Hitlerjugend. Trudne początki.



Rozczarowanie przegraną wojną oraz niepewność jutra w powojennych Niemczech, pchała młodzież w objęcia różnych organizacji: katolickich, komunistycznych oraz nacjonalistycznych. Trudny okres w dziejach powojennych Niemiec, upokorzonych postanowieniami Traktatu Wersalskiego, tylko wzmagał chęć odwetu i nadzieję na lepsze jutro.
We wczesnym okresie istnienia DAP/NSDAP, Hitler i inni przywódcy partyjni, nie mieli jeszcze konkretnych poglądów w sprawie niemieckiej młodzieży. Na ironię zakrawa fakt, że w tym wczesnym okresie istnienia partii, młodzież była ignorowana i niechętnie patrzono na wciąganie jej do szeregów partii.
Do 1922 roku NSDAP nie utworzyła w swoich szeregach, żadnej organizacji zrzeszającej niemiecką młodzież. Była po prostu zbędnym balastem, z którym nie wiadomo było co zrobić.

Plakat propagandowy "Młodzież służy Fuhrerowi". Żródło: domena publiczna.

Jako ciekawostkę podam fakt że, Gustav Adolf Lenk przyszły przywódca młodzieży, już 12 września 1920 roku próbował zapisać się do NSDAP, lecz nie został przyjęty z powodu młodego wieku, nie przekraczającego osiemnastu lat, (urodził się 15.10.1903 r.) i to mimo faktu że jego ojciec, organizował spotkania członków partii w piwiarni Stadtkeller w Monachium.
Mniej, więcej w tym właśnie czasie młody Lenk zaproponował przyłączenie do NSDAP organizacji młodzieżowej, która wówczas jeszcze nie istniała. Mimo swojego entuzjazmu, początkowo nie znalazł poparcia dla swojej idei.

Sytuacja uległa zmianie, gdy Hitler już niepodzielnie zaczął przewodzić NSDAP. 8 marca 1922 roku, w Völkischer Beobachter opublikował on artykuł zachęcający niemiecką młodzież do włączenia się w szeregi nowej organizacji Jugendbund der NSDAP.
Organizacja miała zrzeszać młodzież o poglądach faszystowskich i podlegać partii. 12 marca 1922 roku na czele nowego związku stanął Adolf Lenk. Stworzył on organizację o nazwie Narodowosocjalistyczny Związek Młodzieży (NS Jugendbund), młodzieżowej przybudówki noszącej brązowe koszule Oddziałów Szturmowych (Sturmabteilungen), czyli SA. Podlegał on Oberster SA-Führer, kierownictwu SA.

W marcu 1922 roku Lenk wytyczył w kilku punktach kierunki działalności dla kierowanej przez siebie organizacji:

- zwiększenie liczebności organizacji, oparte na ideologii NSDAP,
- popieranie działalności i ideologii NSDAP,
- wychowywanie w miłości do ojczyzny (Heimatland),
- utrzymywanie wysokiego morale i czystości rasowej,
- pogarda dla wszystkiego co żydowskie.

Członkostwo w Jugendbund, było dostępne tylko dla czystych aryjczyków w wieku od 14 do 18 lat. Wszystkie elementy żydowskie czy też obce rasowo oraz cudzoziemcy nie miały wstępu do kierowanej przez Lenka organizacji. Każdy nowo przyjęty członek musiał przysiąc osobistą wierność Adolfowi Hitlerowi oraz programowi NSDAP.

W chwili powstania, Jugendbund der NSDAP, został podzielony na szczeble wiekowe:

Jungmannschaften - chłopcy w wieku 14 - 16 lat,
Jungsturm Adolf Hitler - chłopcy w wieku 16 - 18 lat,
Sekcja dla młodych niemieckich dziewcząt.

13 maja 1922 roku, oficjalnie poinformowano o utworzeniu młodzieżowego ruchu podległego NSDAP. Główna siedziba Jugendbund der NSDAP, mieściła się w Monachium. W krótkim okresie czasu zaczęły powstawać pierwsze zamiejscowe grupy, głównie w południowych Niemczech oraz kilka komórek w Austrii. Ich liczebność nie była jednak wysoka, zwykle liczyły one kilku czy też kilkunastu członków.
W związku z takim stanem rzeczy Lenk rozpoczął w Niemczech cały cykl szkoleń dla ochotników z Austrii i Sudetów.

Na terenie Niemiec, Lenk aby dotrzeć do szerszych kręgów młodzieży zaczął wydawać pismo Jugendbundu "Der Nationale Jungsturm , Nachrichtenblatt der Nationalsozialistischen Jugendbundes". Po 12 sierpnia 1922 r., w związku z trudnościami finansowymi, gazeta ukazywała się jako tygodniowy dodatek do "Völkischer Beobachter".

