"Od mogił żołnierskich nie odchodzi się ze złamaną duszą. Nie odchodzi się z poczuciem klęski i beznadziejności, ale z niezbitym przekonaniem, że oto wyrosła nowa wartość ducha, wartość nie moja, nie Twoja, ale nas wszystkich - wartość należąca do całego narodu. Trzeba, aby pamięć o Nich wiecznie trwała i żyła." Marszałek Edward Rydz-Śmigły

Zapraszamy do serwisu !

Pisząc o "Polsce Niepodległej" mamy tu na myśli okres nazywany powszechnie jako "Druga Rzeczpospolita", która to nazwa jednak, w Naszym odczuciu, nie jest adekwatna. Polska okresu 1918-39 była krajem wyjątkowym, z bardzo wielu względów, nawet na tle ówczesnej, bardzo zróżnicowanej Europy, dlatego grupowanie jej jako "którejś tam z kolei", jednej z trzech (bądź według innych czterech) Rzeczpospolitych jest Naszym zdaniem w kontekście tematyki tego Serwisu niewłaściwe.

Celem serwisu jest odpowiedź na pytanie, czym tak właściwie była ta "Niepodległa Polska" odrodzona w 1918 r. Wokół niej narosło bardzo wiele mitów i skrajnie różnych poglądów. Jaka była ta Polska? Czy burżuazyjno - obszarniczym folwarkiem, rządzonym przez wojskowych i faszystów, jak przedstawiały ją władze jej tzw. "ludowej" następczyni, czy wręcz przeciwnie, niedoścignionym wzorcem dla Polski współczesnej, gdzie panował porządek i szacunek dla najwyższych wartości, jak chcą jej zwolennicy. Jak jednoznacznie ocenić i zbilansować tak różne zjawiska i wydarzenia; jak zwycięstwo nad bolszewikami w 1920 r. i porażka w wojnie dwadzieścia lat później, skuteczne reformy premiera Grabskiego i bierną postawę władz w czasie Wielkiego Kryzysu, rozwinięty przemysł Śląska i rolnictwa Wielkopolski z zacofaniem Kresów Wschodnich, rozległe majątki ziemskie arystokracji z karłowatymi, czy czasami wręcz mikroskopijnymi gospodarstwami chłopskimi, "sejmokrację" z dyktaturą sanacji?
W tym Serwisie spróbujemy podjąć się tego zadania, abstrahując od utartych mitów i twierdzeń, starając się przedstawić obraz w jak największym stopniu obiektywny. Bez zbytniego patosu, ale też negacji wszystkiego i wszystkich.

Gdyby oceniać Polskę międzywojenną tylko z perspektywy losu jaki ją spotkał, to ocena ta musiała by być jednoznacznie negatywna - ze względu na porażkę w 1939 r. co spowodowało następnie ponad czterdziestoletnie panowanie "czerwonej zarazy". Taka opinia jest jednakże zbytnim uproszczeniem. W 1918 r. powstało państwo złożone z trzech, niezbyt już pasujących do siebie części, z ponad trzydziestoprocentowym udziałem mniejszości narodowo - wyznaniowych zasadniczo wrogo nastawionych wobec państwa polskiego, słabo rozwiniętą gospodarką, wadliwą strukturą rolnictwa, wielkimi szkodami wojennymi, skrajnymi ugrupowaniami dążącymi do władzy i wieloma innymi problemami. Przedwojenne władze podejmowały, mniej lub bardziej udolnie, różnorakie próby reform. Ile jednak dało się zrobić w kraju, w którym około połowa budżetu państwa musiała być przeznaczana na wojsko - aby zabezpieczyć się przed wiecznie "życzliwymi" Nam sąsiadami ze wschodu i zachodu, choć ostatecznie i to, wobec ich zgodnego współdziałania zakończyło się niepowodzeniem.
Wiemy już, że próbowano, celem Naszej strony jest także, a może przede wszystkim, odpowiedź na pytanie - Czy można było, przez te dwadzieścia lat istnienia Niepodległej Polski, zrobić więcej?