SKRZECZ, Stanisław.
Major służby stałej artylerii.

Pseudonimy: "Poleski".
Urodzony: 24 października 1903 r., Orzyc, powiat Maków Mazowiecki.
Zmarł: 21 marca 1986 r., w Warszawie.
Promocje:
Major.: 1944 r.
Kapitan.: 19 marca 1938 r.
Porucznik.: 15 sierpnia 1929 r.
Podporucznik.: 15 sierpnia 1927 r.
Funkcje:
Służba wojskowa w Dywizjonie Szkolnym Artylerii przy Dowództwie Okręgu Korpusu I Warszawa.: 1924 - 1925 r.
Służba w Oficerskiej Szkole Artylerii w Toruniu.: 1925 - 1927 r.
Młodszy oficer 2 baterii I Dywizjonu w 1 Pułku Artylerii Polowej Legionów (Wilno).: 14 sierpnia 1927 - 1 kwietnia 1930 r.
Instruktor w Szkole Podoficerskiej 1 Pułku Artylerii Polowej Legionów.: 1 października 1927 - 15 kwietnia 1928 r.
Dowódca plutonu artylerii w 5 Pułku Piechoty Legionów (Wilno).: 1 kwietnia 1930 - 1 marca 1932 r.
Dowódca baterii w 1 Pułku Artylerii Lekkiej (Wilno).: 1 marca 1932 - ??
Dowódca 1 Baterii I Dywizjonu 1 Pułku Artylerii Lekkiej.: 1938 - 1939 r.
Oficer w sztabie dowódcy artylerii dywizyjnej 38 Rezerwowej Dywizji Piechoty, Armia "Karpaty".: ?? - wrzesień 1939 r.
Oficer dyspozycyjny w pionie wojskowym Organizacji "Komisariat Rządu".: 1939 r.
Oficer organizacyjny Komendy Miasta Wilno "Dwór" ZWZ.: styczeń - listopad 1940 r.
Komendant Dzielnicy "A" w Garnizonie Wilno ZWZ/AK.: lipiec 1941 - grudzień 1942 r.
Szef sztabu Komendy Garnizonu Wilno "Dwór".: styczeń 1943 - wrzesień 1944 r.
Komendant Inspektoratu Rejonowego "BC", Okręg Wilno AK.: listopad 1944 - styczeń 1945 r.
Opinie:
Notatki:
Syn Jana (rolnika) i Anny z domu Rzepińskiej. Od 1916 r., uczył się w Gimnazjum w Makowie Mazowieckim, natomiast od 1917 w Gimnazjum im. Piotra Skargi w Pułtusku, gdzie w 1924 r., zdał maturę.
W latach 1924-1925 odbył służbę wojskową w Dywizjonie Szkolnym Artylerii przy DOK I. W latach 1925-1927 w Oficerskiej Szkole Artylerii w Toruniu. 15 sierpnia 1927 r., został promowany do stopnia podporucznika służby stałej artylerii z przydziałem do 1 Pułku Artylerii Polowej Legionów w Wilnie na stanowisko młodszego oficera w 2 baterii I Dywizjonu. W okresie od 1 października 1927 do 15 kwietnia 1928 r., pełnił także funkcję instruktora w Szkole Podoficerskiej pułku.
15 sierpnia 1929 r., awansowany do stopnia porucznika służby stałej artylerii. Z dniem 1 kwietnia 1930 r., został przeniesiony z 1 pap. Leg. do 5 pp. Legionów na stanowisko dowódcy plutonu artylerii.
1 marca 1932 r., został przeniesiony z 5 pp. Legionów do 1 pal. w Wilnie na stanowisko dowódcy baterii. 19 marca 1938 r., został awansowany do stopnia kapitana służby stałej artylerii. W latach 1938-1939 był dowódcą 1 Baterii w I Dywizjonie 1 Pułku Artylerii Lekkiej.
