Obwodowe komórki „Kedywu” zaczęto tworzyć na podstawie struktur Związku Odwetu już w lutym 1943 r. Do końca czerwca tego roku prawie każdy z obwodów miał do dyspozycji grupy dywersyjno – bojowe, a niektóre podobnie jak Inspektoraty, własne oddziały partyzanckie.
Poniżej chciałem przedstawić Szanownemu Czytelnikowi krótkie kalendarium działalności komórek „Kedywu” w poszczególnych Obwodach i Inspektoratach.
Obejmuje ono okres od lutego 1943 (powołanie okręgowego Kierownictwa Dywersji) do sierpnia 1944 r. („Akcja Burza”) i z oczywistych względów wymienia tylko najgłośniejsze akcje „Kedywu” Okręgu Radomsko – Kieleckiego AK.

Obwód Radom.

Odziały dywersyjne i patrole likwidacyjne.

Luty 1943 r.
Patrol dywersyjny „Harnasia” rozbroił 4 SS-manów, w majątku Konary. Zdobyto: pistolet maszynowy, 4 karabiny, pistolet, broń myśliwską i umundurowanie.

Marzec 1943 r.
Dwudziestoosobowy oddział dywersyjny „Huragana, natknął się na oddział bahnschutzów, patrolujących linię kolejową w lesie niedaleko Jedlni – Letniska. W trakcie wymiany ognia śmierć poniosło 4 Niemców. Zdobycz – 1 pistolet maszynowy i 3 karabiny. Straty własne – 2 rannych.

Kwiecień 1943 r.
Czteroosobowy patrol dywersyjny rozbroił na szosie pod Białobrzegami 3 Niemców. Zdobyto 1 pistolet maszynowy, karabin i pistolet.

Czerwiec 1943 r.
Patrol dywersyjny, pod dowództwem „Huragana” zorganizował zasadzkę na szosie Radom – Przytyk, zatrzymując wojskowy samochód osobowy. Rozbrojono 3 Niemców. Zdobycz: 4 pistolety, 3 granaty.

Lipiec 1943 r.
Patrol dywersyjny Podobwodu Jedlińsk, dowodzony przez plut. Jana Mukilkskiego „Sira”, rozbroił 4 Niemców, przebywających we wsi Maksymilianów. Zdobycz: 3 karabiny, 1 pistolet.

Sierpień 1943 r.
Patrol dywersyjny pod dowództwem „Huragana” zorganizował zasadzkę na szosie pod miejscowością Wierzbica.. Rozbrojono 3 Niemców. Zdobycz: 3 karabiny.

Wrzesień 1943 r.
Dziesięcioosobowy oddział dywersyjny pod dowództwem „Huragana” uwolnił grupę ludzi zatrzymanych w łapance przeprowadzonej na ulicach Radomia i wywożonej na roboty do Rzeszy.

Listopad 1943 r.
Patrol dywersyjny z Podobwodu Wolanów, obezwładnił na ulicy w Radomiu kasjerów PKO, przewożących pieniądze do Deutsche Bank i skonfiskował około 1 miliona złotych.

Marzec 1944 r.
Patrol dywersyjny z Podobwodu Wolanów, pod dowództwem pchor. „Mietka”, zniszczył w gmachu Arbeisamtu w Szydłowcu, listy osób przeznaczonych do wywiezienia na roboty do Rzeszy. Patrol dywersyjny z placówki Szydłowiec zlikwidował nadinspektora Ernesta Milcha z Radomiu. Patrol dywersyjny Podobwodu Wolanów pod dowództwem por. „Rozłoga” zorganizował zasadzkę w gajówce niedaleko wsi Ciepła. Zlikwidowano 4 Niemców. Zdobycz: 2 lekkie karabiny maszynowe, pistolet maszynowy i karabin.

Kwiecień 1944 r.
Patrol dywersyjny z Szydłowca, starł się z oddziałem żandarmerii w Pakosławiu. Straty własne – 1 zabity (sierż. Bogdan Tarasewicz „Robot”).

Maj 1944 r.
Podczas walki patrolu dywersyjnego z Szydłowca, z żandarmerią, zginął kpr. „Jaguar” (N.N.)
Oddział dywersyjny Ignacego Pisarskiego „Maryśki” zaatakował posterunek żandarmerii w majątku Błotnica. W tym samym czasie oddział Jerzego Dąbkowskiego „Longina” starł się z oddziałem lotników niemieckich w miejscowości Sucha. Obie akcje były ze sobą zsynchronizowane.

Sierpień 1944 r.
Patrol dywersyjny z placówki Kuczki, dowodzony przez Lucjana Molendowskiego „Kraski”, rozbroił we wsi Antonówka, dwóch Niemców. Zdobycz: pistolet maszynowy i karabin.
Dwunastoosobowy oddział dywersyjny z placówki Jedlnia – Letnisko, urządził zasadzkę w lesie gębarzewskim, na szosie Radom – Skaryszew. Zatrzymano wojskowy samochód ciężarowy i rozbrojono dwóch Niemców. Zdobycz: pistolet i wyposażenie wojskowe.

Oddziały partyzanckie:

Czerwiec 1944 r.
Oddział „Huragana” z obwodu Kozienice, zorganizował zasadzkę na szosie Iłża – Skaryszew i zlikwidował ośmioosobową grupę SS-manów. Zdobycz to: 3 pistolety maszynowe, kilka pistoletów, amunicja i granaty.

Lipiec 1944 r.
Oddział por. „Rozłoga” zaatakował niemiecką kolumnę samochodową, poruszającą się na szosie Radom – Skrzynno. W walce zabito 3 Niemców i zniszczono motocykl. Straty polskie - 1 ranny.

Obwód Kozienice.

Patrole i oddziały dywersyjne.

Wszystkie placówki na terenie Obwodu posiadały własne grupy dywersyjne i patrole likwidacyjne.

Marzec 1943 r.
Jedenastoosobowy oddział dywersyjny SOB, dowodzony przez Jana Płachtę, dokonał zasadzki na niemiecki samochód ciężarowy, jadący szosą Radom – Pionki. Zabito trzech Niemców (esesmanów) i dwóch raniono. Zdobyto: 1 lekki karabin maszynowy, 2 pistolety maszynowe, kilka karabinów, amunicję i granaty. Samochód zniszczono.

Kwiecień 1943 r.
Ośmioosobowy patrol dywersyjny z placówki Pionki, przeprowadził akcję sabotażową w elektrowni Wytwórni Prochu w Pionkach, uszkadzając kocioł nr 8. Usunięcie awarii trwało kilka tygodni, co w efekcie spowodowało obniżenie mocy i zmniejszenie produkcji.

Maj 1943 r.
Trzyosobowy patrol dywersyjny placówki w Pionkach, wykradł z terenu Wytwórni Prochu matrycę do produkcji amunicji. Oddział dywersyjny placówki Grabów n/Pilicą wspólnie z oddziałem GL Stanisława Parysza stoczył walkę w lesie pomiędzy wsiami Nowa Wola i Grabowola, z oddziałem żandarmerii niemieckiej, uwalniając 20 aresztowanych członków GL. Zabito 4 Niemców. Straty własne – 1 zabity i 1 ranny.
Oddział dywersyjny z placówki w Górze Puławskiej, dowodzony przez ppor. Witolda Kosmalę „Waltera”, dokonał uszkodzeń kabla telefonicznego przechodzącego korytem Wisły w rejonie Janowca. W wyniku tej akcji, przerwano łączność na około dwa tygodnie.
Patrol dywersyjny z placówki Brzeźnica w sile pięciu ludzi i dowodzony przez „Bilofa”, zajęła urząd gminny w Gniewoszowie niszcząc dokumenty, księgi ewidencyjne, spisy żywego inwentarza i dostaw kontyngentu.

Czerwiec 1943 r.
Grupa sabotażowa w Wytwórni Prochu w Pionkach spowodowała wybuch około 5 ton prochu w magazynie. Konsekwencją tej akcji było wstrzymanie produkcji na około 2 tygodnie.
Patrol dywersyjny z placówki Pionki, liczący 8 żołnierzy, urządził na szosie Jedlina – Kozienice zasadzkę na przejeżdżającą samochodem ciężarowym grupę esesmanów. W wyniku walki zginęło 9 Niemców. Zdobyto: 1 karabin maszynowy, 6 karabinów i 2 pistolety.

Lipiec 1943 r.
Połączone doraźnie oddziały dywersyjne z placówek: Grabów n/Pilicą, Głowaczów i Trzebień, zaatakowały na stacji Grabów n/Pilicą, grupę żandarmów i funkcjonariuszy policji granatowej, przeprowadzających systematyczne rewizje w pociągach kierujących się na Warszawę. W wyniku walki grupa ta poddała się, po czym nieprzyjaciela rozbrojono. 3 żandarmów wyróżniających się bezwzględnością rozstrzelano na miejscu. Pozostałych wypuszczono w samej bieliźnie.

Sierpień 1943 r.
Dwuosobowy patrol dywersyjny z placówki Trzebień, zorganizował zasadzkę w pobliżu wsi Paprotnia w wyniku, której zginęło 2 Niemców.

Wrzesień 1943 r.
Sześcioosobowy oddział dywersyjny z placówki Grabów n/Pilicą, dowodzony przez szefa dywersji V Rejonu Marszałka, wysadziła most, na linii kolejowej, między Strzyżyną i Sobieszynem. Akcja spowodowała dwudniową przerwę w ruchu kolejowym.

Październik 1943 r.
Trzyosobowy patrol sabotażowy z placówki Pionki podpaliły 2 magazyny na terenie Wytwórni Prochu w Pionkach, niszcząc 20 ton bawełny z nitrogliceryną.

Luty 1944 r.
Oddziały dywersyjne z placówek Janowiec i Góra Puławska, wraz z grupą z Obwodu Puławy opanowały miasto Zwoleń, zlikwidowały niemieckiego burmistrza i konfidenta gestapo wraz z córką. Dokonano także konfiskaty w sklepach niemieckich. Ponadto podczas wymiany ognia zginął 1 Niemiec a 2 zostało rannych.

Kwiecień 1944 r.
Oddział dywersyjny z Bąkowca, na stacji kolejowej odczepił ze składu kolejowego wagon z amunicją, który następnie skierowano go do Wysokiego Koła, gdzie został rozładowany.

Czerwiec 1944 r.
16 VI - Zastrzelono sierżanta policji granatowej Mieczysława Wawrzyniaka i kaprala Wiktora Smykiewicza z posterunku Grabów n/Pilicą za brutalne obchodzenie się z polska ludnością. Głównymi zarzutami były pobicia, grabież i wymuszanie okupu.

Listopad 1944 r.
Członkowie SOB-AK z placówki Laski oraz kilku żołnierzy BCH, w wyniku zebranych danych wywiadowczych, aresztowali dwóch oficerów Abwehry, ubranych po cywilnemu i udających Polaków. Po przesłuchaniu obaj zostali zastrzeleni.

Ponadto w Obwodzie prowadzono szeroko zakrojoną działalność antykontyngentową. Polegała ona na zaniżaniu kontyngentów zbożowych i zwierzęcych, wydawaniu fałszywych zaświadczeń, niszczeniu gminnej dokumentacji i demolowaniu zakładów pracujących dla okupanta.

Oddziały partyzanckie:

Sierpień 1943 r.
Oddział partyzancki „Bilofa” opanował więzienie w Kozienicach, uwalniając kilkunastu więźniów. Strat własnych brak.

Wrzesień 1943 r.
Połączone doraźnie oddziały „Bilofa” i ppor. „Longina” stoczyły ponad godzinną walkę z oddziałem żandarmerii niemieckiej we wsi Stanisławice. Poległo 2 Niemców.
Oba oddziały jeszcze w tym samym miesiącu zaatakowały magazyny i biura spółdzielni rolniczo – budowlanej w Kozienicach. Straty własne 1 zabity i dwóch rannych.
Na tym nie skończyła się działalność połączonych oddziałów, bowiem niedługo po opanowaniu biura spółdzielni, ponownie zaatakowano gmach więzienia w Kozienicach. Tym samym uwolniono dwudziestu kilku przebywających tam więźniów – w dużej mierze członków BCH i AK. W trakcie walk, w wyniku tragicznego zbiegu okoliczności zginął policjant granatowy Antoni Gulczewski, żołnierz AK, biorący czynny udział w przygotowaniu akcji.

