Stan z 31 lipca 1944 r.

Dowódca:
kpt. Marian Kamiński "Jur", "Ster", "Żaglowiec".: 25 lipca 1942 - 30 września 1944 r.

Zastępca dowódcy i adiutant:
ppor. Stefan Szuba „Leszcz”.

Oficer pionierów:
st. sierż. Jan Chylak „Olek”.
Oficer łączności:
sierż. pchor./ppor. Eugeniusz Piotrowski „Gama”.
Kwatermistrz:
p.o. chor. Józef Klak „Fenicz”.
Lekarz:
ppor. Jerzy Szawdyn „Sosna”.
Kapelan:
- ks. Stefan Sydry „Karol”.

Plutony podległe bezpośrednio dowództwu Rejonu:

Pluton 202 CKM.
Dowódca:
ppor. Tadeusz Magier „Żytomirski”.

Stan liczebny plutonu 25 żołnierzy, w tym: 1 podchorąży, 12 podoficerów i 12 szeregowych.

Pluton 204.
Dowódca:
ppor. Wacław Wysocki „Piotr”.

Stan liczebny plutonu 35 żołnierzy, w tym: 1 oficer, 3 podchorążych, 14 podoficerów, 16 szeregowych oraz 1 kobieta z WSK.
Uzbrojenie: 1 pistolet maszynowy, 6 karabinów, 10 pistoletów, 71 granatów, 25 butelek z benzyną.

Pluton Łączności.
Dowódca:
sierż. pchor./ppor. Eugeniusz Piotrowski „Gama”.

Stan liczebny plutonu 27 żołnierzy, w tym: 1 podchorąży, 4 podoficerów, 19 szeregowych i 3 kobiety z WSK.

Pluton Pionierów.
Dowódca:
st. sierż. Jan Chylak „Olek”.

Stan liczebny plutonu 16 żołnierzy, w tym: 6 podoficerów, 5 szeregowych i 5 kobiet z WSK.


I Zgrupowanie.

Dowódca:
por. rez. Eugeniusz Muszyński "Paweł"

Pluton 201 (kolejowy).
Dowódca:
por. Marian Kowalski „Arnold”.
Pluton 210. (kolejowy).
Dowódca:
sierż. Edward Knyszewski „Wierny”.

Stan liczebny Zgrupowania 101 żołnierzy, w tym: 6 oficerów, 1 podchorążego, 56 podoficerów, 35 szeregowych i 3 kobiety z WSK.


II Zgrupowanie.

Dowódca:
chor. Michał Hurła "Vis".

Pluton 203.
Dowódca:
por. Adam Szalankiewicz „Kozica”.
Pluton 205.
Dowódca:
kpr. pchor. Wojciech Lubelski „Wojciech”.

Stan liczebny Zgrupowania 149 żołnierzy, w tym: 2 oficerów, 31 podchorążych, 29 podoficerów, 84 szeregowych i 3 kobiety z WSK.
Uzbrojenie: 4 pistolety maszynowe, 17 pistoletów, 23 karabiny, 12 granatników PIAT (16 szt. amunicji), 307 granatów i 25 butelek zapalających.


III Zgrupowanie.

Dowódca:
ppor. rez. piech. Jan Marczewski "Cap".

Pluton 207.
Dowódca:
st. sierż. Antoni Bardon „Maj”.
Pluton 209.
Dowódca:
st. sierż. Władysław Bożyk „Bondar”.

Stan liczebny Zgrupowania: 125 żołnierzy, w tym: 1 oficer, 9 podchorążych, 18 podoficerów, 89 szeregowych i 8 kobiet z WSK.


IV Zgrupowanie.

Dowódca:
por. rez. Stanisław Witomski "Jacek".

Pluton 206.
Dowódca:
ppor. Witold Jabłonowski „Marek”.
Pluton 208.
Dowódca:
por. Stanisław Witomski „Jacek”.

Stan liczebny Zgrupowania 107 żołnierzy, w tym: 2 oficerów, 5 podchorążych, 68 podoficerów, 27 szeregowych i 5 kobiet z WSK.
Uzbrojenie: 1 lekki karabin maszynowy, 2 pistolety maszynowe, 2 karabiny, 2 pistolety, 91 granatów i 24 butelki zapalające.


Zgrupowanie WSOP "Niagara".

Dowódca:
kpt. Nikita Szleńczak-Jurczenko "Sokół Andrzej".

Zastępca:
ppor. Władysław Jasiński „Topór”.

Pluton 280.
Dowódca:
ppłk w st. spocz. art. Tadeusz Leon Scheybal.
Pluton 281.
Dowódca:
por. rez. kaw. Stanisław Drozdowicz „Jastrzębiec”.
Pluton 282.
Dowódca:
por. Władysław Jasiński „Topór”.
Pluton 283.
Dowódca:
ppłk. w st. spocz. piech. Wiktor Drobyszewski „Nos”.
Pluton 284.
Dowódca:
ppor. N.N. "Śmiały".
Pluton 285.
Dowódca:
- N.N. "Strzemię".
Pluton 286.
Dowódca:
ppłk. N.N. „Doliwa”.

Zgrupowanie WSOP liczyło 195 żołnierzy, w tym: 18 oficerów, 3 podchorążych, 21 podoficerów, 139 szeregowych i 14 kobiet z WSK.