Pierwszy publiczny występ Jugendbundu, miał miejsce 2 września 1922 roku, podczas obchodów tzw. Day in Nürnberg, podczas których około 900 młodych członków zatrudnionych zostało do obsługi. Kolejny publiczny występ młodych nazistów miał miejsce podczas tzw. Bitwy o Cotburg. Wystąpili tam razem z bojówkami SA, biorąc udział w ulicznych zamieszkach.
Podległość SA stwarzała wiele problemów, gdyż członkowie Jugendbund, podlegali takiej samej dyscyplinie i organizacji, jak dorośli szturmowcy. Kolejnym problemem był fakt takiego samego umundurowania, w związku z czym trudno było odróżnić młodego od dorosłego szturmowca w ulicznych czy piwiarnianych burdach i zamieszkach ulicznych.


Na zdjęciu Baldur von Schirach odbiera defiladę młodych członków Hitlerjugend. Żródło: Domena publiczna.

Wkrótce po tych wydarzeniach, odbył się pierwszy zjazd Jugendbund der NSDAP. Obecny na nim Hitler wręczył młodym nazistom ich pierwszy sztandar. Był to biały proporzec, zawierający złotą kotwicę i swastykę. Lenk poinformował wówczas Hitlera i innych przywódców NSDAP o istnieniu 39 ośrodków Jugendbund, (Ortsgruppen), liczących w sumie 1 200 członków.
Lenk i jego Jugendbund nie brali bezpośredniego udziału w listopadowym, nieudanym puczu przeprowadzonym w Monachium w 1923 r. Nieznaczny udział w tych wydarzeń brała jedynie grupa Jugendbundu, używana w charakterze posłańców. Mimo tego ograniczenia organizacja nie uniknęła straty, gdyż w wyniku strzelaniny zginął jej członek, Kurt Neubauer.

Wskutek nieudanego puczu w Monachium, działalność Jugendbund der NSDAP została zakazana, podobnie jak SA i NSDAP.
Podczas zakazu działalności NSDAP i podległych jej organizacji, Lenk nie ustawał w próbach wskrzeszenia działalności Jugendbundu. Utworzona przez niego Vaterländische Jugendverband Grossdeutschlands, zakończyła działalność gdy w grudniu 1923 roku Lenk został aresztowany i uwięziony.
W kwietniu 1924 roku został wypuszczony na wolność i wkrótce założył nową organizację Grossdeutsche Jugendbewegung (Gdjb), lecz i ta inicjatywa zakończyła się niepowodzeniem. 25 listopada 1924 roku, ponownie został aresztowany za zakazaną działalność polityczną.

Udało się natomiast reaktywować Jugendbund w Saksonii. Kurt Gruber, dwudziestoletni student prawa, korzystając z przychylności władz stworzył Wielkoniemiecki Ruch Młodzieży (Grossdeutsche Jugendbewegung - GDJV). Kierowany przez niego odłam, początkowo współpracował z innymi organizacjami, m. in. z SA w ramach Frontbannu, wchodząc tymczasowo w jego skład. Po krótkim czasie powrócił jednak do pierwotnej nazwy GDJV. Istniała też organizacja w Austrii-Schilljugend, kierowana przez Gerharda Rossbacha.
20 grudnia 1924 roku, Lenk został wypuszczony na wolność. Z niesłabnącym entuzjazmem zabrał się za tworzenie nowej organizacji dla młodzieży, Deutsche Wehrjugend. Tym razem cel swój realizował bez poparcia Hitlera i uwięzionych działaczy NSDAP. Zrobili oni bowiem wszystko, aby działalność Lenka zakończyła się niepowodzeniem (jego działalność nie byłą akceptowana przez kręgi partyjne).

W tym czasie szeregi organizacji w całych Niemczech nadal były nieliczne, i tak:

1924 rok - 2.400 członków,
1925 rok - 5.000 członków,
1926 rok - 6.000 członków.

Po wyjściu Adolfa Hitlera na wolność, przez pewien czas panował zamęt w szeregach organizacji młodzieżowych, w wyniku czego Lenk zrezygnował z dalszego kierowania młodzieżą, podobnie jak i Rossbach.
W czasie drugiego Krajowego Zjazdu Partii w Weimarze (3-4 lipiec 1926 r.), GDJV przemianowano na Hitlerjugend, Bund Deutscher Arbeiterjugend (HJ), (Młodzież Hitlera, Związek Niemieckiej Młodzieży Robotniczej).
Zgodnie z oczekiwaniami, nazwa wkrótce została skrócona do: Hitler Jugend (HJ). Gruber został mianowany Reischführerem (Reichsführer der HJ), odpowiedzialnym za sprawy rozwoju ruchu młodzieżowego na terytorium całych Niemiec i Austrii.

