Nr ISSN 2082-7431
Serwis Polska Podziemna
Dział "Postacie".
ZBOROWSKI, Jerzy.


ZBOROWSKI Jerzy Eugeniusz.

Porucznik rezerwy. Harcmistrz.



Pseudonimy: "Jeremi", "Jurek", "Jurek Kowalski", "Kajman Okularnik", "Jurek Żoliborski".

Urodzony: 26 lipca 1922 r., w Warszawie.

Zamordowany w nieznanych okolicznościach po 23 września 1944 r.


Promocje:

Porucznik.: 22 sierpnia 1944 r.
Podporucznik.: 11 listopada 1943 r.
Starszy szeregowy.: 2 sierpnia 1943 r.

Harcmistrz.:
Podharcmistrz.: 15 sierpnia 1943 r.

Funkcje:

W konspiracji od 1940 r.
Przywódca Koła Żoliborz organizacji "Pet".: 1940 - ??
Członek Organizacji Małego Sabotażu "Wawer".: ?? - ??
Drużynowy drużyny "CR-500" Oddziału Specjalnego "Jerzy".: jesień 1942 - sierpień 1943 r.
Uczestnik akcji pod "Arsenałem" (szofer).: 26 marca 1943 r.
Uczestnik akcji odbicia więźniów pod Celestynowem.: 20 maja 1943 r.
Dowódca akcji wysadzenia pociągu pod Gołębiem.: 26 czerwca 1943 r.
Formalny dowódca III kompanii OS "Jerzy"/Batalionu "Zośka".: 1 września 1943 - ??
Zastępca dowódcy kompanii "Agat"/"Pegaz", Batalionu "Parasol".: wrzesień 1943 - 6 sierpnia 1944 r.
Dowódca I plutonu "Agatu"/"Pegaza".: wrzesień 1943 - maj 1944 r.
Dowódca akcji likwidacji SS-Oberscharführera Franza Bürkla.: 7 września 1943 r.
Wykładowca minerki i taktyki dywersji na kursie "Aniela" w Szkole Podchorążych Piechoty "Agricola".: październik 1943 - maj 1944 r.
Starszy grupy grupy instruktorów na kursie "Aniela" w Szkole Podchorążych Piechoty "Agricola".: październik 1943 - maj 1944 r.
Członek komisji egzaminacyjnej kursu "Aniela" w Szkole Podchorążych Piechoty "Agricola".: kwiecień - maj 1944 r.
Kierownik kursu dokształcającego dla instruktorów spadochronowych.: pierwsza połowa 1944 r.
Dowódca akcji na pospieszny pociąg urlopowy pod Płochocimem na linii Warszawa-Poznań.: 4 kwietnia 1944 r.
Zastępca dowódcy Batalionu "Parasol".: maj - 6 sierpnia 1944 r.
P.o. dowódcy Batalionu "Parasol".: 6 sierpnia - 23 września 1944 r. (?)

Opinie:

Notatki:

Syn Eugeniusza, urzędnika i Heleny Kutnik. Od 1934 r., uczył się w Gimnazjum Państwowym im. Adama Mickiewicza, a od 1936 w Gimnazjum Państwowym im. ks. Józefa Poniatowskiego w Warszawie.