Listopad 1943 r.
Oddział „Bilofa” opanował pociąg osobowy, stojący na stacji Sarnów. Jadących w nim Niemców poddano rewizji, rekwirując broń i żywność. Akcja miała charakter odwetowy za pacyfikację wsi Kępice. Po jej zakończeniu oddział „Bilofa” ostrzelał, a następnie zatrzymał niemiecki samochód na szosie Bąkowiec – Bogucic. Zdobyto broń i mundury. Straty niemieckie to 1 zabity i 3 rannych.

Marzec 1944 r.
Trzyosobowy patrol dywersyjny z oddziału „Tomasza”, dowodzony przez Józefa Laska „Zająkałę”, w czasie transportu rannych do szpitala, został ostrzelany przez oddział żandarmerii, niedaleko stacji kolejowej w Kozienicach. W wyniku zaciekłej wymiany ognia zginęli wszyscy partyzanci. Niemcy stracili 1 zabitego i 2 rannych.
Część oddziału „Tomasza”, dowodzona przez Władysława Molendę „Graba”, urządziła zasadzkę na oddział żandarmerii niemieckiej ze Zwolenia, który powracał z akcji pacyfikacyjnej we wsi Zwola. Po krótkiej wymianie ognia żandarmi uciekli pozostawiając wozy z 20-stoma aresztowanymi Polakami. Straty nieprzyjaciela to 2 zabitych (w tym komendant żandarmerii ze Zwolenia) i 2 rannych. Zdobyto 1 lekki karabin maszynowy 4 karabiny, 4 pistolety, bryczkę i parę koni.

Kwiecień 1944 r.
7 IV - Połączone oddziały „Harnasia” i „Tomasza”, pod dowództwem kpt. Zbigniewa Otwinowskiego „Gryfa” opanowały miasto Pionki, w którym przeprowadzono rekwizycję towarów w magazynach i sklepach niemieckich. Zniszczono także urządzenia sygnalizacyjne na stacji kolejowej, rozbrojono znajdujących się tam bahnschutzów oraz zlikwidowano kilku agentów policji bezpieczeństwa.
9 IV - Oddział „Gryfa” został otoczony przez niemieckie siły przeciwpartyzanckie w sile około: 1 pułku SS i policji, batalionu policji granatowej oraz oddziału lotnego żandarmerii. Siły te rozlokowane były w rejonie Pionek, Kruszyny, Suchej i Kozienic. W wyniku czterogodzinnych, zaciętych walk nieprzyjaciel stracił 24 zabitych i około 30 rannych. Straty własne wyniosły 19 zabitych i 6 rannych. Po zapadnięciu zmroku oddziały nieprzyjaciela wycofały się, co pozwoliło partyzantom wydostanie się poza pierścień okrążenia.
30 IV - Oddział partyzancki Obwodu w sile 39 żołnierzy, stoczył potyczkę z żandarmerią, ze Zwolenia. Straty niemieckie: 1 zabity, 3 rannych. Zdobyto: 1 ręczny karabin maszynowy, 3 pistolety maszynowe, 2 karabiny i amunicję.

Maj 1944 r.
Oddział „Huragana” zorganizował w pobliżu wsi Podgóra, na szosie Radom – Zwoleń zasadzkę na niemiecki samochód ciężarowy. Straty niemieckie: 6 zabitych, Zdobyto: 5 pistoletów maszynowych, karabin, pistolet, amunicję i mapy. Samochód zniszczono.
W tym samym miesiącu oddział dowodzony przez „Harnasia”(po ponownym przejęciu dowodzenia po kpt. „Gryfie”) opanował Pionki. Przeprowadzono rekwizycję żywności i tekstyliów w sklepach niemieckich. Wykonano wyrok na agencie policji bezpieczeństwa.
Oddział „Huragana” zorganizował w pobliżu Pionek, na szosie Radom – Pionki zasadzkę na 2 niemieckie samochody ciężarowe. Rozbrojono kilkunastu Niemców. Zdobyto: 8 pistoletów maszynowych, 6 karabinów, 4 pistolety, granaty i umundurowanie. Samochody zostały zniszczone.
Pluton oddziału „Harnasia”, dowodzony przez Stanisława Gołąbka „Lecha”, stoczył walkę z oddziałem żandarmerii stacjonującym we wsi Wola Chodkowska. Niemcy po krótkiej walce wycofali się. Strat własnych nie zanotowano.

Czerwiec 1944 r.
4 VI - Pluton z oddziału por. „Marii” urządził zasadzkę na szosie Radom – Kozienice, w okolicach Załamki. Ostrzelano opancerzony samochód osobowy, którym jechali oficerowie SD i komendant żandarmerii w Kozienicach. W wyniku strzelaniny zginął oficer żandarmerii, natomiast oficerowie Służby Bezpieczeństwa odnieśli lżejsze rany. Straty własne: 1 ranny.
11 VI - Połączone oddziały „Huragana” i „Tomasza, pod dowództwem por „Graba” opanowały majątek Paliczna, będący pod zarządem niemieckim. Po dwugodzinnej walce uwolniono znajdujących się tam jeńców radzieckich, skonfiskowano żywność i konie. Straty niemieckie: 2 zabitych i kilku rannych. Straty własne: 1 zabity i 1 ranny.
W tym samym czasie ubezpieczenie akcji w Palicznej, pod dowództwem por. Jozefa Bochnia „Stacha”, zatrzymało na szosie do Zwolenia samochód osobowy, którym jechali wysocy urzędnicy administracji dystryktu, członkowie NSDAP – Karl Jordan i Reinhold Berger. W trakcie krótkiego przesłuchania ustalono, że Berger był odpowiedzialny za podpisanie wyroku śmierci na 132 chłopów z okolic Wisły, którzy nie dostarczyli kontyngentu. Po dalszych ustaleniach, obaj niemieccy urzędnicy zostali rozstrzelani.
13 VI - pluton z oddziału ppor. „Marii” dowodzony przez pchor. Jerzego Sętowskiego „Sowę” ostrzelał na szosie niemiecki samochód osoby. Straty niemieckie: 5 zabitych, w tym oficer w stopniu kapitana. Zdobyto: 1 pistolet maszynowy, 2 karabiny, 3 pistolety. Samochód został spalony.

Lipiec 1944 r.
Oddział „Huragana” wysadził pociąg towarowy w miejscowości Bobki niedaleko Garbatki, na linii kolejowej Radom – Dęblin.
Będący w trakcie mobilizacji do Akcji „Burza”, półbatalion z Podobowodu V „północ” (placówki: Grabów, Trzebień i Rozniszew), dowodzony przez kpt. „Helenę” brał bezpośredni udział w walkach o przyczółek magnuszewski, współdziałając z jednostkami 8 Armii Gwardii. Działania oddziału doprowadziły do przejęcia kontroli nad odcinkiem linii kolejowej Radom – Warszawa. Opanowano stacje: Grabów n/Pilica, Strzyżyna i Dobieszyn. Fakt ten ułatwił oddziałom 8 Armii Gwardii obsadzenie przyczółka bez większych strat.

Sierpień 1944 r.
10 VIII - Oddział por. „Marii” urządził zasadzkę na szosie Radom – Kozienice, w odległości 2 km. od miejscowości Pionki. W zastawione sidła wpadła kolumna łącznikowa sztabu GA „Mitte”. W wyniku walki zdobyto 2 motocykle, samochód osobowy, 4 samochody ciężarowe, w tym 1 z amunicją i 2 z żywnością i wyposażeniem wojskowym. Zdobyto również spore ilości broni, stację nadawczą, szyfry i klucze a także mapy sztabowe z dyslokacja jednostek frontu środkowego. Straty niemieckie wyniosły 25 zabitych (w tym 5 oficerów) i 26 wziętych do niewoli.
Pluton dowodzony przez por. „Marię” wykonał akcję odzyskania zrzutu broni zakopanej na polach wsi Wólka Szelęzna, leżącej w strefie przyfrontowej, pomiędzy drugą a trzecią linią obrony niemieckiej. Bez strat własnych wydobyto pojemnik z uzbrojeniem.

Inspektorat Radom.

Najważniejsze wydarzenia i najgłośniejsze akcje oddziału „Cezara”:

Sierpień 1943 r.
Przeprowadzono udaną akcję na kasę Urzędu Wodno – Melioracyjnego w Radomiu przy ul. Młynarskiej. Skonfiskowano 60 000 zł. Pod koniec tego miesiąca skonfiskowano 180 000 zł. w Spółdzielni Rolniczo – Handlowej w Radomiu.

Wrzesień 1943 r.
W połowie miesiąca, w Radomiu zdobyto samochód wypełniony skórą zwierzęcą, którą przeznaczono na wyprodukowanie obuwia dla oddziału. W końcu września dwunastoosobowy patrol pod dowództwem „Cezara” stoczył walkę z oddziałem żandarmerii, pod wsią Czarna. Straty niemieckie to 2 zabitych, zdobyto broń i oporządzenie.

Październik 1943 r.
Sześcioosobowy patrol, pod dowództwem „Cezara” stoczył walkę z oddziałem żandarmerii niemieckiej, w miejscowości Skaryszew. W wyniku wymiany ognia ranny został jeden partyzant. Straty niemieckie nie są znane.

Listopad 1943 r.
Kolejna potyczka w Skaryszewie miała miejsce w listopadzie 1943 r., kiedy to patrol „Cezara” zetknął się w walce z oddziałem niemieckim. Straty nieprzyjaciela – 1 ranny.

Styczeń 1944 r.
W połowie tego miesiąca, oddział zorganizował zasadzkę na grupę żandarmów w okolicach majątku Zalesie w pobliżu Wierzbicy. W wyniku walki śmierć poniósł jeden z żołnierzy „Cezara”. Kilku żandarmów zostało rannych.

Luty 1944 r.
6 II - Stoczono walkę z policją granatową we wsi Edwardów. W wyniku wymiany ognia zginęło dwóch żołnierzy. Oddział policji stracił również dwóch zabitych i kilku rannych.
Także w lutym 1944 r., pluton pchor. Jana Piwońskiego „Jaksy” rozbroił w Zakrzówku grupę Ukraińców.
24 II - W gajówce Kobyli Las, w wyniku fatalnego nieporozumienia z patrolem oddziału dywersyjnego zginął dowódca oddziału por. „Cezar”. Dowództwo obejmuje „Harnaś”.

Marzec 1944 r.
Pluton pchor. „Sowy” (N.N.), dowodzony osobiście przez „Harnasia” rozbroił ośmioosobową grupę esesmanów, we wsi Maków. Przy okazji zniszczono urządzenia gorzelni. Zdobyto kilka pistoletów maszynowych, karabinów, amunicję oraz żywność.

Maj 1944 r.
Pluton pchor. „Jaksy” z oddziału „Harnasia” rozbroił sześcioosobowy patrol bahnschutzów, pilnujący linii kolejowej na trasie Radom – Rożki.
W tym samym miesiącu sześcioosobowy patrol z oddziału „Harnasia”, dowodzony przez pchor. „Mietka” stoczył walkę z trzydziestoosobowym oddziałem żandarmerii, we wsi Romanów. Zginęło 3 partyzantów. Niemcy stracili 1 zabitego i 2 rannych.

Lipiec 1944 r.
Trzyosobowy patrol z oddziału dowodzonego w tym czasie przez ppor. Ignacego Pisarskiego „Maryśkę”, pod dowództwem pchor. Bogdana Boguckiego „Swobody” zaatakował, dwóch niemieckich żołnierzy, konfiskujących artykuły żywnościowe na szosie Radom – Iłża, w pobliżu miejscowości Budy Skaryszewskie. Jednego z nich zastrzelono, drugiego ciężko raniono. Zniszczono samochód osobowy i zdobyto pistolet maszynowy oraz karabin.

Obwód Iłża.

Patrole i oddziały dywersyjne.

Każdy Podobwód posiadał oddział dywersyjny i sekcję likwidacyjną, znajdujące się w dyspozycji komendanta podobwodu. Dodatkowo na szczeblu Komendy Obwodu działała sekcja dywersyjna, wykorzystywana do zadań specjalnych.

