.
Od 26 sierpnia 1919 r., brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej w szeregach 20 pp., walczącego w składzie 6 DP. Dowodził w nim kompanią szturmową. Wyróżnił się w dniu 8 lipca 1920 r., podczas walk z bolszewikami w rejonie wsi Kustynia, gdzie jego oddział zadał duże straty wrogowi i zmusił tym samym do odwrotu oddział bolszewickiej kawalerii. Fakt ten bardzo ułatwił przebicie się przez Równe oddziałów II Armii gen. Antoniego Listowskiego.
Podczas marszu oddziałów 6 DP na Brody nadal dowodził kompania szturmową 20 pp. Pod Klekotowem koło Brodów powstrzymał silny atak kawalerii bolszewickiej na flankę 20 pp. W czasie walk został ciężko ranny w lewą nogę odłamkiem pocisku artyleryjskiego.

Do 20 kwietnia 1921 r., przebywał na leczeniu w szpitalu w Wadowicach, potem w Krakowie. Za męstwo okazane w boju pod Brodami został odznaczony Krzyżem Virtuti Militari V klasy. 20 lutego 1921 r., został awansowany do stopnia porucznika służby stałej piechoty.
Po wyleczeniu ran został przeniesiony ponownie do 17 pp. w Rzeszowie na stanowisko dowódcy kompanii. W okresie od 1 sierpnia do 1 listopada 1921 r., przebywał na kursie doszkalającym dla oficerów młodszych w Głównym Centrum Wyszkolenia przy Dowództwie Okręgu Generalnego Kraków.
Od 25 kwietnia 1922 r., był dowódcą 8 Kompanii w III Batalionie 17 pp. Od 12 października 1922 r., był instruktorem i dowódcą 2 Kompanii w Centralnej Szkole Podoficerów Zawodowych Piechoty nr 2 w Grudziądzu, następnie od lutego 1923 r., dowódcą 6 Kompanii.
W dniu 14 maja 1923 r., przed Komisją Egzaminacyjną przy DOK VIII w Toruniu złożył egzamin z języka polskiego. Z dniem 2 października 1923 r., został przeniesiony ponownie do 17 pp w Rzeszowie.

Po powrocie został młodszym oficerem 2 Kompanii, następnie w 8 Kompanii. Od 6 listopada 1923 r., był dowódcą 8 Kompanii III Batalionu 17 pp. Od 14 lutego 1924 r., dowódcą Szkoły Podoficerskiej 17 pp, potem od 30 maja 1924 r., dowódcą 2 Kompanii CKM w II Batalionie 17 pp.
W okresie od 1 czerwca do 14 września 1924 r., przebywał na kursie wywiadowczym w II Oddziale Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w Warszawie. Po odbyciu kursu powrócił do 17 pp., gdzie od 15 września 1924 r., był młodszym oficerem 6 Kompanii, od 27 października 1924 r., dowódcą 4 Kompanii, następnie dowódcą 3 Kompanii CKM, 4 Kompanii i 8 Kompanii.
W międzyczasie ukończył w 20 Pułku Ułanów w Rzeszowie kurs jazdy konnej dla oficerów. W okresie od 15 września do 31 grudnia 1925 r., przebywał na kursie w Centralnej Szkole Strzelniczej w Toruniu. Następnie kolejno dowódca 4, 7 i 8 Kompanii 17 pp.

Od 28 maja 1926 r., był Komendantem Szkoły Podoficerskiej przy 17 pp. 25 marca 1927 r., otrzymał awans do stopnia kapitana służby stałej piechoty ze starszeństwem z 1 stycznia 1927 r. W okresie od stycznia do września 1927 r., był dowódcą 2 Kompanii CKM 17 Pułku Piechoty.
Od 15 września 1927 r., pełnił funkcję instruktora w 4 Kompanii Szkolnej Oficerskiej Szkoły Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej-Komorowie, przemianowanej później na Szkołę Podchorążych Piechoty.
W 1933 r., ukończył w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie kurs dla dowódców batalionu. 1 stycznia 1934 r., został awansowany do stopnia majora służby stałej piechoty. W tym samym dniu przeniesiony do 83 pp. w Kobryniu na stanowisko dowódcy batalionu.
Od września 1937 r., pełnił funkcję kwatermistrza oraz II zastępcy dowódcy 83 pp. Z dniem 27 stycznia 1939 r., został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza na stanowisko dowódcy Batalionu KOP „Czortków”.

