13. Waffen-Gebirgs Division der SS "Handschar" (kroatische Nr 1)

	13. Waffen-Gebirgs Division der SS "Handschar" (kroatische Nr 1) 13. Ochotnicza Dywizja Górska "Handschar" (chorwacka nr. 1)
Żołnierze tej dywizji otrzymali 5 Krzyży Rycerskich Żelaznego Krzyża.
Rodowód jednostki: 01.03.43 - 02.07.43 - Kroatische SS-Freiwilligen-Division 02.07.43 - 09.10.43 - Kroatische SS-Freiwilligen-Gebirgs-Division 09.10.43 - 22.10.43 - SS-Freiwilligen-b.h. Gebirgs-Division [Kroatien] 22.10.43 - 15.05.44 - 13. SS-Freiwilligen-b.h. Gebirgs-Division [Kroatien] 15.05.44 - 07.05.45 - 13. Waffen-Gebirgs-Division der SS Handschar (kroatische Nr. 1) Dowódca: 09.03.1943 - 09.08.1943 - SS-Standartenführer d.R. Herbert von Obwurzer 09.08.1943 - 19.06.1944 - SS-Brigadeführer Karl-Gustav Sauberzweig 19.06.1944 - 08.05.1945 - SS-Brigadeführer Desiderius Hampel Szef sztabu: 01.03.1943 - 01.07.1944 - SS-Sturmbannführer Erich Braun ??.07.1944 - ??.07.1944 - SS-Sturmbannführer Einer ??.07.1944 - ??.07.1944 - SS-Sturmbannführer Johann Boy Petersen 01.08.1944 - ??.??.1945 - SS-Hauptsturmführer Otto Reuter 01.03.1945 - ??.03.1945 - SS-Sturmbannführer Siegfried Bernhard Sander ??.03.1945 - ??.03.1945 - SS-Sturmbannführer Hamm 24.03.1945 - ??.??.1945 - SS-Sturmbannführer Siegfried Bernhard Sander Kwatermistrz: 03.10.1943 - 22.10.1943 - SS-Sturmbannführer Desiderius Hampel ??.04.1944 - 02.07.1944 - SS-Sturmbannführer Johann Petersen 02.07.1944 - 01.08.1944 - SS-Hauptsturmführer Otto Reuter 01.08.1944 - 01.03.1945 - SS-Sturmbannführer Johann Petersen Historia. Pierwsza niearyjska (choć czasem starano się to zamaskować, używając terminu "Muslemgermanen" - "muzułmańscy Germanowie" na określenie jej członków), dywizja powstała wiosną 1943 roku - rozkaz o jej formowaniu z dnia 01.03.1943 r. Kadrę jednostki tworzyli oficerowie i podoficerowie dywizji "Prinz Eugen". Dywizję sformowano nie z Chorwatów lecz z bośniackich Muzułmanów. Ze względu na skład narodowościowy, dywizja miała początkowo nosić nazwę "Bosnien-Herzegovina", ale w końcu przyjęto krótszą i bardziej pasującą do jej zadań nazwę "Handschar" - "Bułat", typ wschodniej, wygiętej szabli. Szybka i sprawna rekrutacja ochotników, uzupełniona poborem, pozwoliła osiągnąć pełny stan dywizji w ciągu zaledwie 4 miesięcy. Po zakończeniu formowania wysłano ją na szkolenie do Francji, trwające od lipca 1943 roku do lutego 1944 roku. Szkolenie prowadzno m. in. w Le Puy, Mende, La Rozier, Znowu dał o sobie znać konflikt między dotychczasowymi doktrynami SS a rzeczywistością wojenną, wymagająca werbowania cudzoziemców. Niemieccy instruktorzy odnosili się z pogardą do swoich bośniackich podwładnych, pochodzących z niższej rasy i do tego muzułmanów. Mimo rozkazów samego Himmlera, elementy, podkreślające odrębność Bośniaków od reszty SS, fezy zamiast czapek, pozwolenie na zachowanie muzułmańskiej diety i na praktykowanie religii, powodowały tarcia między zwalczającymi to instruktorami a szkolonymi ochotnikami. Odpowiedzią na ten sposób traktowania był bunt Bośniaków, w trakcie którego doszło do zlinczowania najbardziej dających się we znaki niemieckich podoficerów. Himmler wściekł się na wiadomość o tym, że znowu, mimo tylu jego zabiegów, doszło do konfliktu między kadrą a zagranicznymi ochotnikami. Jego reakcja była szybka i równie bezwzględna dla obu stron. Prowodyrów buntu rozstrzelano, a zdegradowana kadra obozu szkoleniowego w komplecie ze swej ciepłej posadki na tyłach trafiła na front wschodni. W grudniu 1943 r. dywizja liczy 21 065 oficerów i żołnierzy Od 1944.01.05 r. szkolenie i trening prowadzono w obozie Neuhammer na Ślasku. Na poczatku marca 1944 r. jednostka zostałą przetransportowna do Jugosławii w rejon miejscowości Vinkovci i Osijek. 