Maj 1943 r.
6 V - Oddział Euzebiusza Domaradzkiego „Grota” (utworzony na terenie Obwodu Kielce, podporządkowany Komendantowi Obwodu Iłża) stoczył walkę pod Wojciechowem z powracającymi z pacyfikacji żandarmami. Straty niemieckie wyniosły 10 zabitych.
8 V - Oddział „Grota”, wsparty przez Władysława Wasilewskiego „Oseta”, zaatakował pod Wojciechowem niemiecki oddział pacyfikacyjny. Straty niemieckie wyniosły 8 zabitych i 6 rannych. Strat własnych nie zanotowano.

Lipiec 1943 r.
Oddział wchodzący w skład 3 plutonu kompanii z Orłowa, dowodzony przez ppor. Jana Ziembora „Zwida” spalił dokumenty w magistracie miasta Starachowice. Akcje sabotażowe przeprowadzane przez ten oddział obejmowały również niszczenie znaków drogowych, linii telefonicznych, napisów oraz szyldów niemieckich.
Oddział dywersyjny Podobwodu Starachowice, dowodzony przez por. „Jawora”, rozkręcił szyny kolejowe. Straty polskie: 1 zabity. 25 VII - Sekcja egzekucyjna Obwodu wykonała udany zamach na dowódcę żandarmerii w Skarżysku i jego zastępcę. Zdobyto broń osobistą obu żandarmów nie ponosząc żadnych strat.

Wrzesień 1943 r.
Patrol dywersyjny (2 żołnierzy: Sylweriusz Jaworski „Andrzej” i Gustaw Postuła „Waldemar”) wykonał wyrok WSS (Wojskowego Sądu Specjalnego) na Benzinie, szefie referatu kontrwywiadowczego w starachowickim gestapo.
Patrol dywersyjny (4 żołnierzy), dowodzony przez „Andrzeja” skonfiskował w sklepie „Bata” w Starachowicach 300 par butów na potrzeby oddziałów partyzanckich.

Listopad/grudzień 1943 r.
Patrole Kedywu pod dowództwem „Altera” i „Dąbrowy” wykonały 3 akcje rekwizycyjne w Starachowicach, na magazyn tekstylny, magazyn Baudienstu i niemiecki transport zaopatrzeniowy. Zdobyto duże ilości bielizny, ubrań, obuwia i innego ekwipunku.

Maj 1944 r.
25 V - Grupa dywersyjna wydzielona z oddziału dywersyjnego Obwodu, w miejscowości Wierzbnik, wykonała wyrok WSS na wysokim funkcjonariuszu Urzędu Komendanta Sipo i SD Radom Erichu Schütze. Schütze został ciężko ranny, natomiast śmierć poniósł funkcjonariusz gestapo z jego ochrony. Straty oddziału: 1 zabity (pchor. „Czerw”.).

Oddziały partyzanckie.

Wiosna 1943 r.
Dokonano konfiskaty 80 000 zł w urzędzie pocztowym w Wierzbniku.

Czerwiec 1943 r.
Oddział partyzancki por. „Szarego”, liczący 30 żołnierzy, dokonał rekwizycji znacznej ilości żywności w niemieckim majątku Pakosław.

Sierpień 1943 r.
9 VIII - Część oddziału ppor. „Szarego”, licząca 20 żołnierzy opanowała więzienie w Starachowicach, uwalniając tym samym 60 więźniów tam przetrzymywanych, przeważnie żołnierzy Armii Krajowej. Zdobyto broń i amunicję. Oddział wycofał się bez strat.
15 IX - Oddział „Szarego”, rozbił w majątku Pakosław pluton SS, liczący 45 żołnierzy. Nieprzyjaciel po krótkiej walce poddał się. Straty niemieckie: kilku rannych. Zdobyto: 4 lekkie karabiny maszynowe, kilka pistoletów maszynowych, karabiny, amunicję, granaty, mundury, koce i żywność. Straty własne: 1 ranny.
Również we wrześniu oddział opanował wieś niemieckich kolonistów w gminie Sienno, rozbrajając ochronę.

Jesień 1943 r.
Dokonano rekwizycji 40 000 zł. w urzędzie pocztowym w Rzeczniowie.

Listopad 1943 r.
30 XI - Oddział „Szarego” przeprowadził akcję na kasę zakładów „Hermann Göring Werke” w Starachowicach. Po rozbrojeniu 2 zmian wartowników ukraińskich zdobyto 1 200 000 złotych. Akcję przeprowadzono bez jednego wystrzału i bez strat własnych.

Luty 1944 r.
26 II - Oddział „Szarego” dowodzony przez „Krzyka”, liczący 56 żołnierzy, podczas oczekiwania na zrzut we wsi Edwardów, natknął się na oddział żandarmerii, z którym wkrótce rozpoczął walkę. Straty własne: 1 zabity i 1 ciężko ranny („Krzyk”). Straty niemieckie wyniosły kilku zabitych i kilku rannych.

Marzec 1944 r.
25 III – Oddział dowodzony przez ppor. „Szarego” opanował Starachowice, w celu rozbrojenia załóg wartowniczych tamtejszych zakładów zbrojeniowych. Po ponad godzinnej walce oddział musiał się wycofać pod naciskiem dużych sił nieprzyjaciela. W walce zginęło 7 własowców. Straty własne: 1 zabity i 1 ranny.

Kwiecień 1944 r.
24 IV - Oddział „Szarego”, przebywający wówczas w rejonie Starachowic, zaatakował pluton straży leśnej. Straty niemieckie: 2 zabitych i 2 rannych. Zdobyto: lekki karabin maszynowy, pistolet maszynowy 20 karabinów i amunicję.

Obwód Końskie.

Oddziały i patrole dywersyjne.

Wszystkie Podobwody Obwodu Końskie posiadały w swoich strukturach przynajmniej po jednym własnym patrolu dywersyjnym i likwidacyjnym. Według delegata rządu w Obwodzie Końskie Michała Marzyńskiego „Wydmucha”, w okresie od 1940 do sierpnia 1944 r., wydano 72 wyroki śmierci na agentów gestapo, delatorów i konfidentów.

Lipiec 1944 r.
Patrol dywersyjny placówki Końskie, dowodzony przez Władysława Piwowarczyka „Zbigniewa”, napotkał pięcioosobowy patrol nieprzyjaciela z lotniczego punktu obserwacyjnego w Gowarczowie. W walce zlikwidowano wszystkich Niemców. Strat własnych nie zanotowano. Zdobyto broń. W okresie od 1940 do sierpnia 1944 r., w obwodzie wydano i przeprowadzono 72 wyroki śmierci, głównie na agentach gestapo (według Obwodowego Delegata Rządu – Michała Marzyńskiego „Wydmucha”)

Oddziały partyzanckie.

1943 r.
W pierwszych miesiącach 1943 r., w ramach działań dywersyjnych, oddział „Cumulusa” dokonał m. in. akcji na fabrykę „Neptun” w Końskich, rozbijając znajdującą się tam mleczarnię. W ramach tych samych działań zniszczono dokumentację w kilku gminach.

Maj 1944 r.
28 V - Grupa likwidacyjna z oddziału ppor. „Bogdana”, a dowodzona przez Wrzosa, w tzw. „Bażanciarni” w pobliżu Modliszewic, wykonała akcję likwidacyjną na kreishauptmanie w Końskich – mjr Fittingu.

Czerwiec 1944 r.
28 VI - Oddział „Bogdana” współdziałał z oddziałem Inspektoratu Piotrkowskiego ppor. Henryka Furmańczyka „Henryka”, w akcji opanowania niemieckiego pociągu urlopowego na stacji Białaczów, na linii Końskie – Opoczno. W wyniku starcia śmierć poniosło 17 Niemców, do niewoli wzięto 18 żołnierzy i oficerów, a także 14 niemieckich pracowników cywilnych. Wszystkich zatrzymanych uprowadzono do lasu. „Henryk” zażądał wstrzymania się od represji na ludności polskiej, w zamian za życie jeńców. Po uzyskaniu zgody władz niemieckich, zatrzymanych zwolniono.

Lipiec 1944 r.
Oddział ppor. „Jerzego” rozbroił bez strat własnych i nieprzyjaciela kompanię węgierską, zdobywając 70 karabinów i amunicję. Oddział „Bogdana” trzykrotnie przeprowadził wysadzanie torów kolejowych na odcinku Końskie – Białaczów. Oddział ppor. „Poleszuka” zorganizował zasadzkę na szosie Ruda Małaniecka – Końskie rozbił samochód niemiecki, likwidując 3 funkcjonariuszy policji bezpieczeństwa i kierowcę. Zdobyto: broń, mapy i dokumenty. Strat własnych nie zanotowano.

Sierpień 1944 r.
5 VIII - „Bogdan” został zatrzymany we własnym domu przez żandarmerię i przewieziony do gestapo w Opocznie. Tam został zamordowany.

Inspektorat Starachowice.

Czerwiec 1944 r.
5 VI - Oddział ppor. „Szarego”, liczący 120 żołnierzy wkroczył do Końskich, w celu opanowania więzienia i uwolnienia aresztowanego przez policję bezpieczeństwa por. Henryka Gruszczyńskiego „Bladego” oraz łącznika i łączniczki oddziału. Całość sił podzielono na dwie grupy, przy czym pierwsza zaatakowała gmach więzienia, druga zniszczyła centralę telefoniczną i ubezpieczała działania grupy pierwszej. Akcja zakończyła się całkowitym powodzeniem. Uwolniono 60 osób, w tym por „Bladego”. Straty niemieckie: 17 zabitych i 8 rannych oraz 2 policjantów granatowych. Straty polskie: 3 zabitych i 2 rannych.
10 VI - Oddział „ Szarego” przy współudziale oddziału dywersyjnego Obwodu Końskie, dowodzonym przez ppor. „Bogdana” urządził zasadzkę na szosie Końskie – Staporków. W wyniku podjętej akcji zginęło 2 wysokich funkcjonariuszy NSDAP, 1 pułkownik i kilku żołnierzy a 19 innych poddało się. Strat własnych nie zanotowano.
24 VI - Oddział oczekując na stacji w Suchedniowie na pociąg z amunicją, natknął się na grupę żołnierzy wysiadającą z pociągu pośpiesznego. W wyniku zbrojnego starcia zginęło 7 niemieckich żołnierzy, a 5 odniosło rany. Straty własne: 1 zabity.
Pod koniec miesiąca oddział po uzgodnieniu akcji z Komendą Obwodu Końskie i uzyskaniu akceptacji inspektora starachowickiego wysadził tor kolejowy pomiędzy stacjami Bliżyn i Sołtysików, pod nadjeżdżającym pociągiem towarowym.

Lipiec 1944 r.
19 VII - Oddział „Szarego” wspólnie z oddziałem dywersyjnym Obwodu Końskie zatrzymał w rejonie stacji Wólka Plebańska na linii Skarżysko – Końskie pociąg towarowy w celu zdobycia amunicji. Konwój niemiecki stracił 1 zabitego i 2 rannych. Po polskiej stronie strat nie było. Zdobycz (w tym 1000 kg. trotylu) poważnie powiększyła zasoby amunicyjne w czasie sierpniowej koncentracji i akcji „Zemsta”.

***

Obwód Sandomierz.

Patrole dywersyjne i likwidacyjne.

Wszyscy komendanci Podobwodów oraz komendant Obwodu dysponował patrolami lub oddziałami dywersyjnymi.

Początek 1944 r.
Patrol likwidacyjny Inspektoratu Sandomierz, dowodzony przez Józefa Bojanowskiego „Waltera” urządził zasadzkę, na szosie Łoniów – Koprzywnica, w rejonie majątku Skrzypacewicze. Celem akcji było ujęcie szefa placówki Gestapo – von Paula. Akcja zakończyła się powodzenie, a ujętego gestapowca osądzono i rozstrzelano.

Wiosna 1944 r.
Patrol likwidacyjny, dowodzony przez ppor. „Waltera” wykonał szereg wyroków śmierci, orzeczonych przez Wojskowy Sąd Specjalny (WSS). I tak m.in., wykonano wyrok śmierci na wachmistrzu żandarmerii w Klimontowie – Lescherze.
W Sandomierzu zastrzelono kierownika „Bacitul”, niejakiego Płończyńskiego, a także policjanta granatowego Chechłacza oraz zarządcę apteki – Trzmiela.

Oddziały partyzanckie.