Po raz pierwszy od 1923 roku, nowa organizacja publicznie zaprezentowała się podczas Reichparteitagu w Weimarze. Główna siedziba HJ mieściła się w Plauen w Saksonii. Przez kilka następnych lat HJ, tylko nieznacznie powiększał swoje szeregi:

1927 rok - 8.000 członków,
1928 rok - 10.000 członków,
1929 rok - 13.000 członków.

Dopiero w 1930 roku nastąpiło podwojenie liczebności - 26.000 a w roku następnym liczebność HJ wzrosła do 63.700 członków.
HJ nadal była częścią SA, gdyż Hitler, który dbał o to, aby chwalić osiągnięcia Hitler-Jugend, jednocześnie przejawiał całkowity brak zaufania do jakiejkolwiek grupy, która w obrębie jego organizacji partyjnej mogłaby stwarzać choćby najmniejsze zagrożenie.

Z inicjatywą podporządkowania Hitler-Jugend partyjnym Oddziałom Szturmowym wystąpił najwyższy dowódca SA, Franz Pfeffer von Salomon, który w krótkim czasie taką decyzję Hitlera uzyskał.
Grubera podporządkowano szefowi SA, ale dzięki umiejętnościom Pfeffera von Salomona została nawiązana dobra współpraca. Dalszym krokiem na tej drodze było utworzenie Komitetu NSDAP ds. Młodzieży pod przewodnictwem von Salomona.
Jej członkowie podobnie jak przed 1923 rokiem, tak i teraz używali takiego samego jednolitego umundurowania. Stało się to przyczyną śmierci kilku z nich, podczas ulicznych zamieszek, gdyż byli brani za szturmowców SA. Zmusiło to w końcu kierownictwo HJ do opracowania i wprowadzenia innego umundurowania dla swoich podwładnych.

Gruber zachowywał w umundurowaniu brązowe koszule, dodawał czarne szorty oraz nowy wzór opaski naramiennej. To za czasów Grubera wprowadzono następujący schemat organizacyjny:

1. Departament - administracja i finanse,
2. Departament - edukacja i organizacja,
3. Departament - opieka socjalna,
4. Departament - światopogląd,
5. Departament - film i fotografia,
6. Departament - dział społeczny i związkowy,
7. Departament - propaganda,
8. Departament - sztuka i kultura,
9. Departament - sekcja młodych chłopców (Jungmannschaften),
10. Departament - sekcja dziewcząt,
11. Departament - sport,
12. Departament - prasowy,
13. Departament - wycieczki i podróże,
14. Departament - sporty wojskowe (Wehrsport).

Dla lepszego kierowania i powiększenia werbunku w szeregi Hitler-Jugend, wprowadzono na wzór NSDAP nowy podział terytorialny, i tak:

34 Gau, na terytorium Niemiec,
7 Gau poza granicami, m. in. w Austrii, Gdańsku i w Sudetach, (terytoria te wg. Hitlera należały do Niemiec).

Każdy Gau dzielił się na:

Kreise
Zellen
Blocks

Ta struktura HJ, pozostała praktycznie bez zmian aż do maja 1945 roku. Gruber wprowadził zasady rekrutacji oraz opłaty członkowskie (4 fenigi miesięcznie).
W 1926 roku, do podstawowej struktury HJ wprowadzono następujący podział:

HJ Hitlerjugend,
NS Ärtztebund (lekarze),
NS Deutscher Studentenbund (NSDStB) (studenci),
NS Frauenschaftbund (kobiety),
NS Lehrerbund (nauczyciele),
NS Rechtswahrerbund (prawnicy),
NS Schülerbund (uczniowie).

Gruber mógł pochwalić się przed Hitlerem znaczącymi osiągnięciami. Od 80 oddziałów istniejących w 1926 roku, jego ruch rozrósł się do około 450 w 1929 roku, a liczba członków wzrosła odpowiednio z 700 do 13 000 ludzi.
W grudniu 1928 roku, powstała sekcja dla chłopców w wieku 10-14 lat, Deutsch Knabenschaft, która 27 marca 1931 roku została przemianowana na Deutsche Jungvolk in der HJ i oficjalnie weszła w skład HJ.

Rok 1929 był ważną datą w dalszym rozwoju HJ. W marcu Gruber wydawał dwie gazety dla nazistowskiej młodzieży: "Die Junge Front" i "Hitler Jugend Zeitung", (obowiązkowa prenumerata dla członków HJ).
Młody przywódca studentów w Monachium, Baldur von Schirach, dzięki swoim koligacjom rodzinnym, doprowadził do formalnego podpisania umowy regulującej działalność NSDAP i HJ.
23 kwietnia 1929 roku, opublikowano ustawę, której głównym punktem był fakt, że każdy członek NSDAP musiał zapisać swoje dziecko do Hitlerjugend. Miało to wzmocnić pozycję organizacji a zarazem izolować młodzież nie należącą do HJ.
W lipcu 1929 roku powstała sekcja dla dziewcząt w wieku ponad 14 lat - Schwesternschaft der HJ, przekształcona w lipcu 1930 roku, na Bund Deutscher Mädel (BDM).