1944.05.28 r. dywizja rozpoczęła działania antypartyzanckie w rejonie Brčka. Żołnierze dywizji "Handschar" dokonali wtedy pierwszych akcji odwetowych przeciw serbskiej, prawosławnej ludności cywilnej. Mimo skłonności do przesadnego koncentrowania się na masakrowaniu cywilów, dywizja wykazała się spodziewanym przez niemieckie dowództwo zaangażowaniem w zwalczanie partyzantki komunistycznej Tity. W czerwcu 1944 r. jednostla liczy 19 136 oficerów i żołnierzy Trwało to jednak tylko do czasu, gdy do granic Jugosławii zaczęła się zbliżać Armia Sowiecka. Coraz większa liczba dezerterów doprowadziła do rozwiązania dywizji w październiku 1944 roku. Z pozostałych jeszcze żołnierzy i kadr, banackich Niemców oraz rezerw 23. DGór SS "Kama", utworzono 13. Górską Grupę Pułkową "Handschar", wkrótce przemianowaną na Kampfgruppe "Hanke". Aby nie dostać się w ręce coraz silniej napierających oddziałów titowsko - sowieckich, ochotnicy przebijali się przez Chorwację na Węgry, czołowe jednostki dotarły w dniu 1944.11.24 r. w rejon miejscowosci Pecs. W grudniu 1944 r. jednostka przebywa w rejonie miejscowości Tarany i Vizvar na Wegrzech - liczy 12 793 oficerów i żołnierzy. Powoli przechodziła przez Wegry, skąd przedostałą się do Austrii - 1945.04.17 r. stacjonuje w Friedau. Kampfgruppe "Hanke" przebywa tam do 1944.04.30 r. po czym na początku maja przedostaje się do rejonu zajętego przez wojska brytyjskie, gdzie składa broń. Wszystkie wyższe odznaczenia przyznane dywizji otrzymała niemiecka kadra, co częściowo było dowodem braku zaufania ze strony Niemców, wywołanego buntem we Francji. Kawalerami Krzyża Rycerskiego Żelaznego Krzyża zostali: - ostatni dowódca dywizji SS-Brigadeführer Desiderius Hampel - SS-Obersturmbannführer Hans Hanke, który dowodził Grupą Pułkową i potem Kampfgruppe jego imienia. - SS-Sturmbannführer Albert Stenwedel - SS-Sturmbannführer Helmuth Kinz. Żołnierze "Handschar" nosili standardowe umundurowania górskie Waffen-SS, uzupełnione bośniackim fezem koloru feldgrau z frędzlą, na których noszono standardowe oznaki przynależności do Waffen-SS (orzeł i trupia główka). Na lewym rękawie noszono powyżej łokcia małą biało-czerwoną szachownicę, godło państwa chorwackiego, a na prawej patce wizerunek ręki trzymającej wzniesioną do ciosu szablę i swastykę. Dywizja nie nosiła opasek ze swoją nazwą. Skład jednostki. SS-Waffen-Gebirgsjäger-Regiment der SS 27 SS-Waffen-Gebirgsjäger-Regiment der SS 28 SS-Waffen-Artillerie-Regiment der SS 13 SS-Panzerjäger-Abteilung 13 SS-Aufklärungs-Abteilung (mot) 13 Waffen-Gebirgs-Pioni/color]er[color=red]-Abteilung der SS 13 Waffen-Gebirgs-Nachrichten-Abteilung der SS 13 Waffen-Flak-Abteilung der SS 13 SS-Nachrichten-Abteilung 13 Kroatische SS-Radfahr-Bataillon Kroatische SS-Kradschützen-Bataillon SS-Divisionsnachschubtruppen 13 Versorgungs-Regiment Stab 13 SS-Verwaltungs-Bataillon 13 SS-Sanitäts-Abteilung 13 SS-Krankenkraftwagenzug SS-Freiwilligen-Gebirgs-Veterinär-Kompanie 13 SS-Feldpostamt 13 SS-Kriegsberichter-Zug 13 SS-Feldgendarmerie-Trupp 13 SS-Feldersatz-Bataillon 13 SS-Kraftfahr-Lehr-Abteilung 13

