Nr ISSN 2082-7431
Serwis Polska Podziemna
Dział "Postacie".
ZAGÓROWSKI, Paweł.



ZAGÓROWSKI, Paweł

Podpułkownik dyplomowany służby stałej piechoty.



Pseudonimy: „Andrzej”, „Góra”, „Maciej”, „Strzemię”.

Urodzony: 4 stycznia 1896 r., we Lwowie.

Zmarł: 20 marca 1946 r., Niemcy.


Promocje:

Podpułkownik.: 1942 r.
Major dyplomowany.: 1932 r.
Major.: 1 stycznia 1927 r.
Kapitan.: 1923 r., ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 r.
Porucznik.:
Podporucznik.: 1918 r.

Funkcje:

Członek Związku Strzeleckiego we Lwowie.: ?? - ??
Służba w 5 Pułku Piechoty I Brygady Legionów Polskich.: sierpień 1914 - ??
Elew Szkoły Oficerskiej Legionów Polskich.: ?? - ??
Wstąpił w szeregi Wojska Polskiego.: listopad 1918 r.
Uczestnik kursu dla instruktorów Przysposobienia Wojskowego w Studium Wychowania Fizycznego Uniwersytetu Poznańskiego.: marzec - maj 1922 r.
Kierownik Referatu Przysposobienia Wojskowego w sztabie DOK VIII w Toruniu.: październik 1922 - 1923 r.
Służba w 77 Pułku Piechoty (Lida).: 1923 - 1927 r.
Dowódca III Batalionu 65 Pułku Piechoty (Grudziądz).: 1927 - ??
Komendant Okręgowy Związku Strzeleckiego na Pomorzu.: ?? - ??
Studia w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie.: 1930 - 1932 r.
Dyrektor Nauk w Szkole Podchorążych dla Podoficerów w Bydgoszczy.: 1934 - 1935 r.
Przeniesiony w stan spoczynku.: 1935 r.
Kierownik Komórki Wojskowej w Państwowych Zakładach Lotniczych w Mielcu.: 1938 - ??
Dyrektor Administracyjny w Państwowych Zakładach Lotniczych.: ?? - ??
Kierownik Bezpieczeństwa i Zadań Specjalnych w zakładach zbrojeniowych Centralnego Okręgu Przemysłowego.: ?? - 1939 r.
Organizator sieci dywersji pozafrontowej na terenie Centralnego Okręgu Przemysłowego.: ?? - wrzesień 1939 r.
Kierownik Wydziału Wojskowego Komendy Okręgu Kraków Organizacji Orła Białego.: ?? - ??
Komendant Okręgu Kraków Organizacji Orła Białego.: 22 września 1939 - luty 1940 r.
Szef sztabu Okręgu Łódź ZWZ.: październik 1940 - listopad 1941 r.
Komendant Okręgu Śląsk AK.: maj 1942 - wrzesień 1943 r.
Szef sztabu i zastępca Komendanta Obwodu V Warszawa-Mokotów.: 18 sierpnia - 26 września 1944 r.

Opinie:

Notatki:

Uczęszczał do gimnazjum we Lwowie. W okresie nauki należał do Związku Strzeleckiego. Od sierpnia 1914 r., służył w 5 pp. Legionów Polskich. Ukończył legionową szkołę oficerską.
Od listopada 1918 r., w stopniu podporucznika służby stałej, rozpoczął służbę w odrodzonym Wojsku Polskim. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej 1919-1920. W tym czasie został awansowany do stopnia porucznika służby stałej. W okresie od marca do maja 1922 r., przebywał na kursie specjalnym dla instruktorów Przysposobienia Wojskowego w Studium Wychowania Fizycznego przy Uniwersytecie w Poznaniu.
W roku 1923 został zweryfikowany w stopniu kapitana służby stałej piechoty ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 r. Od października 1922 r., był kierownikiem Referatu Przysposobienia Wojskowego przy DOK VIII w Toruniu. W 1923 r., otrzymał przydział do 77 pp. w Lidzie, skąd w roku 1927 został przeniesiony na stanowisko dowódcy III Batalionu 65 pp., stacjonującego w Grudziądzu. 1 stycznia 1927 r., otrzymał awans do stopnia majora służby stałej piechoty.