Najaktywniejszym oddziałem w powiecie sandomierskim, był oddział „Jędrusi” założony przez Władysława Jasińskiego w październiku 1939 r. Problem polega na tym, że formalnie „Jędrusie” weszli w struktury AK dopiero w październiku 1943 r., pomimo wcześniejszych rozmów scaleniowych. Biorąc jednak pod uwagę znaczenie działalności oddziału „Jędrusiów” dla Obwodu Sandomierz, postanowiłem ująć w poniższym kalendarium, najważniejsze dokonania tego oddziału jeszcze sprzed scaleniem go z Armią Krajową. Uważam po prostu, że trzeba wspomnieć szerzej o działalności tego bohaterskiego oddziału, nie oglądając się na pewne formalne kwestie.

Na zdjęciu: Jeden z "Jędrusiów" Zdzisław de Ville w akcji.

Grudzień 1942 r.
Oddział „Jędrusiów” wykonał dwa wyroku śmierci, wydane przez WSS. W pierwszym zlikwidowano niejakiego Cukierskiego, konfidenta policji bezpieczeństwa. W drugim Pawła Gorczyckiego, którego zastrzelono w miejscowości Gołoszyce.

Styczeń 1943 r.
9 I - W starciu z patrolem niemieckiej żandarmerii poległ Władysław Jasiński ''Jędruś''. Wraz z nim poległo dwóch partyzantów Marian Gorycki i Antoni Toś.

Marzec 1943 r.
8 III - Oddział „Jędrusiów”, na podstawie wyroku Wojskowego Sądu Specjalnego, zlikwidował konfidenta gestapo, niejakiego Grobelnego. Kilka dni później wykonano wyrok na konfidencie o nazwisku Schneider.
Oddział „Jędrusiów” rozbił więzienia w Opatowie (12 marca) i w Mielcu (29 marca).
Oddział „Jędrusiów” zorganizował zasadzkę na szosie Osiek – Staszów w Turskim Lesie, podczas której zlikwidowano sztab niemieckiego 4 pułku saperów. Zdobyto broń i plany umocnień hitlerowskich na linii Nida – Pilica.

Wrzesień 1943 r.
13 IX - Oddział „Grupa Lotna” liczący około 20 żołnierzy i dowodzona przez „Kaktusa” zaatakowała 42-osobową ochronę mostu kolejki wąskotorowej w Szczucinie. Celem akcji było przede wszystkim zdobycie broni i amunicji. Straty Niemców to 14 zabitych i rannych. Mimo nadciągającej odsieczy „Grupie Lotnej” udało wycofać się bez strat. Zdobyto kilka karabinów.

Październik 1943 r.
13 X - Część oddziału „Grupa Lotna”, złożona z 12 partyzantów i dowodzona przez „Kaktusa” opanowała położony w centrum Sandomierza budynek koszar specjalnego oddziału nawigacji lotniczej i Bahnschutzpolizei. Akcja miała na celu zdobycie broni i amunicji trakcie wymiany ognia zabito i raniono kilku Niemców, pozostałych rozbrajając. Zdobyto spore ilości broni i amunicji oraz sprzętu wojskowego. „Grupa Lotna” wycofała się bez strat.
24 X - Oddział „Jędrusiów” wykonał wyrok śmierci na agencie gestapo niejakim Gaszyńskim. Akcję tę wykonano w biały dzień w czasie przerwy meczu piłki nożnej w Sandomierzu.

Grudzień 1943 r.
Oddział „Jędrusiów” zorganizował zasadzkę w pobliżu Kurozwęk na szosie Staszów – Kielce, w którą wpadł samochód wiozący komendanta żandarmerii ze Staszowa o nazwisku Ritter.
Patrol oddziału „Grupa Lotna” zaatakował w miejscowości Lipnik, autobus z żołnierzami Wehrmachtu i Luftwaffe. W walce zabito 1 Niemca, pozostałych rozbrojono. Zdobyto 2 pistolety maszynowe, kilkanaście karabinów, kilka pistoletów oraz amunicję i sprzęt wojskowy. Patrol wycofał się bez strat.

Przełom 1943 i 1944 r.
Oddział „Grupa Lotna” pod dowództwem „Orlicza” zorganizował w lesie, nieopodal majątku Skrzypacewicze na szosie Łoniów – Koprzywnica, zasadzkę na szefa placówki Gestapo w Sandomierzu – von Paula. Akcja zakończyła się niepowodzeniem, bowiem gestapowiec zdołał uciec. Rozbito jedynie jego kilkunastoosobową ochronę osobistą.

Marzec 1944 r.
Patrol z oddziału Jędrusiów”, dowodzony przez Józefa Szelesta „Romka Uszatego”, zaatakował grupę Niemców, jadących pociągiem kolejki wąskotorowej w kierunku Szczucina. Straty nieprzyjaciela to 4 zabitych. Strat własnych nie odnotowano.
17 III - Sześcioosobowy patrol z oddziału „Jędrusiów”, dowodzony przez Franciszka Rutynę „Franka”, zlikwidował 4 żołnierzy niemieckiego patrolu. Akcja miała miejsce w biały dzień na rynku w Koprzywicy.

Kwiecień 1944 r.
23 IV - Oddział BCh Mariana Lecha „Mariana Wielkiego” wraz z oddziałem „Jędrusiów”, pod dowództwem ppor. „Sowy”, zaatakował oddział żandarmerii, na szosie do Osieka w pobliżu wioski Niekrasow. Straty niemieckie to 1 zabity (dowódca oddziału) i 8 rannych. Zdobyto 1 pistolet maszynowy, 11 karabinów i broń krótką.

Maj 1944 r.
Oddział „Grupa Lotna” odebrał zrzut broni i sprzętu wojskowego. Po pomyślnym odbiorze, wywiązała się walka z pościgiem niemieckim.

Czerwiec 1944 r.
6 VI - Oddziałowi „Jędrusiów” udało się uszkodzić niemiecki samolot Messerschmitt, który musiał awaryjnie lądować niedaleko wsi Szczeka. Pilotów rozbrojono, natomiast z samolotu wymontowano lkm i radiostację, a samą maszynę zniszczono. 8 VI - Oddział „Jędrusiów” opanował Szczucin. Po przeprowadzeniu rozpoznania i przeprawieniu się przez Wisłę, trzymając pod ogniem grupy znajdujących się w mieście Niemców, oddział zdołał rozbić gorzelnię i dokonać rekwizycji w magazynach oraz sklepach niemieckich. Po wykonaniu akcji, bez strat własnych wycofano się na drugi brzeg Wisły.

Lipiec 1944 r.
1 VII - Patrol oddziału „Grupa Lotna”, dowodzony przez ppor. „Sowę” został zaatakowany w Osieku, przez silny oddział żandarmerii. Na pomoc zaatakowanym pośpieszyła reszta oddziału oraz grupa „Jędrusiów”. W całym Osieku wybuchła walka. Ostatecznie Niemcy zepchnięci zostali w rejon zabudowań kościelnych, gdzie bronili się do czasu nadejścia odsieczy. Straty niemieckie to 18 zabitych. Straty polskie – 1 zabity i 3 rannych.

Według dostępnych dziś danych, „Grupa Lotna” do momentu przyłączenia się do oddziału „Jędrusiów” zabiła lub raniła 60 niemieckich żołnierzy, policjantów, i własowców. Rozbroiła około 40 Niemców i 5 policjantów granatowych oraz wykonała 7 wyroków śmierci.

Obwód Opatów.

Patrole i oddziały dywersyjne.

Patrole likwidacyjne Obwodu w ciągu całego okresu swojej działalności wykonały kilkanaście wyroków śmierci oraz kilkanaście kar chłosty. W ciągu całego 1943 r., patrole dywersyjne Obwodu dokonały kilkukrotnych ekspropriacji pieniędzy w Komunalnej Kasie Oszczędnościowej w Ostrowcu Świętokrzyskim i w kasach PKP.

Marzec 1943 r.
30 III - Oddział dywersyjny Obwodu, dowodzony przez Mieczysława Wąsa „Rogacza” opanował magazyny Wehrmachtu w Bodzechowie. Zdobyto duże ilości zaopatrzenia wojskowego. Straty niemieckie wyniosły kilku zabitych. Wycofano się bez strat.

Kwiecień 1943 r.
1 IV - Pięcioosobowy patrol dywersyjny z oddziały dywersyjnego Obwodu, dowodzony przez „Rogacza” opanował kwatery żołnierzy Luftwaffe, w majątku Góry. Zdobyto broń i wyposażenie wojskowe dwudziestu lotników. W trakcie walki raniono kilku Niemców. Oddział wycofał się bez strat.

Maj 1943 r.
Oddział dywersyjny pod dowództwem ppor. „Kormina”, przy udziale ppor. Eugeniusza Fąfary „Nawrota” z Batalionów Chłopskich, zniszczył dokumentację w urzędzie gminnym w Wojciechowicach koło Ćmielowa. 18 V - Patrol dywersyjny z kompanii ppor. „Witolda”, dowodzony przez pchor. „Roga”, na szosie pod Ożarowem rozbroił lotników niemieckich zdobywając broń i rowery.

Czerwiec 1943 r.
Grupa 5 żołnierzy z oddziału dywersyjnego Obwodu, dowodzona przez „Rogacza”, wtargnęła do szpitala w Ostrowcu Świętokrzyskim. Celem akcji było uwolnienie aresztowanego przez Gestapo Henryka Murzyna „Szwarca”, łącznika obwodu. Po rozbrojeniu i skrępowaniu strażników, „Szwarca” wydostano z gmachu szpitala i ewakuowano do Grochowic.

Lato 1943 r.
Patrol dywersyjny dowodzony przez pchor. Zbigniewa Domańskiego „Domana” odbił z pociągu na stacji Kunów 4 więźniów. Strat nie odnotowano. Oddział dywersyjny w sile 15 żołnierzy, a dowodzony przez por. „Witolda” rozbroił posterunek niemiecki w miejscowości Ciszyca nad Wisłą. Zdobyto kilkanaście sztuk broni, amunicję i granaty. Akcję przeprowadzono bez strat własnych.

Lipiec 1943 r.
6 VII - Oddział dywersyjny pod dowództwem „Rogacza” (w zastępstwie za Czesława Szymańskiego „Wiaruchnę”) przeprowadził akcję na fabrykę cukierków „Amor” w Ostrowcu Świętokrzyskim. Celem akcji była rekwizycja dwóch samochodów ciężarowych z cukrem. Po wtargnięciu na teren fabryki, żołnierzom oddziału udało się obezwładnić załogę i zamknąć ją w komórce. Mimo sprawnego działania, kierownikowi fabryki udało się zaalarmować stacjonujących w sąsiedniej posesji żandarmów, którzy wkrótce otoczyli budynek i otworzyli ogień, zamykając grupę „Rogacza” w kotle. W wyniku odwrotu i wymiany ognia zginęło 6 żołnierzy, w tym dowódca oddziału. Trzech innych członków grupy oraz dwóch kierowców schwytano i wysłano do Oświęcimia. Po stronie niemieckiej było 3 zabitych i 2 rannych.
Oddział dywersyjny Obwodu, w sile 16 żołnierzy, dowodzony przez por. „Kowala” opanował obóz żydowski w Częstocicach. W trakcie walk zginęło 3 strażników Werkschutzu i 3 raniono. Akcję przeprowadzono bez strat własnych. Zdobyto: 1 karabin maszynowy i 10 karabinów. Uwięzieni w obozie Żydzi mimo, iż pochodzili z Ostrowca i wiedzieli o akcji, nie skorzystali z okazji i nie podjęli ucieczki.
Pięcioosobowa grupa dywersyjna Obwodu, przeprowadziła akcję porwania stadthauptmanna Matschalla, który miał być zakładnikiem. Celem porwania miała być wymiana niemieckiego urzędnika na aresztowanego przez Gestapo Marcelego Godlewskiego „Pokera”. Akcja zakończyła się tragicznie, bowiem samochód uchodzący przed pościgiem zepsuł się i został dogoniony. W walce poległo 3 żołnierzy patrolu. Stadthauptmann został odbity. „Pokera” przewieziono do Radomia a następnie zesłano do KL Auschwitz, skąd udało mu się uciec na początku 1944 r. Po długiej tułaczce wrócił do oddziału leśnego w Obwodzie Opatowskim.

Sierpień 1943 r.
18 VIII - w Ćmielowie, wskutek donosu konfidenta (niejakiego Sternika) w zasadzkę wpadł czteroosobowy patrol dywersyjny. Wszyscy członkowie patrolu zginęli. Za zdradę, konfidenta Gestapo zastrzelono kilka dni później w szpitalu. Tydzień po tym wyroku, zastrzelono również policjanta granatowego o nazwisku Ciss, który współdziałał w organizowaniu zasadzki. Wyrok ten został wykonany przez Władysława Cebulę „Grzmota”.