Oddziały Rejonu 1 liczyły łącznie 874 żołnierzy, w tym: 32 oficerów, 54 podchorążych, 276 podoficerów, 460 szeregowych i 52 kobiety z WSK. Do pierwszego rzutu włączono 671 żołnierzy, zaś 240 wchodziło w skład oddziałów drugiego rzutu WSOP.

Uzbrojenie na dzień 31 lipca 1944 r.: 2 granatniki PIAT z 16 nabojami, 1 ckm (1 145 naboi), 2 lkm (980 naboi), 52 karabiny (2 598 naboi), 12 pistoletów maszynowych (8 323 naboi), 66 lub 69 pistoletów (2 360 naboi), 1 094 granaty ręczne, 129 butelek z benzyną.

Rejon 1 utworzono na bazie najstarszego związku konspiracyjnego na Żoliborzu. Związek ten utworzyła grupa żołnierzy 21 Pułku Piechoty "Dzieci Warszawy", który przed wojną stacjonował w Cytadeli.
W połowie października 1939 r., czyli tuż po kapitulacji Warszawy, na rozkaz dowódcy 21 p.p. płk Sosabowskiego podległa mu jednostka przeszła do organizacji w warunkach konspiracyjnych.
Początkowo kierował nią mjr Stefan Obrębski (dowódca III Batalionu 21 p.p.), a po wywiezieniu go do obozu jenieckiego chor. Stefan Szuba.

W lutym 1940 r., dowódcą, już wówczas zgrupowania, został kpt. Marian Kamiński "Jur", późniejszy dowódca rejonu. Funkcję tą pełnił do kapitulacji Powstania Warszawskiego.
Początkowo utworzono zalążki 3 batalionów. W połowie września 1940 r., zostały one podporządkowane dowódcy Obwodu II płk Niedzielskiemu "Żywicielowi". Dotychczasowe zalążki batalionów zostały przemianowane na plutony. Były to:

Pluton 201.
Dowódca:
por. Eugeniusz Muszyński „Paweł”.
Pluton 202.
Dowódca:
st. sierż. Tadeusz Magier „Żytomirski”.
Pluton 204.
Dowódcy:
ppor. Jan Zdziernicki „Bogdan” (aresztowany w 1942 r.).
ppor. Wacław Wysocki „Piotr”.
Pluton 206.
Dowódca:
ppor. Witold Jabłonowski-Grzymała „Marek”.
Pluton 207.
Dowódca:
- N.N. „Zdzisław”.

Pod koniec 1941 r., siły Rejonu liczyły około 250 żołnierzy. W pierwszej połowie 1942 r., do zgrupowania przydzielono pluton z organizacji Polska Niepodległa, złożonej z młodzieży Bielan i Marymontu. Utworzono z niej Pluton 203 pod dowództwem chor. Michała Hurła „Visa”.

Po zmianach w kierownictwie rejonu, które przeprowadzono jeszcze w tym samym 1942 r., dowództwo oddziałów w dniu 25 lipca objął por. Marian Kamiński „Jur”.
W 1943 utworzono dwa nowe plutony: 208 złożony z policjantów granatowych oraz 209 w skład którego weszli członkowie Polskiej Organizacji Zbrojnej:

Pluton 208.
Dowódca:
por. Stanisław Witomski „Jacek”.
Pluton 209.
Dowódca:
st. sierż Władysław Bozyk „Bondar”.

Na przełomie 1942 i 1943 r., w skład Rejonu włączono także pododdział NSZ, dowodzony przez pchor. Jerzego Lubelskiego „Wojciecha”, który utworzył Pluton 205, natomiast z pracowników kolei utworzono Pluton 210:

Pluton 205.
Dowódca:
pchor. Jerzy Lubelski "Wojciech".
Pluton 210.
Dowódca:
sierż. Edward Knyszewski „Wierny”.

5 sierpnia 1944 r., siły Rejonu zostały zreorganizowane. Wówczas to utworzono Zgrupowanie "Żaglowiec". W okresie od 9 sierpnia do 30 września zostały one ujawnione jako 21 Warszawski Pułku Piechoty "Dzieci Warszawy" AK.

Źródła:

* Bartelski Lesław "Powstanie warszawskie".
* Jasiński Grzegorz "Żoliborz 1944. Dzieje militarne II Obwodu Okręgu Warszawa AK w Powstaniu Warszawskim".
* Karczewski Lech, Pokrowski Eugeniusz "21 Warszawski Pułk Piechoty „Dzieci Warszawy”".
* Kirchmayer Jerzy "Powstanie Warszawskie".
* Komisja Historyczna Polskiego Sztabu Głównego w Londynie "Polskie Siły Zbrojne w Drugiej Wojnie Światowej. Tom III. Armia Krajowa".
* Magier Tadeusz "Z walk 21 Pułku Piechoty „Dzieci Warszawy” w czasie powstania warszawskiego."
* Ney-Krwawicz Marek "Struktury Organizacyjne Armii Krajowej" w "Mówią Wieki" nr 9/1986.
* Praca zbiorowa pod redakcją Krzysztofa Komorowskiego "Armia Krajowa. Rozwój organizacyjny".
* Praca zbiorowa "Oddziały Powstania Warszawskiego".
* Rozwadowski Piotr "Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego, Tom I."