Kalendarium Niemiec i III Rzeszy

Rok 1939
Styczeń

5 styczeń
Hitler spotyka się w Berghofie z ministrem spraw zagranicznych Polski, Józefem Beckiem. Wykazał w rozmowie zainteresowania powrotem Gdańska do Niemiec i uzyskaniem eksterytorialnej drogi prowadzącej przez "korytarz" do Prus Wschodnich.
8 styczeń
W Berlinie, Hitler oficjalnie odbiera nowo wybudowany, przez Alberta Speera, gmach Kancelarii Rzeszy.
24 styczeń
Göring powołuje do życia - wzorując się na rozwiązaniu które w Wiedniu skutecznie funkcjonowało - Centralne Biuro ds. Emigracji Żydów, działające pod opieką szefa policji bezpieczeństwa Reinharda Heydricha.
26 styczeń
Wizyta Ribbentropa w Warszawie (26 - 27), podczas której przedstawia polskiemu rządowi propozycje Hitlera.

Luty

1 luty
Hitler wydaje tajny dekret dotyczący "wzmocnienia kresów wschodnich", który miał zapobiec stopniowemu ubożeniu i wyludnianiu się Prus Wschodnich. Zainicjował tym samym posunięcia gospodarcze zmierzające do zahamowania ucieczki siły roboczej i kapitału z tej prowincji.
12 luty
Hitler spotyka się z Vojtechem Tuką, słowackim agitatorem i jednym z przywódców nacjonalistów słowackich, który oficjalnie złożył w ręce Führera losy swojej ojczyzny. "Moi rodacy - oświadczył - oczekują od Pana całkowitego wyzwolenia".
Hitler dał mu niedwuznacznie do zrozumienia, ze Słowacja powinna ogłosić niepodległość.
14 luty
Hitler przewodniczy ceremonii zwodowania w Hamburgu pancernika "Bismarck".

Marzec

10 marzec
Hitler podejmuje decyzję o zajęciu reszty państwa czeskiego i okupacji Pragi.
12 marzec
Wehrmacht i Luftwaffe otrzymują rozkaz pozostawania w gotowości do wkroczenia w granice Czechosłowacji 15 marca o godzinie 6 rano, ale do tej godziny nie miały się zbliżać do jej granic na odległość mniejszą niż 10 kilometrów.
13 marzec
Spotkanie J. Tiso z Hitlerem w sprawie ogłoszenie secesji Słowacji, gdyż w przeciwnym razie, jak dał mu Hitler do zrozumienia, Słowację wchłoną Węgry.
14 marzec
Z Pragi nadchodzi niespodziewana prośba od prezydenta Czech E. Háchy o audiencję u Hitlera. Po uzyskaniu zgody wieczorem przyjechał do Berlina wraz z ministrem spraw zagranicznych Chvalkovskym. Został przyjęty przez Hitlera po północy, po kilku godzinnym oczekiwaniu. Nie było jednak żadnych negocjacji tylko szantaż i zastraszanie. W końcu, nad ranem około godziny 4.00, załamany Hácha, przyjął warunki narzucone przez Hitlera. Podpisał deklarację, składając "losy narodu i kraju w ręce wodza Rzeszy Niemieckiej".
----------
Słowackie Zgromadzenie Narodowe proklamuje niepodległe państwo Słowackie.
15 marzec
O godzinie 6.00 pierwsze jednostki niemieckie przekraczają granicę Czech. Komunikat dowództwa Wehrmachtu nadany o godzinie 8.00, mówił o wkroczeniu wojsk niemieckich na terytorium czechosłowackie i że posuwają się bez przeszkód.
----------
Jako ciekawostkę, podam, że komunikat ten, poprzedziła użyta wtedy po raz pierwszy formuła:
"Das Oberkommando der Wehrmacht gibt bekannt ..."
----------
Do wieczora, oddziały niemieckie zajęły całe terytorium Czech i Moraw, żołnierze czescy nie stawiali oporu.
Wieczorem około 19.00 Hitler przybywa do Pragi.
----------
W zajmowaniu terytorium Czech bierze również udział Polska i Węgry.
16 marzec
Zostaje proklamowane utworzenie "Protektoratu Czech i Moraw" Armia czeska została zredukowana do stanu 7 000 żołnierzy, całe uzbrojenie i zapasy przeszły w ręce niemieckie.
20 marzec
Ribbentrop spotykając się w Berlinie z ministrem spraw zagranicznych Litwy Urbsysa, wyraził żądanie natychmiastowego zwrotu Kłajpedy.
21 marzec
Rząd litewski ustępuje pod żądaniami Niemiec i wyraża zgodę na oddanie Kłajpedy.
----------
Ribbentrop żąda spotkania w Berlinie z polskim ministrem Beckiem, w celu omówienia stosunków niemiecko-polskich.
23 marzec
Około godziny 13.30 Hitler postawił stopę na nowym niemieckim terytorium Kłajpedzie.
Przypłynął tam na pokładzie pancernika "Deutschland". W mieście przebywał około trzech godzin.
26 marzec
Rząd polski odpowiada odmownie na propozycję Niemiec, zarazem przypominając Hitlerowi o jego zapewnieniach z 20.02.1938 r., że prawa i interesy Polski będą respektowane.
28 marzec
Wieczorem Beck w rozmownie z ambasadorem Niemiec w Warszawie, potwierdza odmowną odpowiedź rządu Polskiego wobec żądań niemieckich, dodając: "jeżeli Niemcy spróbują użyć siły w celu zmiany statusu Gdańska, wybuchnie wojna".
31 marzec
Rząd brytyjski daje gwarancje Polsce.
"W razie jakichkolwiek poczynań, które by jawnie zagrażały niepodległości Polski i którym rząd Polski uważałby za konieczne stawić zbrojny opór, rząd Jego Królewskiej Mości będzie się czuł zobowiązany natychmiast okazać rządowi polskiemu wszelką pomoc, jaka leży w jego mocy".