13. Waffen-Gebirgs Division der SS "Handschar"
(kroatische Nr 1)

13. Ochotnicza Dywizja Górska "Handschar"
(chorwacka nr. 1)

Żołnierze tej dywizji otrzymali 5 Krzyży Rycerskich Żelaznego Krzyża.

Rodowód jednostki:
01.03.43 - 02.07.43 - Kroatische SS-Freiwilligen-Division
02.07.43 - 09.10.43 - Kroatische SS-Freiwilligen-Gebirgs-Division
09.10.43 - 22.10.43 - SS-Freiwilligen-b.h. Gebirgs-Division [Kroatien]
22.10.43 - 15.05.44 - 13. SS-Freiwilligen-b.h. Gebirgs-Division [Kroatien]
15.05.44 - 07.05.45 - 13. Waffen-Gebirgs-Division der SS Handschar (kroatische Nr. 1)

Dowódca:
09.03.1943 - 09.08.1943 - SS-Standartenführer d.R. Herbert von Obwurzer
09.08.1943 - 19.06.1944 - SS-Brigadeführer Karl-Gustav Sauberzweig
19.06.1944 - 08.05.1945 - SS-Brigadeführer Desiderius Hampel

Szef sztabu:
01.03.1943 - 01.07.1944 - SS-Sturmbannführer Erich Braun
??.07.1944 - ??.07.1944 - SS-Sturmbannführer Einer
??.07.1944 - ??.07.1944 - SS-Sturmbannführer Johann Boy Petersen
01.08.1944 - ??.??.1945 - SS-Hauptsturmführer Otto Reuter
01.03.1945 - ??.03.1945 - SS-Sturmbannführer Siegfried Bernhard Sander
??.03.1945 - ??.03.1945 - SS-Sturmbannführer Hamm
24.03.1945 - ??.??.1945 - SS-Sturmbannführer Siegfried Bernhard Sander

Kwatermistrz:
03.10.1943 - 22.10.1943 - SS-Sturmbannführer Desiderius Hampel
??.04.1944 - 02.07.1944 - SS-Sturmbannführer Johann Petersen
02.07.1944 - 01.08.1944 - SS-Hauptsturmführer Otto Reuter
01.08.1944 - 01.03.1945 - SS-Sturmbannführer Johann Petersen