W Wojnie Obronnej 1939 r., brał udział na stanowisku oficera sztabu dowódcy artylerii dywizyjnej 38 DP Rez. Dywizja ta toczyła ciężkie walki na odcinku Sądowa Wisznia – Lasy Janowskie – Brzuchowice – Hołosko koło Lwowa. 20 września 1939 r.,, po kapitulacji dywizji uniknął niewoli i w listopadzie 1939 r., przedostał się do Wilna, włączonego w tym czasie do Litwy.
Przystąpił do Organizacji Komisariat Rządu (KR), kierowanej przez prof. Rajmunda Gostkowskiego i Bronisława Świątnickiego. Podlegał kpt. Antoniemu Olechnowiczowi, szefowi Wydziału Wojskowego KR. Przybrał pseudonim Poleski, którym posługiwał się odtąd przez prawie cały okres okupacji.
W końcu grudnia 1939 r., Komisariat Rządu wszedł w skład Służby Zwycięstwu Polski, przekształconej wkrótce w Związek Walki Zbrojnej. W styczniu 1940 r., objął stanowisko oficera organizacyjnego w komendzie garnizonu miasta Wilna.
W wyniku donosu był poszukiwany przez NKWD. W celu uniknięcia aresztowania uciekł z Wilna i ukrywał się we wsi Zejmy, w powiecie Kiejdany na Litwie. W lipcu 1941 r., czyli wkrótce po zajęciu miasta przez Wehrmacht (24 czerwca 1941 r.), powrócił do Wilna.
W kresie od lipca 1941 do grudnia 1942 r., pełnił funkcję Komendanta Dzielnicy „A” (północna część miasta) w Garnizonie Wilno ZWZ/AK. Od stycznia 1943 do września 1944 r., pełnił funkcję szefa sztabu Komendy Garnizonu Wilno „Dwór” AK.
Podczas Operacji "Ostra Brama", przebywał cały czas w Śródmieściu na stanowisku dowodzenia komendy garnizonu. Po zajęciu Wilna przez Armię Czerwoną, gdy sztab polskiego dowództwa przystąpił do formowania z oddziałów AK korpusu, który miał walczyć dalej u boku wojsk sowieckich, był przewidziany był na oficera sztabu odtwarzanego 1 pal. Legionów AK. W tym też czasie został awansowany do stopnia majora.
Umowa o formowaniu korpusu okazała się podstępem, który ułatwił organom sowieckim aresztowanie polskich oficerów oraz internowanie żołnierzy AK, którzy brali udział w operacji "Ostra Brama". Ustrzegł się aresztowania, przeszedł do konspiracji i podporządkował się kolejnemu komendantowi okręgu ppłk. Julianowi Kulikowskiemu.
Na początku listopada 1944 r., w miejsce aresztowanego przez sowietów kpt. CC Jana Smeli „Janusza”, „Wira”, został mianowany Komendantem Inspektoratu „BC” AK. W styczniu 1945, w trakcie montowania siatki organizacyjnej na podległym mu terenie, został aresztowany przez NKWD i bez rozprawy sądowej wysłany do obozu w Workucie. Zwolniono go w grudniu 1948 r.
Po powrocie do Polski zamieszkał w Warszawie i w lutym 1949 r., podjął pracę. Był zatrudniony jako pracownik umysłowy na średnich stanowiskach kierowniczych, kolejno w: Głównym Urzędzie Statystycznym (luty - sierpień 1949 r.), Wojewódzkiej Komisji Planowania Gospodarczego (wrzesień 1949 - styczeń 1952 r.) i Geoprojekcie (styczeń 1952 - maj 1975 r.). Zmarł 21 marca 1986 r., w Warszawie, został pochowany na cmentarzu Bródnowskim.
W małżeństwie zawartym 30 czerwca 1932 r., w Wilnie z Zinaidą Chrenow (1909 - 1986), miał syna Jerzego (ur. 1936 r.), technika telekomunikacji.
Odznaczenia m.in.:
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.
Krzyż Walecznych (dwukrotnie).
Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami.
Krzyż Armii Krajowej.
Medal Wojska (czterokrotnie).
|