Kwiecień

1 kwiecień
Hitler jest obecny na uroczystości wodowania "Tirpitza", wykorzystując okazję, podczas przemówienia rzuca groźby pod adresem Anglii i Polski. Swoją filozofię zawarł w jednym zdaniu - "Kto nie ma siły, traci prawo do życia".
11 kwiecień
Hitler podpisuje plan wojny "Fall Weiss" - atak na Polskę.
20 kwiecień
Urodziny Führera - pięciogodzinna parada wojskowa w Berlinie.
Ambasadorowie USA, Anglii i Francji byli nieobecni, również Polska nie przysłała swojej delegacji.
28 kwiecień
Gwałtowny atak Hitlera podczas przemówienia w Reichstagu na Polskę i Anglię. Został on m.in. sprowokowany przez apel prezydenta USA Roosvelta (14.04.1939), aby Niemcy na okres 25 lat wyrzekły się podojów oraz dokonały częściowego rozbrojenia.
Podczas dalszej części swojego wystąpienia, Hitler wyliczył m.in. jakie ilości i uzbrojenia i sprzętu armii czechosłowackiej zasiliły Wehrmacht. Zdobyty sprzęt poważnie zasilił armię niemiecką i posłużył do wystawienia szeregu nowych jednostek piechoty i pancernych.
----------
Niemcy wypowiadają pakt o nieagresji z Polską i porozumienie morskie z Wielką Brytanią. Memoranda w tej sprawie zostały wręczone przez ambasadorów niemieckich w Warszawie i Londynie w tym samym czasie, gdy Führer wygłaszał przemówienie.

Maj

20 maj
Hitler przebywa na poligonie w Münsterlager, gdzie H. Himmler zorganizował manewry oddziału dyspozycyjnego SS - pułk "Deutschland". Zarówno Hitler jak i towarzyszący mu generałowie Wehrmachtu byli pod wrażeniem sprawności pułku jak i samymi ćwiczeniami jednostki SS, która podczas tych manewrów używała ostrej amunicji.
22 maj
Niemcy i Włochy podpisują tzw. "Pakt stalowy", którego głównym celem było powstrzymanie Anglii i Francji od wspierania Polski.
23 maj
Spotkanie w Kancelarii Rzeszy. Hitler wobec wąskiej grupy najwyższych dowódców przedstawia im swoje plany na najbliższą przyszłość: atak na Polskę oraz po raz pierwszy zapowiedział nieuchronną rozprawę z Wielką Brytanią.

Czerwiec

11 czerwiec
Hitler aprobuje plan generała Fedora von Bocka, który zakładał utworzenie nielegalnej i tajnej brygady, miała się ona składać z około 12 000 gdańskich Niemców, dysponujących doświadczeniem wojskowym oraz z funkcjonariuszy miejskiej policji.
17 czerwiec
Doktor Goebbels przemawia w Wolnym Mieście Gdańsk.
Hitler upoważnił go do użycia wszelkiego rodzaju gróźb pod adresem Polski.

Lipiec

13 lipiec
Hitler spotkał się w Berghofie z Albertem Forsterem, odbyli długą i owocną rozmowę.
Oto co powiedział nieco później swoim współpracownikom Gauleiter Gdańska:
"Führer mówił, iż jest gotów podjąć problem Gdańska jeszcze tego lata. Zgodnie jednak z nakazem zdrowego rozsądku rozstrzygnięcie tej kwestii powinno nierozerwalnie łączyć się z całościowym rozwiązaniem, w odpowiednim czasie, kwestii stosunków polsko-niemieckich".