Wiosna 1944 r.
Patrol dywersyjny dowodzony przez „Hernego” przy współudziale Zofii Bezakówny wtargnął do mieszkania komendanta Werkschutzu w Hucie Ostrowieckiej niejakiego Kolditza. Zdobyto 6 pistoletów, 2 karabiny i amunicję.
Grupa dywersyjna dowodzona przez Zbigniewa Kłopotowskiego „Gondoliera” zlikwidowała aparaturę nagłaśniającą przy kinie w Ostrowcu Świętokrzyskim, uniemożliwiając okupantowi prowadzenie propagandy przez tzw. „szczekaczki”.

Wiosna/lato 1944 r.
W odwet na narastający od dłuższego czasu terror okupanta, przeprowadzono szereg akcji likwidacyjnych na funkcjonariuszach i agentach Gestapo, co miało ostudzić ich aktywność. I tak 29 czerwca 1944 r., w samo południe na rynku w Opatowie zabito szefa SD tamtejszej placówki Sipo i SD – SS-Obersturmführera Otto Schulza. Akcję wykonał patrol z oddziału Eugeniusza Kaszyńskiego „Nurta”. Akcje ubezpieczało 4 żołnierzy Kedywu Komendy Obwodu. W czasie odwrotu wywiązała się walka z niemieckim pościgiem. W wyniku wymiany ognia zginął 1 żołnierz patrolu a dwóch zostało rannych.

Ogólnie patrole likwidacyjne Obwodu wykonały, co najmniej kilkanaście wyroków śmierci wydanych przez WSS, jak również kilkanaście wyroków chłosty.

Oddziały partyzanckie.

Marzec 1943 r.
12 III - Oddział „Sowy” liczący 10 żołnierzy z grupy „Jędrusiów” i 8 z Podobwodu Opatów przeprowadził akcję rozbicia więzienia w Opatowie. Po wysadzeniu bramy i rozbrojeniu strażników, zwolniono z więziennych cel 10 mężczyzn i 12 kobiet, a także rozstrzelano dwie konfidentki jednego konfidenta. Oddział wycofał się z uwolnionymi bez strat, walcząc dodatkowo z nadchodzącą pomocą.

Sierpień 1943 r.
Jedna z najbardziej spektakularnych akcji miała miejsce 26 sierpnia 1943 r., kiedy to oddział NSZ Tomasza Wójcika „Tarzana” (we wrześniu przeszedł do AK), w zasadzce urządzonej przy szosie Ożarów – Ostrowiec zabił generała porucznika Kurta Rennera. Zginęli również wszyscy członkowie świty generała: adiutant major dr Maser, dwóch oficerów policji bezpieczeństwa i 3 żołnierzy SS. Zdobyto: 2 pistolety maszynowe, sztuk broni krótkiej i oporządzenie wojskowe.

Luty 1944 r.
Oddział „Barwy Białe” ppor. Konrada Suwalskiego „Mruka” przeprowadził samowolną akcję skierowaną przeciwko oddziałowi AL w Wólce Bodzechowskiej. W konsekwencji doszło do obustronnej wrogości, która doprowadziła do bardzo napiętej sytuacji w okolicach Ćmielowa. W związku z takim obrotem sprawy ppor. „Mruk” został usunięty ze stanowiska dowódcy, a jego funkcję objął ppor „Topór”, dotychczasowy szef Referatu II sztabu Obwodu. Dzięki pertraktacjom między AK i AL groźna sytuacja został zażegnana, a wzajemne stosunki zostały ponownie nawiązane.

Kwiecień 1944 r.
Oddział „Barwy Białe rozbroił oddział kwaterunkowy 9 batalionu pionierów Wehrmachtu w Janikowie. Bez jednego wystrzału i strat własnych oddział zdobył kilkanaście karabinów i pistoletów. Oddział „Barwy Białe” stoczył walkę pod Śnieżkowicami walkę z oddziałem żandarmerii i policji granatowej. Straty okupanta to 2 zabitych i 5 rannych. Zdobyto kilka karabinów, pistoletów i rowerów. Straty własne – 1 ranny.

Czerwiec 1944 r.
Oddział „Barwy Białe” uprowadził w rejonie Zwoli 32 konie i stoczył z pościgiem potyczkę, w której bez strat własnych zdobyto i raniono kilku Niemców i własowców.

Inspektorat Sandomierz.

Od połowy lutego 1944 r., oddziałem podległym inspektorowi sandomierskiemu było zgrupowanie „Ponury” (jego działalność omówiona została wcześniej).

***

Obwód Kielce.

Oddziały dywersyjne, patrole dywersyjne i likwidacyjne.

Wiosna/lato 1944 r.
W związku z rozkazem Komendy Głównej AK z 27 kwietnia 1944 r., w Obwodzie przystąpiono do realizacji akcji „Kośba”, która miała na celu uderzenie w agenturę policji bezpieczeństwa. W ciągu następnych tygodni, na terenie Obwodu zlikwidowano kilkudziesięciu agentów i konfidentów współpracujących z okupantem.
W wyniku „Kośby” zginęło również kilku funkcjonariuszy niemieckiego aparatu bezpieczeństwa. Najgłośniejszą z akcji w ramach „Kośby” było wykonanie wyroku na Franzie vel Hansie Wittku, przywódcy siatki konfidenckiej w powiecie kieleckim. Po blisko czteroletnim pościgu konfidenta zlikwidowano dopiero 15 czerwca 1944 r.

Kwiecień 1944 r.
21 IV - Patrol dywersyjny (6 ludzi) z oddziału Zygmunta Firleya „Kajtka”, dowodzony przez samego „Kajtka” spalił dokumentację kontyngentową i inne akta gospodarcze okupanta w Kielcach.

Sierpień 1944 r.
9 VIII - Patrol oddziału „Wybranieccy”, dowodzony przez „Dana” zlikwidował niedaleko miejscowości Karnów ośmioosobową grupę SS-manów.

Oddziały partyzanckie.

Marzec 1943 r.
9 III - Oddział „Gryfa” odbił pod Samsonowem 30 osób schwytanych na roboty do Niemiec. W trakcie wymiany ognia z konwojem zabito 1 żandarma, a 7 pozostałych rozbrojono. Strat własnych nie odnotowano

Październik 1943 r.
16 X - Oddział por. Mariana Sołtysiaka „Barabasza” opanował miasto Chęciny. Posterunek żandarmerii zablokowano. W trakcie realizacji akcji zlikwidowano 3 konfidentów Gestapo.
Grupa wydzielona z oddziału „Barabasza”, dowodzona przez Edwarda Skrobola „Wiernego” rozbiła magazyny żywnościowe w Jędrzejowie, rekwirując 4 wozy żywności.

Luty 1944 r.
26 II - Sześcioosobowa grupa z oddziału „Wilka”, dowodzona przez Tadeusza Hofmana „Sokoła” zagarnęła z pociągu stojącego na stacji Kielce – Herby 30 000 sztuk amunicji. W czasie starcia z konwojem zabito 1 Niemca a 1 raniono. Straty własne to 1 ranny.

Marzec 1944 r.
8 III - Oddział „Barabasza” zaatakował posterunek żandarmerii w Bielinach, którego załoga znana była w okolicy ze szczególnej bezwzględności w postępowaniu z polską ludnością. W trakcie walki zabito 5 żandarmów. Akcja zakończyła się jednak niepowodzeniem, bowiem nie udało się opanować budynku. Strat własnych nie zanotowano.
10 III - Oddział „Wilka” opanował stację Kielce – Herby. Zdemolowano warsztaty mechaniczne i biuro parowozowni, a także magazyn z materiałami pędnymi. Podczas akcji rozbrojono 4 wartowników i kilku kolejarzy niemieckich, 1 Niemca zabito.
10 III - Oddział „Wilka” rozbroił na stacji w Piekoszowie 3 Niemców. Zdobyto 2 karabiny, pistolet i umundurowanie.
11 III - Oddział „Wilka” zatrzymał na stacji Małogoszcz niemiecki pociąg urlopowy i przeprowadził akcję rozbrojeniową. W trakcie wymiany ognia, która się wywiązała zabito lub raniono około 10 Niemców. Zdobyto pistolet maszynowy, 16 karabinów, 14 pistoletów, granaty i umundurowanie.
13 III - Oddział „Wilka” zarekwirował na przedmieściu Kielc samochód pocztowy i rozbroił 2 Niemców. Zdobytym samochodem jeżdżono następnie po ulicach Kielc, rozbrajając pojedynczych żołnierzy niemieckich. Łącznie schwytano i rozbrojono 9 Niemców, w tym jednego oficera.
17 III - Oddział „Wilka” opanował pociąg towarowy stojący na stacji Chęciny. Rozbrojono 5 Niemców i uszkodzono część pocisków artyleryjskich znajdujących się w wagonach.

Kwiecień 1944 r.
20 IV - Oddział „Barabasza” stoczył walkę z grupą żandarmów pod Widełkami. W walce zginęło 6 żandarmów. Zdobyto stena i 5 karabinów. Strat własnych nie zanotowano.

Maj 1944 r.
6 V - Oddział „Wilka” po raz drugi opanował stację Kielce – Herby. Zniszczono urządzenia sygnalizacyjne i dokumentację. Poprzez zablokowanie i uszkodzenie obrotnicy, unieruchomiono około 20 parowozów znajdujących się w parowozowni. Rozbrojono również grupę żołnierzy i dwóch kolejarzy niemieckich. Z miejsca akcji ewakuowano się parowozem, który następnie puszczono bez obsługi w kierunku Piekoszowa.
7/8 V – Oddział „Wilka” zarekwirował parowóz przetokowy na stacji Piekoszów i odjechał nim w kierunku Wiernej Rzeki. Tam rozkręcono tory kolejowe, powodując wykolejenie pociągu towarowego. Na wykolejony transport puszczono zdobyczny parowóz. Akcja spowodowała dwudniową przerwę w ruchu kolejowym.
31 V - Oddział „Wilka urządził zasadzkę na Czerwonej Górce przy szosie Kielce – Kraków. Zatrzymano 4 samochody i rozbrojono około 40 Niemców i Ukraińców. Pod koniec akcji zatrzymano dwa dalsze pojazdy, w których jechali: zastępca kierownika wydziału do spraw umacniania niemczyzny w Komedzie Sipo i SD w Radomiu, mjr Katschorek oraz kilku oficerów policji bezpieczeństwa i żandarmerii. W wyniku walki zabito płk. Dopplera, mjr. Katschorka oraz 4 żandarmów (w tym 3 oficerów).
Zdobyto 5 pistoletów maszynowych, 16 pistoletów, 20 karabinów, amunicję i mundury oraz bardzo ważne dokumenty i mapę województwa kieleckiego z zaznaczonymi rejonami objętymi działalnością partyzancką, plany obław na oddziały „Marcina i „Garbatego” (AL), a także listę 224 osób przewidzianych do aresztowania.

Czerwiec 1944 r.
5 VI - Patrol z oddziału „Wybranieccy” (dawny oddział „Barabasza”) pod dowództwem Stanisława Kozera „Bogdana” zdobył w Morawicy niemiecki samochód osobowy. Rozbrojono znajdujących się w nim 4 żołnierzy Wehrmachtu (w tym 1 oficera).
22 VI - Oddział „Wybranieccy” opanował miejscowość Chmielnik. Podczas walk z załogą posterunku żandarmerii zniszczono jadący z odsieczą niemiecki wóz pancerny, a jego załogę wybito. W tym samym czasie ubezpieczenie akcji (pluton ppor. Czesława Łętowskiego „Górnika”) walczyło z 40 – osobową grupą niemieckich żołnierzy. Po przeprowadzeniu akcji aprowizacyjnej oddział wycofał się, zabierając rannych. Zdobyto 2 samochody żywności, karabin maszynowy, 2 pistolety maszynowe, 4 pistolety i amunicję.
26 VI - Oddział „Juranda” rozbił z zasadzki kolumnę niemiecką, przemieszczającą się między Występą a Barczą.