W okresie od 1 do 18 września 1939 r., był dowódcą I Batalionu 163 Rezerwowego Pułku Piechoty, walczącego w składzie 36 Rezerwowej Dywizji Piechoty Brał udział w walkach pod Szydłowcem, Końskimi, Kazanowem, gdzie wyróżnił się prowadząc kontratak na pozycje niemieckie i odbijając z rąk wroga Kaczanów.
Pod koniec września 1939 r., na Lubelszczyźnie dostał się do niewoli niemieckiej, z której zdołał zbiec na początku października. Powrócił do Rzeszowa. Podjął działalność konspiracyjną w SZP/ZWZ we współpracy z mjr Musiałkiem-Łowickim „Muchą”. Był organizatorem siatki konspiracyjnej SZP/ZWZ na terenie Rzeszowa.
W kwietniu 1940 r., po aresztowaniu przez gestapo mjra Bartosika „Brody”, nawiązał kontakty organizacyjne z Komendą Okręgu Kraków. W tym samym miesiącu został wyznaczony przez Komendanta Okręgu Kraków płk dypl. Juliana Filipowicza „Roga” Komendantem Inspektoratu Rejonowego Rzeszów ZWZ.

Prowadził aktywną działalność. Odbudował sieć konspiracyjną na podległym terenie, rozbitą nasowymi aresztowaniami z wiosny 1940 r. Utrzymywał regularne kontakty z Komendą Okręgu w Krakowie, której dostarczał raporty oraz materiały wywiadowcze. Do Krakowa przyjeżdżał co 10-14 dni. Prowadził inspekcje, które docierały do Przemyśla; wysyłał kurierów do Lwowa. 15 stycznia 1941 r. wydał specjalną instrukcję dla komendantów podległych sobie obwodów ZWZ.
Rozkazał w niej „wzmożenie prac wywiadu politycznego, od którego w niemałym stopniu zależny będzie sukces przyszłej, powszechnej akcji bojowej”. W lutym 1941 r. przeszedł na wschodni brzeg Sanu i nawiązał kontakt z sowieckim wywiadem.

25 marca 1941 r., w wyniku zdrady, został ujęty przez niemiecką policję bezpieczeństwa na Plantach w Krakowie (część źródeł podaje, że miało to miejsce na cmentarzu Rakowickim, inne mówią, że aresztowano go jesienią 1940 r. w Rzeszowie). Podczas ciężkiego śledztwa z zastosowaniem tortur przyznał się do rzekomych kontaktów z wywiadem Armii Sowieckiej. W związku z tym przewieziono go do Berlina. Tutaj był przesłuchiwany przez oficerów Gestapo z RSHA oraz SD.
Więziony w berlińskim więzieniu Charlottenburg. 14 stycznia 1942 r., został skazany przez Sąd Wojenny Rzeszy na karę śmierci. Przed egzekucją pozwolono mu na napisanie listu do żony przebywającej w tym czasie w Wieliczce. Stracony przez ścięcie w dniu 4 kwietnia 1942 r. W dniu 11 kwietnia 1942 r., Wojenna Prokuratura Rzeszy powiadomiła żonę o wykonaniu wyroku. Według innej wersji miał być stracony niemal rok wcześniej, bo 9 maja 1941 r., w więzieniu w Katowicach.

Od 1924 r., był żonaty z Bronisławą Pawłowską. Miał z tego związku troje dzieci. Syna Bronisława (ur. 1925), oraz dwie córki.

Odznaczenia m.in.:

Virtuti Militari V klasy (1920 r.).
Krzyż Walecznych (trzykrotnie) (1920 r.).
Krzyż Niepodległości.
Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1921.
Medal Wojska,
Medal Niepodległości (za POW 1933 r.).




powrót.


© copyright 2005 - 2007, Radosław ""Butryk"" Butryński
Design by Scypion