Sierpień

14 sierpień
Ribbentrop wysyła ambasadorowi Niemiec w ZSRR dramatyczną depeszę: "Proszę zawiadomić Mołotowa, że ja, Ribbentrop, jestem gotowy osobiście przybyć do Moskwy".
15 sierpień
Hitler w całości zatwierdza terminarz planu "Weiss".
----------
Kriegsmarine skierowała na wody Atlantyku dwa pancerniki kieszonkowe "Admiral Graf Spee" i "Deutschland" oraz czternaście okrętów podwodnych.
----------
Odwołano potajemnie norymberski Parteitag, żeby udostępnić Wehrmachtowi całą sieć kolejową.
19 sierpień
Po długich negocjacjach z Rosją, m.in. na tematy gospodarcze, Hitler otrzymał upragnioną wiadomość, że Stalin bez dalszej zwłoki pragnie podpisać pakt o nieagresji.
22 sierpień
Hitler zwracając się do starszych rangą generałów i admirałów, na spotkaniu w Berghofie, powiedział na zakończenie narady:
"Dostarczę propagandowego powodu do rozpoczęcia wojny. Później nikt nie będzie pytał zwycięzcy, czy mówił prawdę czy nie. Kiedy zaczyna się i prowadzi wojnę, nie prawo jest ważne, ale zwycięstwo. Nie dopuszczajcie litości do swoich serc. Działajcie brutalnie. Osiemdziesiąt milionów ludzi musi otrzymać to, do czego ma prawo. Trzeba zapewnić im byt. Rację ma silniejszy. Jak największa surowość".
23 sierpień
Podpisanie w Moskwie paktu o nieagresji między Rosją sowiecką a Niemcami. Istotnym załącznikiem, był tajny protokół o linii demarkacyjnej między Rosją a Niemcami. Chociaż to porozumienie jest datowane na 23 sierpnia, w rzeczywistości zostało podpisane po północy, a więc 24 sierpnia.
Wiadomość o tym wywołała w Niemczech ogromne zaskoczenie i ulgę. Większość Niemców sądziła teraz, że Polska ustąpi i nie stanie do walki.
----------
Mimo podpisania paktu sowiecko - niemieckiego, Wielka Brytania poinformowała rząd Rzeszy, że jego podpisanie w niczym nie zmienia zobowiązań brytyjskich dla Polski.
25 sierpień
Podpisanie rozkazu o rozpoczęciu wojny z Polskę w dniu 26 sierpnia.
Mobilizacja wojsk niemieckich.
----------
Na wieść że w Londynie podpisano pakt o sojusz wojskowy z Polską, Hitler odwołał rozkaz ataku na Polskę.
----------
Włochy informują Führera że nie są w stanie w tej chwili udzielić Niemcom żadnej pomocy militarnej, informacja ta wprawia go w takie osłupienie, że zarzuca Włochom zdradę podobną do tej z 1914 roku.
26 sierpień
Francja potwierdza swoje zobowiązania wobec Polski i gotowa jest je wypełnić.
27 sierpień
Po rozmowach z przedstawicielem rządu brytyjskiego, Hitler przedstawia kolejną propozycję: Wielka Brytania miałaby pomóc Niemcom w uzyskaniu Gdańska i "korytarza", a także przywrócenie Niemcom kolonii. Gwarancje miałaby otrzymać także mniejszość niemiecka w Polsce.
Na skutek brytyjskich nacisków minister Beck zgadza się na rozpoczęcie negocjacji.
----------
W Niemczech wprowadzono system racjonowania żywności i ubrań. Tego dnia oficjalnie odwołano też coroczny zjazd NSDAP w Norymberdze.
28 sierpień
Kolejny dzień negocjacji brytyjsko-niemieckich. Hitler wysuwa coraz to nowe żądania.
29 sierpień
Hitler żąda przyjazdu przedstawiciela Polski z upoważnieniem, do podpisania traktatu polsko-niemieckiego na następny dzień.
Propozycje Niemiec to:
- powrót Gdańska do Niemiec,
- plebiscyt na terenie "korytarza", z niemieckim "korytarzem przez korytarz", jeżeli plebiscyt wypadnie na niekorzyść Niemiec.
30 sierpień
Wydanie rozkazu armii, by była gotowa do ataku 1 września o godz. 4.30.
----------
Fiasko brytyjskich prób rozwiązania narastającego konfliktu środkami pokojowymi.
31 sierpień
Po południu Hitler odmawia spotkania z polskim ambasadorem, którego później przyjmuje Robbentrop. Wobec faktu braku pełnomocnictw do podpisania traktatu z Niemcami rozmowa zostaje zakończona.
----------
Podpisanie rozkazu ataku na Polskę.
W nocy ma miejsce prowokacja w Gliwicach.