Następnie Komendant Okręgowy Związku Strzeleckiego na Pomorzu. W latach 1930 - 1932 studiował na Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie, uzyskując tytuł oficera dyplomowanego. Od 1934 r., Dyrektor Nauk w Szkole Podchorążych dla Podoficerów w Bydgoszczy. W 1935 r., został przeniesiony w stan spoczynku, po czym zamieszkał w Krakowie. Od 1938 r., pracował jako kierownik komórki wojskowej, a potem dyrektor administracyjny w Państwowych Zakładach Lotniczych w Mielcu, w którym mieszkał ( przy ul. Piłsudskiego).
W 1939 r., zamieszkał z rodziną w mieszkaniu otrzymanym na osiedlu fabrycznym. Nieoficjalnie pełnił funkcję kierownika bezpieczeństwa i zadań specjalnych w zakładach zbrojeniowych COP-u. Współpracownik Oddziału II Sztabu Generalnego WP. Zorganizował siatkę dywersji pozafrontowej na wypadek wojny i zajęcia tego terenu przez nieprzyjaciela. Z jego polecenia, przed wkroczeniem Niemców zniszczono magazyny materiałów pędnych i unieruchomiono obrabiarki w Polskich Zakładach Lotniczych.

9 września 1939 r., zameldował się u mjr. rezerwy Kazimierza Kierzkowskiego, który 12 września skierował go do Tarnowa, celem stworzenia siatki dywersyjnej. Mianowany został wówczas kierownikiem Wydziału Wojskowego Okręgu Kraków Organizacji Orła Białego. Od 22 września 1939 r., pełnił funkcję Komendanta Okręgu OOB Kraków. Na początku listopada 1939 r., odbył podróż do Lwowa, gdzie wyznaczył dr. Jana Wereszyckiego na stanowisko lokalnego Komendanta OOB.
Odszukał swoją żonę i córkę ewakuowane do Lwowa we wrześniu 1939 r., i przewiózł je do Generalnej Gubernii. Po scaleniu OOB z ZWZ, w lutym 1940 r., został zastępcą komendanta Związku Odwetu w komendzie Obszaru Południe ZWZ.
W lipcu 1940 r., został zdekonspirowany i przeniesiony do dyspozycji KG ZWZ w Warszawie. W październiku tego roku skierowano go na stanowisko szefa sztabu Komendy Okręgu Łódź ZWZ. W listopadzie 1941 r., zagrożony aresztowaniem, został odwołany z funkcji, po czym powrócił do Warszawy.

W 1942 r., został awansowany do stopnia podpułkownika dyplomowanego rezerwy. W maju tego roku mianowany Komendantem Okręgu Śląskiego AK, z siedzibą w Krakowie. Funkcję objął jednak dopiero w lipcu 1942. Mieszkał przy ul. Dietla. W tym samym lokalu mieściła się Baza Okręgu Śląskiego AK. Odbudowywał struktury okręgowe na podległym terenie, rozbite aresztowaniami.
Z jego polecenia kpt. Zych, już w styczniu 1943 r., rozpoczął tworzenie okręgowego oddziału partyzanckiego AK. W lipcu 1943 r., ciężko zachorował i we wrześniu wyjechał do szpitala w Warszawie. W tym samym miesiącu został formalnie odwołany z funkcji.
W czasie Powstania Warszawskiego, w okresie od 18 sierpnia do 26 września 1944 r., był szefem sztabu i zastępcą komendanta Obwodu V Warszawa-Mokotów. Po upadku powstania, od 4 października 1944 r., przebywał w niewoli niemieckiej, w obozie jenieckim na terenie Niemiec. Po odzyskaniu wolności, w maju 1945 r., przebywał w szpitalu.

Zmarł 20 marca 1946 w Niemczech wskutek zatrucia się gazami w czasie powstania przy przejściu kanałami z Mokotowa na teren Śródmieścia. Córka Zofia w 1951 r., mieszkała w Poznaniu.

Odznaczenia m.in.:

Virtuti Militari V klasy,
Krzyż Niepodległości,
Krzyż Walecznych,
Srebrny Krzyż Zasługi.




powrót.


© copyright 2005 - 2007, Radosław ""Butryk"" Butryński
Design by Scypion