Lipiec 1944 r.
7 VII - Odział „Wybranieccy” rozbił pod Niestachowem oddział niemiecki. Zabito i raniono kilkunastu Niemców. Zdobyto lekki karabin maszynowy, 3 pistolety maszynowe oraz amunicję i granaty. Straty polskie to 1 zabity i 1 ranny.
14 VII - Oddział „Gryfa” urządził zasadzkę pod miejscowością Stara Występa. W wyniku walki zabito 8 Niemców. Straty własne to 2 zabitych.
18 VII - Oddział „Kajtka” ostrzelał niemiecki samochód osobowy, zabijając 2 i raniąc 3 Niemców.
19 VII - Oddział „Kajtka” ostrzelał autobus przewożący żołnierzy niemieckich. W wyniku wymiany ognia zabito pułkownika Wehrmachtu. Reszta Niemców uciekła. Zdobyto pistolet maszynowy, 2 karabiny, kilka pistoletów oraz umundurowanie i radiostację. Oddział wycofał się bez strat.
29 VII - Grupa wydzielona z oddziału „Wybranieccy”, dowodzona przez ppor. „Wiernego” zniszczyła w zasadzce niemiecki pojazd gąsienicowy i samochód osobowy. Straty niemieckie wyniosły 2 zabitych. Zdobyto pistolet maszynowy, 5 karabinów i kilka granatów. Strat własnych nie zanotowano.

Sierpień 1944 r.
2 VIII - Oddział „Kajtka” ostrzelał samochód osobowy jadący niedaleko miejscowości Jaworznia. Zabito 2 Niemców (w tym komendanta lotniska polowego w Rykoszynie), a jednego raniono.
3 VIII – Oddział „Wybranieckich” rozbił pod Sierakowem niemiecki oddział pacyfikacyjny, tym samym ratując grupę ludności cywilnej prowadzoną na rozstrzelanie.
3 VIII – Grupa wydzielona z oddziału „Wybranieccy” pod dowództwem N.N. „Jurka” rozbiła pod Hutą Szklaną 2 plutony Wehrmachtu. Straty niemieckie to 3 zabitych i 10 wziętych do niewoli. Oddział nie zanotował strat w ludziach. W drodze powrotnej do obozowiska natknięto się na grupę żołnierzy niemieckich, która również został rozbita. Tym razem straty okupanta były większe: 10 żołnierzy zabitych i 4 wziętych do niewoli.
6 VIII - Grupa bojowa wydzielona z oddziału „Juranda” rozbroiła w Masłowie, grupę żołnierzy niemieckich, liczącą około 20 ludzi i zatrudnioną przy budowie umocnień wokół lotniska. Zdobyto 20 karabinów i 20 tornistrów. Strat własnych nie odnotowano.
8 VIII - Dwie drużyny („Fali” i „Groma II”) z oddziału „Wybranieccy” zaatakowały oddział własowców stacjonujący we wsi Smyków. Zabito 6 żołnierzy nieprzyjaciela. Po stronie polskiej nie zanotowano strat.

Według niepełnych danych za okres styczeń – lipiec 1944 r., bilans zbrojnej działalności „Kedywu” Obwodu Kielce przedstawiał się następująco:
14 akcji kolejowych, 11 akcji drogowych, 11 starć zaczepnych, 4 starcia obronne, 100 akcji likwidacyjnych i około 30 innych akcji dywersyjnych (rozbrojeniowych i aprowizacyjnych).

Obwód Busko.

Patrole likwidacyjne i oddziały dywersyjne.

Marzec 1943 r.
24 III - Patrol dywersyjny Obwodu dowodzony przez kpt. Piotra Kabata „Wujka” zorganizował na szosie między Rytwianami a Staszowem zasadzkę na funkcjonariusza policji bezpieczeństwa – Reslera, odpowiedzialnego za śmierć Władysława Jasińskiego „Jędrusia”.
Luty 1944 r.
W odwet za pacyfikację Jurkowa wykonano wyrok śmierci na komendancie policji granatowej w Wiślicy – Stanisławie Kaczmarku, który był głównym winowajcą tej masakry. Wykonawcą wyroku WSS była grupa „Michała”. W Chmielniku grupa likwidacyjna „Brzozy”, wykonała wyrok na konfidencie policji bezpieczeństwa, niejakim Witkowskim.

Lipiec 1944 r.
11 VII - Kombinowana grupa likwidacyjna, dowodzona przez Michała Lasaka „Michała”, wykonała wyrok na Petersie, członku Sondergericht (Sądu Specjalnego) w Busku.

Oddziały partyzanckie.

Kwiecień 1944 r.
9 IV - Oddział Jana Korepty „Nika” przeprowadził akcję uwolnienia grupy 17 żołnierzy AK przetrzymywanych w więzieniu w Busku. Więzienia jednak nie zdołano opanować, bowiem zawiedli policjanci granatowi, pełniący służbę i mający potajemnie wpuścić grupę do gmachu. Akcja okazała się być i tak spóźniona, bowiem aresztowanych rozstrzelano kilka godzin wcześniej.

Maj 1944 r.
Koniec maja - Oddział „Nika” ponowił atak na gmach więzienia w Busku. Bez jednego wystrzału uwolniono 47 uwięzionych, ewakuując ich do Łagiewnik, a stamtąd do lasu.

Lipiec 1944 r.
Grupa „Orlika” udająca się do Zagajowa, w celu połączenia się z oddziałem „Wichra” i dokonania wspólnego ataku na posterunek żandarmerii w Nowym Korczynie, natknęła się na Niemców w lesie zagajowskim. Bój trwał aż do zmroku, do momentu aż oddziałowi udało się wycofać w stronę Solca. Straty własne to 1 zabity i 2 rannych.
23 VII - Połączone grupy „Michała”, „Nika” i „Oszczepa”, pod wspólnym dowództwem byłego komendanta Podoobwodu Nowy Korczyn – Stryszewskiego „Solnego”, zaatakowały a następnie, po ciężkich i trwających prawie całą dobę walkach, zdobyły posterunek żandarmerii w Nowym Korczynie.
Oddziałowi poddało się 12 żandarmów i 8 policjantów granatowych. Dwóch żandarmów z wyrokami WSS, rozstrzelano na miejscu. Pozostali zostali odesłani do dyspozycji Komendy Obwodu. Z wyroku sądu wszyscy zostali rozstrzelani.
26 VII - Przygotowujący się i zreorganizowany oddział „Nika” stoczył bitwę pod Radzanowem z mieszanym oddziałem żandarmerii i Wehmachtu, liczącym około 100 ludzi. Po przeszło godzinnej wymianie ognia Niemcy wycofali się zabierając swoich zabitych i rannych. Po stronie polskiej 2 żołnierzy było rannych.
31 VII - Oddział „Jastrzębca, dowodzony w tym czasie przez por. N.N. „Wilgę”, zorganizował zasadzkę na przejeżdżające przez skrzyżowanie dróg Busko – Kielce i Szaniec – Podgaje, samochody niemieckie. Niemcy bronili się aż do wyczerpania amunicji, co spowodowało u nich duże straty w zabitych i rannych. Straty polskie wyniosły dwóch rannych. Po walce zebrano broń i amunicję znajdującą się na 3 pierwszych samochodach, po czym wycofano się do najbliższej wsi.

Obwód Jędrzejów.

Patrole likwidacyjne i oddziały dywersyjne.

Kwiecień 1943 r.
28 IV - Patrol dywersyjny Obwodu przeprowadził akcję na siedzibę Nadleśnictwa Jędrzejów – Północ. Skonfiskowano 14 dubeltówek, amunicję, maszynę do pisania, ubrania, bieliznę, koce itp.

Maj 1943 r.
9 V - Patrol dywersyjny Obwodu przeprowadził akcję na siedzibę Arbeitsamtu w Jędrzejowie. Spalono listy osób, przeznaczonych na roboty przymusowe do Niemiec.
31 V - Patrol likwidacyjny por. Hieronima Piaseckiego „Zola”, dokonał udanego zamachu na funkcjonariuszu Gestapo - Helmucie Kappie vel Konstantym Kapuściku vel Konstantym Kaputziku, Ślązakiem z pochodzenia i wysokim funkcjonariuszem placówki Gestapo w Jędrzejowie. Wojskowy Sąd Specjalny wydał na Kappa wyrok, który miał być karą za zamordowanie 87 Polaków i 365 Żydów.

Czerwiec 1943 r.
12/13 VI - Grupy dywersyjne na terenie całego Obwodu przeprowadziły akcję niszczenia list kontyngentowych i konfiskaty mienia w niemieckich urzędach gminnych, mleczarniach, gorzelniach i urzędach pocztowych.

Sierpień 1943 r.
W ciągu jednej nocy z 14 na 15 sierpnia patrole dywersyjne Obwodu zniszczyły 32 młocarnie, będące pod zarządem niemieckim.
28/29 VIII - Przeprowadzono akcję na biuro Inspekcji Ziemskiej w Jędrzejowie. Zabrano akta i plany wysiedlenia Polaków z terenów przeznaczonych dla kolonistów niemieckich.
W nocy z 30 na 31 sierpnia przeprowadzono ostateczną likwidację mleczarni w Wodzisławiu i przejęto tamtejszy magazyn żywnościowy.

Wrzesień 1943 r. 20 IX - Patrole dywersyjne Obwodu zniszczyły przewody telefoniczne i telegraficzne na trasach Jędrzejów – Pińczów i Kielce – Wodzisław.

Październik 1943 r.
10/11 X - Zniszczono na Nidzie most kolejki wąskotorowej, przez co zablokowano komunikację na 24 godziny.
Grupa dywersyjna „Balleta” przeprowadziła akcję na majątek Krzelów, znajdujący się pod niemieckim zarządem. Zarekwirowano żywność i sprzęt potrzebny oddziałowi.

Listopad 1943 r.
10/11 XI - Oddział dywersyjny Obwodu, opanował garbarnię w Jędrzejowie, skąd zabrano wszystkie skóry na potrzeby podziemia.

Luty 1944 r.
2 II – Oddział dywersyjny Podobwodu Wodzisław, dowodzony przez Józefa Maja „Balleta” odbił 5 żołnierzy AK aresztowanych i więzionych w budynku Gestapo w Jędrzejowie. Strat własnych nie zanotowano.

Marzec 1944 r.
1 III - Oddział dywersyjny Obwodu zdobył w młynie „Renoma” w Jędrzejowie, broń, amunicję i oporządzenie żołnierzy niemieckich stacjonujących tam z końmi

Maj 1944 r.
3 V - Na terenie gmin Wodzisław i Nawarzyce we wszystkich zlewiskach mleka zabrano książki dostaw mleka i zabroniono odstawiania mleka do mleczarni.

Czerwiec 1944 r.
1 VI - W nowo uruchomionej mleczarni w Wodzisławiu zabrano wszystkie pasy transmisyjne, powodując jej unieruchomienie. Skonfiskowano również olej, masło, śmietanę i słoninę.
10 VI - Oddział dywersyjny „Blondyna” w sile 15 żołnierzy, stoczył bój z oddziałem niemieckim w Sędziszowie. Po wyczerpaniu amunicji doszło do walki wręcz, w której 2 Niemców zostało rannych, a 1 dostał się do niewoli. Po stronie polskiej był 1 ranny („Blondyn”). Zdobyto 1 pistolet maszynowy, 1 karabin, 1 pistolet, granaty i amunicję.

Lipiec 1944 r.
21 VII - Oddział dywersyjny dowodzony sierż. Stanisława Kałwę „Miotłę”, w sile 16 ludzi stoczył walkę z oddziałem Wehmachtu w pobliżu majątku Skroniów. Straty niemieckie to 7 zabitych i 4 rannych. Straty własne 1 zabity oraz 3 rannych.

Na zdjęciu: Ćwiczenia oddziału partyzanckiego "Spaleni" z Obwodu Jędrzejów"".

Oddziały partyzanckie.

Kwiecień/maj 1944 r.
30 IV/1 V - Oddział „Spaleni” dowodzony przez ppor. Mieczysława Rajskiego „Zrywa”, wzmocniony przez sekcje ppor. Ireneusza Bugajskiego „Blondyna” i Władysława Lubonia „Babinicza” zaatakował stację kolejową w Sędziszewie. Zniszczono 4 lokomotywy, obrotnicę w parowozowni, sieć elektryczną i telefoniczną na terenie stacji, uszkodzono bloki stacyjne i maszyny w warsztatach kolejowych. Straty niemieckie sięgnęły kilku zabitych i kilku rannych. Straty własne – 4 rannych. Zdobyto pewną ilość broni i amunicję.