Grupa dziewcząt w mundurach Bund Deutche Madel. Żródło: domena publiczna.

W listopadzie 1929 roku, członkowie HJ wzięli udział w wielkiej paradzie w Monachium. Podobny pokaz siły i sprawności Hj miał miejsce w marcu 1930 roku w Berlinie. Odbył się on pod hasłem Vom Wiederstand zum Angriff, (Od oporu do ataku).
27 kwietnia 1931 roku, wskutek rosnącego wpływu Ernsta Röhma na Hitlera, Gruber został bezpośrednio podporządkowany Röhmowi, jako szefowi sztabu SA. Co więcej, Röhm otrzymał pełnomocnictwo zatwierdzania mianowań wyższych funkcjonariuszy HJ.
Jednocześnie osłabiono pozycję Grubera, polecając mu, aby przeniósł się do Monachium. Do tej pory miał on swoją kwaterę główną w Plauen w Saksonii, w której znajdował się poza bezpośrednim zasięgiem Röhma. Od tego dnia HJ był już pod bezpośrednią kontrolą SA.

W odpowiedzi na pogardliwą uwagę, że Hitler-Jugend może zebrać z trudem 25 000 członków, Gruber złożył zuchwałą obietnicę. Oświadczył, iż do końca 1931 roku podwoi liczebność organizacji - do 50 000 członków. Było to niemożliwe do urzeczywistnienia i z monachijskiej kwatery głównej szybko nadeszły wiadomości o "rezygnacji" Grubera.
W kwietniu 1931 roku powstała sekcja dla dziewcząt młodszych (10-14 lat) - Jungmädelgruppe (JM), a także National-Sozialistische Schülerinnenbund (NSSi), która w lipcu 1932 roku została połączona z BDM.
Pod koniec roku Kurt Gruber i Baldur von Schirach, (przywódca narodowosocjalistycznych studentów), rozpoczynają walkę o przywództwo HJ.



Na zdjęciu Baldur von Schirach, rozkazem Hitlera z 31 października 1931 r., mianowany przywódcą niemieckiej młodzieży. Żródło: domena publiczna.

Von Schirach miał poparcie Hitlera, a Gruber korzystał z poparcia szefa sztabu SA, Pfeffera von Salomona. W 1931 roku kierownictwo HJ przeprowadziło kolejny podział struktur HJ:

Jungvolk - chłopcy od 7 do 15 roku
Scharen - chłopcy od 15 do 18 roku
Ring - przywódcy młodzieżowi, nie należący do organizacji.

31 października 1931 roku kończy się walka o przywództwo HJ. Decyzją Hitlera:

"W ramach najwyższego dowództwa SA tworzy się nowy urząd Reichsjugendführera (RSF). Reichsjugendführer podlega bezpośrednio szefowi sztabu SA. Na stanowisko Reichsjugendführera, mianuję towarzysza partyjnego von Schiracha...
Ma on informować na bieżąco szefa sztabu o wszystkich problemach dotyczących organizacji młodzieżowych ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień dotyczących SA otrzymuje on stopień Gruppenführera (SA), a jego mundur zostanie odrębnie określony"
.

W 1932 roku kierownictwo HJ przeprowadziło czystkę, pozbywając się ludzi niekompetentnych, nieczystych rasowo i nie umiejących pracować z młodzieżą.
13 maja 1932 roku Hitler Jugend zostało formalnie oddzielone od SA i stało się niezależną organizacją, podległą bezpośrednio NSDAP, a więc Hitlerowi.
1 i 2 października 1932 roku, członkowie Hitlerjugend wzięli udział w największej paradzie w swojej dotychczasowej historii. Odbyła się ona w tzw. Reichsjugendtag (dzień młodzieży niemieckiej), w Poczdamie. Ponad 70.000 członków HJ (55.000 chłopców i 15.000 dziewcząt) przemaszerowało przed Hitlerem. Wygłosił on z tej okazji przemówienie i następnie z uwagą obserwował kilkugodzinny przemarsz zwartych szyków HJ.
W październiku NSDAP odniosła wielki sukces wyborczy w wyborach do Reichstagu. Wzrastająca popularność NSDAP i możliwość przejęcia przez nią władzy, spowodowała znaczny przyrost liczebny szeregów Hitler Jugend, która w 1932 roku wyniosła już 107 956 członków.



powrót do strony głównej


© © copyright 2005-2007, Waldemar "Scypion" "Sadaj