Wrzesień

1 wrzesień
Rozpoczęcie wojny z Polską.
----------
Gauleiter Albert Forster proklamuje przyłączenie Gdańska do Rzeszy.
----------
Hitler ubrany w mundur Wehrmachtu wygłasza przemówienie w Reichstagu.
Przedstawił rzekomą konieczność militarnej interwencji i ogłosił rozpoczęcie działań zbrojnych przeciwko Polsce.
----------
Podpisanie przez Hitlera dekretu o programie eutanazji dorosłych (T4), wymierzony przeciwko "życiu niewartemu życia" albo "istotom niewartym istnienia". (dekret został wydany na początku października, ale datowano go wstecznie na dzień wybuchu wojny).
3 wrzesień
Wypowiedzenie Niemcom wojny przez Wielką Brytanię i Francję.
----------
Niemiecki okręt podwodny U-30 zatapia brytyjski transatlantyk "Athenia". Jest to pierwsza morska strata Wlk. Brytanii w tej wojnie.
Hitler na wieść o tym wpada we wściekłość, nie chce bowiem teraz prowokować działań zaczepnych przeciwko Wielkiej Brytanii.
6 wrzesień
Na łamach "The Times" zostaje opublikowany list Dr Chaima Wiezmanna - przewodniczącego Agencji Żydowskiej do Neville`a Chamberlaina, w którym obiecuje on, iż Żydzi we wszystkich krajach będą wspierać kraje demokratyczne w walce przeciw hitlerowskim Niemcom.
Hitler deklarację tą uznał jako jawne wypowiedzenie wojny, rzucone Niemcom przez społeczność żydowską.
12 wrzesień
Hitler, który przebywał wówczas w swoim pociągu specjalnym "Amerika", wzywa do siebie Göhringa, Brauchitscha i Keitla, po czym kategorycznie zakazuje im prowokowania w jakikolwiek sposób Francji.
19 wrzesień
Hitler wygłasza w Gdańsku przemówienie, w którym po raz pierwszy wysuwa propozycję pokoju z Anglią i Francją.
25 wrzesień
Hitler odwiedza żołnierzy 8. i 10. Armii, szykujących się do ostatecznego szturmu na Warszawę.
27 wrzesień
Powstanie Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy, pod kierownictwem R. Heydricha.
----------
W Moskwie rozpoczynają się rozmowy dotyczące ustalenie linii demarkacyjnej na wschodzie pomiędzy Niemcami a Rosją.
28 wrzesień
Podpisanie układu niemiecko-sowieckiego w Moskwie, dotyczącego wspólnej granicy.

Październik

5 październik
Hitler odbiera w Warszawie defiladę zwycięstwa.
17 październik
Na podstawie dekretu Rady do spraw Obrony Rzeszy, Himmler uzyskał wyłącznie SS spod jurysdykcji sądów wojskowych. Chociaż nadal obowiązywał wojskowy kodeks karny, członkowie SS oraz "oddziały policji do zadań specjalnych" miały w przyszłości podlegać specjalnym sądom SS.
19 październik
OKH wydaje na rozkaz Hitlera swoją pierwszą, pośpiesznie sporządzoną dyrektywę planu "Gelb", planu ataku na Belgię i Francję.

Listopad

7 listopad
Rozpoczęcie przymusowych wysiedleń Żydów i Polaków z okupowanych obszarów Polski, przyłączonych do III Rzeszy.
8 listopad
Rocznica puczu w Monachium. Hitler tradycyjne przemawia w piwiarni "Bürgerbräukeller". Po jego wyjściu, nastąpił wybuch bomby zabijając 7 i raniąc 16 spośród "starych bojowników". O zamach oskarżono wywiad brytyjski.
9 listopad
W holenderskiej, przygranicznej miejscowości Venlo, agenci wywiadu SS porywają dwóch, wysokich rangą agentów brytyjskich (kpt. Best i Stevens).
20 listopad
Hitler wydaje dyrektywę, w której uderzeniu na Holandię nadaje taką samą rangę jak przygotowywanej inwazji na Belgię i Francji.
28 listopad
W odwet za zaminowanie przez niemiecką flotę wód przybrzeżnych Wysp Brytyjskich, Anglia na mocy rozporządzenia królewskiego ogłosiła blokadę morską Niemiec.

Grudzień

17 grudzień
Na rozkaz komandora Langsdorffa, zostaje zatopiony przez załogę pancernik kieszonkowy "Graf Spee", który został osaczony w pobliżu Montevideo, przez "Ark Royal", "Renown" oraz kilka krążowników i niszczycieli.