Maj 1944 r.
10 V - Drużyna z oddziału „Spaleni”, licząca 9 żołnierzy i dowodzona osobiście przez „Zrywa” zlikwidowała w Tornoskale w pobliżu Morawicy, lotniczy punkt obserwacyjny, liczący 12 żołnierzy załogi. Zdobyto 1 lekki karabin maszynowy, 1600 sztuk amunicji, 5 pistoletów maszynowych z amunicją, 18 karabinów, 10 pistoletów, 40 granatów, aparat radiowy, 7 mundurów i wóz z końmi. Strat własnych nie zanotowano.
22 V - Połączone siły oddziału „Spaleni” i oddziału dywersyjnego ppor. „Nałęcza” opanowały bez strat własnych niemieckie magazyny „Renesans” w Jędrzejowie, konfiskując skórę, materiały tekstylne i bieliznę.
Koniec maja - Oddział „Spaleni” zlikwidował, bez strat własnych oddział niemieckiej akcyzy tytoniowej na szosie w pobliżu miejscowości Kaziny, zdobywając kilka sztuk broni.
20/30 V – Oddziały partyzanckie i patrole dywersyjne Obwodu włączono do realizacji akcji „Kośba”, czyli likwidacji agentury niemieckiej na terenie Obwodu. W jej wyniku wykonano wyroki WSS na 18 osobach w Jędrzejowie, Wodzisławiu, Potoku, Cacowie i Zagaju. W ciągu 1943 i 1944 r. na terenie Obwodu wykonano 64 wyroki śmierci (1943 – 25 wyroków, 1944 – 39).

Czerwiec 1944 r.
6 VI - Patrol z oddziału „Spaleni” zorganizował zasadzkę na szosie Wodzisław Sędziszów. W jej wyniku zabito 4 Niemców natomiast 2 raniono. Zdobyto kilka sztuk broni.
Koniec czerwca – Oddział ppor. Stanisława Grynia „Nałęcza” zniszczył urządzenia kolejowe na blokach Boleścice i Deszno oraz rozkręcił szyny kolejowe.

Sierpień 1944 r.
8 VIII – Oddział „Spaleni” został niespodziewanie zaatakowany przez przeważające siły niemieckie w lesie koło Piotrowic. Liczący wówczas 70 żołnierzy oddział, przebił się przez pierścień niemieckiej obławy. Straty nieprzyjaciela wyniosły 2 zabitych i 5 rannych. Po stronie polskiej był 1 zabity – dowódca oddziału ppor. Mieczysław Rajski „Zryw”.

***

Obwód Włoszczowa.

Oddziały dywersyjne i patrole likwidacyjne.

Maj 1944 r.
13 i 28 V – Patrol dywersyjny placówki Chrząstów, dowodzony przez plut. Czesława Finke „Wierzby”, dwukrotnie wysadził i ostrzelał niemieckie pociągi urlopowe pod stacją Koniecpol. Niemcy ponieśli duże straty.

Oddziały partyzanckie.

Lipiec 1943 r.
19 VII – Oddział ppor. Przemysława Schütza „Ludwika” stoczył potyczkę pod Aleksandrowem z obławą żandarmerii i formacją Luftwaffe, stacjonującą na punkcie obserwacji lotniczej w Koniecpolu. Straty nieprzyjaciela to 2 zabitych. Straty własne 1 zabity.
27 VII – Oddział „Ludwika” zniszczył linie telefoniczne przy torze kolejowym między Zdzisławicami a Koniecpolem. Na ekipie remontowej zdobyto również pewną ilość rowerów.

Sierpień 1943 r.
4 VIII – Oddział „Ludwika” ostrzelał z zasadzki pociąg urlopowy Wehrmachtu pod Kózkami. W wyniku walki z pościgiem zginął 1 żołnierz oddziału. Straty niemieckie są trudne do oszacowania, wiadomo jednak, że były poważne (zarówno wśród pasażerów pociągu jak i w szeregach oddziału pościgowego).

Listopad 1943 r.
28 XI – Batalion „Marcina” stoczył regularną bitwę z oddziałami Wehmachtu pod Bichniowem. Straty oddziału były bardzo poważne wyniosły, bowiem 5 zabitych (w tym por. „Ludwik” i pchor. „Blondyn”) i 3 rannych. Zdobyto ręczny karabin maszynowy, wóz z amunicją i lornetkę.

Grudzień 1943 r.
13 XII – Batalion „Marcina” stoczył walkę z żandarmerią niemiecką pod Józefowem w powiecie koneckim. Straty niemieckie to 7 zabitych. Po stronie polskiej zginęło 2 partyzantów.

Marzec 1944 r.
19 III – Część oddziału „Marcina” w sile 3 plutonów („Witka”, „Wolta” i „Zygmunta”) wzmocniony patrolami dywersyjnymi placówek Obwodu i 20-stoma żołnierzami oddziału por. Floriana Budniaka „Andrzeja” z Obwodu Radomsko, dowodzonymi przez ppor. „Upartego”, przeprowadził atak na Włoszczowę.
Zablokowano żandarmerię niemiecką, chroniącą się w budynku starostwa i przeprowadzono konfiskatę tekstyliów, skór, obuwia i innych towarów z magazynów niemieckich. Zniszczono urządzenia telefoniczne, akta gminy i powiatu oraz zlikwidowano 2 konfidentów. Po przeprowadzeniu akcji oddział wycofał się bez strat własnych.
Niestety w trakcie odwrotu pluton ppor. Zenona Siudy „Wolta” zatrzymał się na krótki odpoczynek w rejonie gajówki Zwierzyniec. Zmęczeni żołnierze szybko zapadli w sen. Tymczasem rankiem wyruszył za oddziałem pościg niemiecki liczący około 40 żandarmów. Ubezpieczenie oddziału wystawiono zbyt blisko i tylko od strony szosy, co okazało się zgubne.
Niemcy ominęli drogi i podeszli lasem podchodząc na bezpośrednią odległość do śpiących partyzantów. O koło 10 rozpętało się piekło. Straty oddziału były bardzo poważne i wyniosły 11 zabitych (w tym ppor. „Wolt”) i 4 ciężko rannych. Straty niemieckie wyniosły 4 zabitych. Żandarmi odbili całą zdobycz z Włoszczowej, znajdującą się w wozach taborowych.

Kwiecień 1944 r.
8 IV – Patrol oddziału „Orkana”, dowodzony przez plut. Zenona Marcinkowskiego „Grota” urządził pod Drochlinem zasadzkę na komendanta żandarmerii z Koniecpola. W trakcie walki raniono 3 Niemców, zdobyto samochód, granatnicę, 2 karabiny i amunicję.

Maj 1944 r.
11 V – Oddział „Orkana” stoczył potyczkę z żandarmerią pod miejscowością Gródek. Straty polskie to 3 zabitych. Straty niemieckie – 1 zabity.
12 V – Patrol oddziału „Orkana”, dowodzony przez sierż. Stefana Marcinkowskiego, zorganizował na szosie pod Nieznanowicami zasadzkę na lotników z Lipna. Niemcy stracili 2 zabitych i 6 rannych. Zdobyto 7 karabinów, 1 pistolet, amunicję i oporządzenie.
13 V – Oddział „Orkana” stoczył potyczkę z oddziałem żandarmerii pod Załężem. Straty niemieckie to 3 zabitych. Zdobyto 3 karabiny i amunicję.

Według niepełnych danych dorobek „Kedywu” Obwodu Włoszczowskiego przedstawiał się następująco (dane te obejmują okres od stycznia 1943 – 15 lipca 1944 r).:
Zniszczono 18 samochodów niemieckich i 1 samochód pancerny, 8 razy wysadzono tory kolejowe. Według relacji por. „Marcina” od połowy 1943 do końca 1944 r. zdobyto na Niemcach: 1 moździerz, 23 rkm, 46 pistoletów maszynowych, około 260 karabinów, 45 pistoletów, 1 granatnik, około 1 000 granatów oraz amunicję różnego rodzaju.
Straty nieprzyjaciela w roku 1943 wyniosły 19 zabitych, natomiast tylko do 15 lipca 1944 r., wzrosły do 109 osób. W tym okresie wzięto do niewoli 46 żołnierzy okupanta różnych formacji.

Obwód Częstochowa.

Oddziały dywersyjne i patrole likwidacyjne.

Marzec 1943 r.
Patrol dywersyjny obwodu uwolnił ze szpitala przy ul. Św. Barbary aresztowanego podczas zasadzki i rannego Feliksa Zyskowskiego.

Kwiecień 1943 r.
30 IV – Oddział dywersyjny przeprowadził akcję na bank w Częstochowie. Zabrano 2 600 000 zł. Akcję przeprowadzono w biały dzień, pościg nie dał żadnego rezultatu.

Wiosna 1943 r.
Sześcioosobowy patrol dywersyjny pod dowództwem Witolda Górskiego „Wichra” spaliła 400 metrów sześciennych żywicy zmagazynowanej w lasach ramoszczańskich w okolicy Kruszyny. Magazyn pilnowany był przez 40 – osobowy oddział własowców.

Czerwiec 1943 r.
27 VI – Czteroosobowy patrol likwidacyjny, dowodzony przez Piotra Krawczyka „Ryszarda” wykonał wyrok na bahnschutzu Merdzie. Wyrok wykonano w mieszkaniu skazanego.

Sierpień 1943 r.
27 VIII – Oddział dywersyjny „Wichra” wykonał udany zamach na Hugo Schulzego znanego kata, komendanta obozu pracy w Rudnikach. Schulze został zastrzelony na dworcu w Częstochowie.

1943 r.
Zniszczono urządzenia fabryki „Enro” w Częstochowie, produkującej łuski artyleryjskie.

Maj 1944 r.
Wysadzono pociąg pospieszny między Porajem a Częstochową, wiozący żołnierzy i urzędników niemieckich. Strat nieprzyjaciela nie udało się ustalić.
Oddział dywersyjny zarekwirował w Złotym Potoku 15 sztuk bydła, 25 świń, jaja, papierosy, materiał na ubrania i 20 000 zł. Podczas odwrotu nastąpiło starcie z oddziałem niemieckich. Strat własnych nie zanotowano.
Patrol likwidacyjny wykonał wyrok na komendancie żandarmerii z Żarek niejakim Schubercie. Wyrok wykonano w lesie koło Złotego Potoku. W akcji zginęło również kilku żandarmów.
7 V – Patrol dywersyjny starł się na ulicach Częstochowy z oddziałem żandarmerii. W wyniku wymiany ognia zginęło 2 żandarmów. Straty własne – 1 ranny.
20 V – Patrol dywersyjny zabrał z magazynu broni na stacji kolejowej w Częstochowie 11 karabinów.
25 V – Patrol dywersyjny zabrał 100 000 zł z fabryki „Union Testile”, oraz rozbroił strażnika przed pobliskim więzieniem.

Czerwiec 1944 r.
16 VI – na szosie Żarki – Janów oddział dywersyjny Obwodu stoczył walkę z patrolem żandarmerii. W wyniku akcji śmierć poniosło 2 żandarmów, a 1 został ranny.
16 VI – W okolicy Złotego Potoku w zasadzce na samochód zabito 3 żandarmów, bez strat własnych.
17 VI – Na dworcu kolejowym w Teklinowie, zaatakowano niemiecki pociąg osobowy. Po stronie wroga byli zabici i ranni. Strat własnych nie odnotowano.
20/21 VI – Oddział dywersyjny wykoleił pociąg towarowy między stacjami Koniecpol a Zdzisławie. Zniszczono kilkanaście wagonów. Przerwa w komunikacji trwała 24 godziny.

Oddziały partyzanckie.

1944 r.
W ciągu roku oddział Jerzego Karpińskiego „Ponurego” zlikwidował 11 gestapowców.

Kwiecień/maj 1944 r.
Oddział ppor. Jerzego Kurpińskiego „Ponurego” przeprowadził akcję likwidacyjną niemieckiej szkoły przysposobienia wojskowego. Straty niemieckie wyniosły 20 zabitych. Straty polskie to 3 rannych.

Sierpień 1944 r.
1 VIII – Oddział partyzancki zdobył samochód ciężarowy Organisation Todt, jadący trasą Żarki – Szczakowa. W wyniku walki zginęło 7 Niemców.
2 VIII – Oddział „Ponurego” zaatakował konwój Luftwaffe niedaleko Woli Mokrzeskiej. Straty niemieckie to 3 zabitych.
19 VIII – Zdobyto samochód ciężarowy niedaleko Dąbrowy Zielonej. Straty niemieckie to: 8 zabitych i 4 rannych.