Podczas okupacji mieszkał przy ul. Gdańskiej 2. Po otrzymaniu świadectwa dojrzałości na tajnych kompletach Gimnazjum im. Józefa Poniatowskiego w 1940 r., od następnego roku studiował w Państwowej Wyższej Szkole Budowy Maszyn i Elektroniki im. H. Wawelberga i S. Rotwanda.
W konspiracji od 1940 r., wstąpił do "Petu" (organizacji młodzieżowej o charakterze samokształceniowo-wychowawczym kierowanym przez Stanisława Leopolda). Uczestnik szeregu akcji organizowanych przez "Wawer".
Kiedy późną jesienią 1942 r., członkowie "Petu" przeszli do nowo utworzonych Grup Szturmowych Szarych Szeregów (sama organizacja została rozwiązana w maju 1943 r.) "Jeremi" został drużynowym drużyny "CR-500", utworzonej przez dawne koło żoliborskie "Petu" w hufcu "Centrum", dowodzonym przez Tadeusza Zawadzkiego "Zośkę".
2 lutego 1943 r., uczestniczył w ewakuacji mieszkania Jana Błońskiego przy ul. Brackiej 23, 26 marca jako szofer w akcji pod "Arsenałem", następnie 20 maja w akcji odbicia więźniów pod Celestynowem.
Dowodził akcją na pociąg pospieszny pod Gołębiem na linii Dęblin-Lublin, za którą został mianowany przez płk. "Nila" starszym strzelcem.

Po ukończeniu kursu podharcmistrzowskiego, 15 sierpnia 1943 r., otrzymał stopień podharcmistrza i pseudonim instruktorski "Kajman Okularnik". W sierpniu 1943 r., wraz ze swoją starszą drużyną "CR-500" został odkomenderowany do tworzącego się "Agatu", a następnie "Pegaza".
Formalnie, rozkazem por. Białousa został mianowany dowódcą III kompanii wydzielonej "Agat", faktycznie jednak był zastępcą jej dowódcy (kpt. Adama Borysa "Pługa").
7 września 1943 r., dowodził udaną akcja likwidacyjną SS-Oberscharführera Franza Bürkla, funkcjonariusza Pawiaka.
W pierwszej połowie 1944 r., oprocz swojej aktywności w "Agricoli" kierował kursem dokształcającym dla instruktorów spadochronowych. Sam musiał (wbrew niektórym publikacjom) znacznie wcześniej ukończyć kurs Szkoły Podchorążych, skoro został mianowany podporucznikiem rezerwy już ze starszeństwem z 11 listopada 1943 r.
Po akcji na SS-Brigadeführera Franza Kutscherę dowodził wywiezieniem rannych Bronisława Pietraszewicza i Mariana Sengera ze Szpitala Przemienienia Pańskiego. 4 czerwca 1943 r. dowodził akcją na niemiecki pociąg pospieszny pod Płochocimem, a 11 lipca był obserwatorem zamach na Koppego, a następnie dowódcą, po zranieniu S. Leopolda w potyczce z Niemcami pod Udorzem.

Do Powstania wszedł jako zastępca dowódcy Batalionu "Parasol". 6 sierpnia 1944 r., po zranieniu kpt. Adama Borysa "Pługa" objął dowodzenie batalionem, walcząc na jego czele na Woli, Starym Mieście i na Czerniakowie.
Za "wybitne dowodzenie oddziałem Parasol na terenie Grupy Północ" mianowany porucznikiem rezerwy, rozkazem płk. K. Ziemskiego z 22 sierpnia 1944 r. Ciężko ranny 14 września na ulicy Ludnej. 23 września dostał się do niewoli wraz grupą żołnierzy "Radosława" oraz "Kryski" i wyniesiony na noszach w rejon Alei Szucha 25 (siedziby Sipo u SD).
Zamordowany w nieznanych okolicznościach, oficjalnie uznany za zaginionego - jego ciała nigdy nie odnaleziono.

Żona "Jeremiego" Janina z domu Trojanowska "Nina" (małżeństwo zawarli 17 sierpnia 1944 na Starówce), członkini "Petu" i kapral "Parasola", ciężko ranna na Starym Mieście, została ujęta razem z mężem i również zaginęła, prawdopodobnie zastrzelona i spalona w rejonie komendy Sipo i SD w al. Szucha.

Odznaczenia m.in.:

Virtuti Militari V kl.: 14 sierpnia 1944 r.
Krzyż Walecznych (dwukrotnie).
Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami.




powrót do spisu treści


© copyright 2005 - 2007, Radosław ""Butryk"" Butryński
Design by Scypion