Obwód Radomsko.

Oddziały dywersyjne i patrole likwidacyjne.

Maj 1943 r.
25 V – Patrol likwidacyjny Obwodu wykonał wyrok na szefa placówki Gestapo w Radomsku SS-Untersturmführera Willy Bergera i jego zastępcę SS-Hauptscharführera Johanna Wagnera.

Czerwiec 1943 r.
7 VI – Patrol likwidacyjny wykonał wyrok WSS na konfidencie w Przedborzu.
20 VI – Patrol dywersyjny rozbił maszyny w mleczarni w Radomsku. Spalono również dokumentację. We Włynicach odebrano zrzut z Anglii przeznaczony dla Okręgu Kraków.

Lipiec 1943 r.
Patrole likwidacyjne wykonały wyroki na konfidentach w Strzelcach, Sokolej Górze i Dmeninie.

Wrzesień 1943 r.
W Radomsku wykonano wyrok na konfidencie policji bezpieczeństwa, niejakim Śpiewaku. Akcję przeprowadził sierż. Kazimierz Tkacz „Karol”.

Oddziały partyzanckie.

Czerwiec 1944 r.
1 VI - Oddział por. Floriana Budniaka „Andrzeja” stoczył regularną bitwę z obławą niemiecką (liczącą około 2 000 żołnierzy) pod Krzętowem. Wszystkie ataki nieprzyjaciela załamały się a oddział zdołał bezpiecznie opuścić zagrożony teren. Straty niemieckie wyniosły 37 zabitych i rannych. Zginął dowódca oddziału SS w stopniu majora (SS-Sturmbannführera). Straty polskie wyniosły 3 zabitych i 2 rannych.

Sierpień 1943 r.
8 VIII – Oddział „Zbigniewa” odbił więźniów, żołnierzy AK z więzienia w Radomsku.
16 VIII – Oddział dowodzony przez ppor. Jerzego Kurowskiego „Łana” przeprowadził w pobliżu Radomska, zasadzkę ogniową w lesie, na samochód z żandarmerią. Uszkodzono samochód i raniono 4 żandarmów.
Oddział partyzancki dowodzony przez „Rewera” zlikwidował posterunek kolejowy w Gorzkowicach.
Pluton ppor. Jana Kalety „Postracha” zorganizował zasadzkę na oddział żandarmerii, na szosie Radomsko – Przedbórz.

Październik 1943 r.
Oddział dowodzony przez ppor. „Alma” zorganizował zasadzkę w Masłowicach. Celem był oddział żandarmerii. Straty niemieckie – 2 zabitych.

Grudzień 1943 r.
15 XII - Oddział dowodzony przez ppor. „Alma” zorganizował zasadzkę i zlikwidował komendanta żandarmerii z Gidel – Georga Schwarzmeiera.
29 XII – Oddział „Andrzeja” stoczył bitwę obronną z niemiecką obławą, w warownym obozowisku leśnym. Straty nieprzyjaciela to 5 zabitych i rannych.

Luty 1944 r.
10 II – Oddział dowodzony przez ppor. „Robotnika” zaatakował Przedbórz i przeprowadził akcję w urzędzie gminnym, w mleczarni oraz w magazynach.

Marzec 1944 r.
4 III – Oddział ppor. „Robotnika stoczył walkę z grupą żandarmów w Bąkowej Górze. Straty niemieckie to 8 zabitych. Straty własne – 1 ranny.
5 III – Oddział ppor. „Robotnika” zaatakował zarządzaną przez Niemców i silnie umocnioną wieś Antoniów. Straty niemieckie wyniosły 3 zabitych. Straty własne – 1 ciężko ranny.
10 III – Oddział ppor. „Robotnika” wykoleił pociąg towarowy na linii Radomsko – Piotrków. Przerwa komunikacyjna trwała 24 godziny.
18/19 III – Oddział „Marcina” wzmocniony plutonem ppor. Upartego” przeprowadził atak na Włoszczową. Po opanowaniu miasta zlikwidowano kilku konfidentów policji bezpieczeństwa, zniszczono akta, i skonfiskowano towary w magazynach i sklepach niemieckich.

Kwiecień 1944 r.
30 IV – Oddział ppor. „Robotnika” powtórzył atak na umocniony posterunek w Antoniowie. Straty własne 2 zabitych i 1 ranny (dowódca oddziału).
30 IV – Oddziały ppor. „Alma” i ppor. „Postracha” zaatakowały niemiecką wieś Krery. (Pomimo fiaska obu ataków, władze niemieckie podjęły decyzję o ewakuacji obu kolonii niemieckich i skoncentrowaniu kolonistów w Dmoninie).

Maj 1944 r.
10 V – Oddział dowodzony przez pchor. Józefa Neumanna „Konrada” stoczył walkę z oddziałem niemieckiej żandarmerii w miejscowości Garnek. Straty niemieckie – 5 zabitych i rannych. Straty własne 1 ranny.

Maj/Czerwiec 1944 r.
31 V/1 VI – Oddział ppor. „Robotnika” spalił tartaki Reschopa i Wünschego oraz wysadził siłownię.

Czerwiec 1944 r.
10 VI – Oddział ppor. „Alma” podpalił tartak w Przedborzu. Stoczono walkę z osłoną tego obiektu.
17 VI – Oddział ppor. „Alma” zaatakował w miejscowości Garnek regularny oddział Wehrmachtu. Straty niemieckie to 15 zabitych i rannych. Straty własne – 1 poległy i 3 rannych.
19 VI – w Olbrachcicach zaatakowano oddział wartowniczy własowców. Straty nieprzyjaciela to 15 zabitych i rannych. Straty własne – 1 zabity i 3 rannych.
21 VI – Stoczono walkę w Grabach, w lasach cielętnicko – borowskich. Straty niemieckie sięgnęły 15 zabitych i rannych. Straty własne to 2 poległych.
27 VI – Oddział ppor. „Alma” rozbroił grupę 6 żołnierzy Wehrmachtu. Zdobyto 5 karabinów, 3 pistolety , granaty i amunicję.
30 VI – Oddział ppor. „Szarego” rozbroił oddział węgierski stacjonujący w Maluszynie.
W Kamińsku rozbrojono 6 żołnierzy niemieckich zajętych naprawianiem samochodu na drodze Pytowice – Kamińsk. Zdobyto 1 pistolet maszynowy i 3 pistolety.

Jedna z tzw. "kolejówek" przeprowadzona przez Oddział "Grunwald" z Obwodu Radomsko, dowodzony przez por. Floriana Budniaka "Andrzeja".

Inspektorat Częstochowa.

Czerwiec 1944 r.
6 VI - Kompania „Buk” (dowódca por. Florian Budniak „Andrzej”) z batalionu „Tygrys” stoczyła regularną bitwę z oddziałem SS. Straty Niemców wyniosły 28 zabitych.
6 VI – Oddział dowodzony przez ppor. Władysława Polewskiego „Sosnę” zaatakował posterunek ochronny tunelu pod stacją Tunel. W walce zabito 4 własowców natomiast 16 wzięto do niewoli. Zdobyto 16 karabinów, amunicję i granaty.
14 VI – Oddział por. „Marcina” zaatakował stację kolejową Lutynia. Spalono cały pociąg, 2 samochody i skład gotowych elementów baraków. Wzięto do niewoli 4 Niemców. Zdobyto 4 karabiny, amunicję, granaty, oporządzenie i benzynę.
20 VI – Oddział pod dowództwem „Marcina” wysadził transport kolejowy samochodów należących do jednostki SS i Wehrmachtu pod Żelisławicami. Tor został zniszczony na odcinku 80 metrów. Wybuch miny przewrócił parowóz na torowisko. Samochody spalono. Po stronie niemieckiej było 9 zabitych.
21 VI – Oddział dowodzony przez por. „Brzęka” zaatakował stacje kolejową we Włoszczowej. Zniszczono urządzenia stacyjne i rozbrojono kolejarzy niemieckich. Zdobyto 3 karabiny, skrzynię amunicji i granaty.
23 VI – Oddział dowodzony przez Walentego Ciszka „Kmicica” zorganizował na szosie pod Rudą Maleniecką w powiecie koneckim zasadzkę na wojskowy samochód niemiecki. Zabito 4 Niemców. Zdobyto3 karabiny, 1 pistolet maszynowy i amunicję. Samochód spalono.
27 VI – Oddział dowodzony przez kpr. Leona Czajkowskiego „Kangura” ponownie zaatakował posterunek na stacji Tunel. Straty niemieckie sięgnęły 4 zabitych, do niewoli wzięto natomiast 16 własowców. Zdobyto ręczny karabin maszynowy, 14 karabinów, 2 pistolety i amunicję.

Lipiec 1944 r.
5 VII – Oddział dowodzony przez „Kmicica” zorganizował zasadzkę na niemiecki transport samochodowy pod Kluczewskiem. Straty niemieckie wyniosły 4 zabitych (wśród nich kreishauptmanna w Kraśniku). Zdobyto 1 pistolet maszynowy, 4 pistolety, i oryginalne pieczęcie starostwa w Kraśniku.
9 VII – Oddział dowodzony przez plut. Czesława Finke „Wierzbę” wysadził wojskowy pociąg towarowy pomiędzy stacjami Żelisławice a Koniecpolem. Straty niemieckie wyniosły 9 zabitych członków konwoju. Zdobyto 4 karabiny i amunicję. Straty własne – 2 rannych.
16 VII – Dwa plutony batalionu „Tygrys” (Walentego Staszczyka „Rysia” i Aleksego Rdesińskiego „Szarego”) rozbroiły w folwarku Maluszyn 100 – osobowy oddział węgierski.
22 VII – Oddział dowodzony przez „Marcina” zorganizował pod Zabrodami zasadzkę na oddział kawalerii SS, który został rozproszony i rozbity. Straty niemieckie to 6 zabitych. Zdobyto 4 karabiny i 3 wozy z amunicją i oporządzeniem. Straty własne 3 zabitych.
23 VII – Oddział por. „Marcina” stoczył regularna bitwę z odsieczą idącą na pomoc niedobitkom z Zabród. Niemcy stracili 21 zabitych. Zdobyto 2 ręczne karabiny maszynowe, 12 karabinów, 2 pistolety i amunicję. Straty własne: 2 zabitych.
24 VII – Oddział dowodzony przez ppor. Jana Soleckiego „Barwicza” rozbroił ponownie kolonistów niemieckich we wsi Stojestwo (pierwsza akcja miała miejsce 8 października 1943 r.). Zdobyto 16 karabinów, amunicję i żywność.

***

Próba kompletnego zbilansowania działalności „Kedywu” Okręgu Radomsko – Kieleckiego jest bardzo trudna. Wynika to z niekompletności danych i luk w dokumentacjach. Przyjmuje się, że same tylko oddziały partyzanckie Okręgu przeprowadziły około 170 znaczniejszych akcji dywersyjno – bojowych, zaś obwodowe patrole dywersyjne po kilkadziesiąt akcji różnego rodzaju. Żeby nie być gołosłownym można przytoczyć fragmentaryczne dane z Obwodu Kieleckiego AK, tylko z okresu styczeń – lipiec 1944 r. Mówią one o: 25 akcjach kolejowo – drogowych, około 30 akcjach rozbrojeniowo – aprowizacyjnych, 11 starciach zaczepnych i o 4 starciach obronnych. Ponadto zniszczono w gorzelniach 7 000 litrów spirytusu i zlikwidowano 22 bimbrownie.
Ilości te w pozostałych 11 obwodach Okręgu były w przybliżeniu podobne. Każdy obwód, podobwód czy placówka miały w swych strukturach grupy likwidacyjne, które były egzekutorami wyroków Wojskowych Sądów Specjalnych.
W samym tylko Obwodzie Kielce i tylko w okresie od stycznia do lipca 1944 r., wykonano ich około 100. W Obwodzie Jędrzejów w ciągu 1943 i połowy 1944 r. – 64, w Obwodzie Koneckim od stycznia do sierpnia 1944 r. – 72.
Dane te, choć fragmentaryczne wyraźnie obrazują ogromny wkład „Kedywu” Okręgu Radomsko – Kieleckiego AK w dzieło walki z okupantem niemieckim.