Historia.
Pierwsza niearyjska (choć czasem starano się to zamaskować, używając terminu "Muslemgermanen" - "muzułmańscy Germanowie" na określenie jej członków), dywizja powstała wiosną 1943 roku - rozkaz o jej formowaniu z dnia 01.03.1943 r.
Kadrę jednostki tworzyli oficerowie i podoficerowie dywizji "Prinz Eugen". Dywizję sformowano nie z Chorwatów lecz z bośniackich Muzułmanów.
Ze względu na skład narodowościowy, dywizja miała początkowo nosić nazwę "Bosnien-Herzegovina", ale w końcu przyjęto krótszą i bardziej pasującą do jej zadań nazwę "Handschar" - "Bułat", typ wschodniej, wygiętej szabli.
Szybka i sprawna rekrutacja ochotników, uzupełniona poborem, pozwoliła osiągnąć pełny stan dywizji w ciągu zaledwie 4 miesięcy. Po zakończeniu formowania wysłano ją na szkolenie do Francji, trwające od lipca 1943 roku do lutego 1944 roku.
Szkolenie prowadzno m. in. w Le Puy, Mende, La Rozier,
Znowu dał o sobie znać konflikt między dotychczasowymi doktrynami SS a rzeczywistością wojenną, wymagająca werbowania cudzoziemców. Niemieccy instruktorzy odnosili się z pogardą do swoich bośniackich podwładnych, pochodzących z niższej rasy i do tego muzułmanów. Mimo rozkazów samego Himmlera, elementy, podkreślające odrębność Bośniaków od reszty SS, fezy zamiast czapek, pozwolenie na zachowanie muzułmańskiej diety i na praktykowanie religii, powodowały tarcia między zwalczającymi to instruktorami a szkolonymi ochotnikami.
Odpowiedzią na ten sposób traktowania był bunt Bośniaków, w trakcie którego doszło do zlinczowania najbardziej dających się we znaki niemieckich podoficerów. Himmler wściekł się na wiadomość o tym, że znowu, mimo tylu jego zabiegów, doszło do konfliktu między kadrą a zagranicznymi ochotnikami. Jego reakcja była szybka i równie bezwzględna dla obu stron. Prowodyrów buntu rozstrzelano, a zdegradowana kadra obozu szkoleniowego w komplecie ze swej ciepłej posadki na tyłach trafiła na front wschodni.
W grudniu 1943 r. dywizja liczy 21 065 oficerów i żołnierzy

Od 1944.01.05 r. szkolenie i trening prowadzono w obozie Neuhammer na Ślasku.
Na poczatku marca 1944 r. jednostka zostałą przetransportowna do Jugosławii w rejon miejscowości Vinkovci i Osijek.
1944.05.28 r. dywizja rozpoczęła działania antypartyzanckie w rejonie Brčka. Żołnierze dywizji "Handschar" dokonali wtedy pierwszych akcji odwetowych przeciw serbskiej, prawosławnej ludności cywilnej. Mimo skłonności do przesadnego koncentrowania się na masakrowaniu cywilów, dywizja wykazała się spodziewanym przez niemieckie dowództwo zaangażowaniem w zwalczanie partyzantki komunistycznej Tity.
W czerwcu 1944 r. jednostla liczy 19 136 oficerów i żołnierzy

Trwało to jednak tylko do czasu, gdy do granic Jugosławii zaczęła się zbliżać Armia Sowiecka. Coraz większa liczba dezerterów doprowadziła do rozwiązania dywizji w październiku 1944 roku.
Z pozostałych jeszcze żołnierzy i kadr, banackich Niemców oraz rezerw 23. DGór SS "Kama", utworzono 13. Górską Grupę Pułkową "Handschar", wkrótce przemianowaną na Kampfgruppe "Hanke".
Aby nie dostać się w ręce coraz silniej napierających oddziałów titowsko - sowieckich, ochotnicy przebijali się przez Chorwację na Węgry, czołowe jednostki dotarły w dniu 1944.11.24 r. w rejon miejscowosci Pecs.
W grudniu 1944 r. jednostka przebywa w rejonie miejscowości Tarany i Vizvar na Wegrzech - liczy 12 793 oficerów i żołnierzy.
Powoli przechodziła przez Wegry, skąd przedostałą się do Austrii - 1945.04.17 r. stacjonuje w Friedau. Kampfgruppe "Hanke" przebywa tam do 1944.04.30 r. po czym na początku maja przedostaje się do rejonu zajętego przez wojska brytyjskie, gdzie składa broń.

Wszystkie wyższe odznaczenia przyznane dywizji otrzymała niemiecka kadra, co częściowo było dowodem braku zaufania ze strony Niemców, wywołanego buntem we Francji.

Kawalerami Krzyża Rycerskiego Żelaznego Krzyża zostali:
- ostatni dowódca dywizji SS-Brigadeführer Desiderius Hampel
- SS-Obersturmbannführer Hans Hanke, który dowodził Grupą Pułkową i potem Kampfgruppe
jego imienia.
- SS-Sturmbannführer Albert Stenwedel
- SS-Sturmbannführer Helmuth Kinz.

Żołnierze "Handschar" nosili standardowe umundurowania górskie Waffen-SS, uzupełnione bośniackim fezem koloru feldgrau z frędzlą, na których noszono standardowe oznaki przynależności do Waffen-SS (orzeł i trupia główka).

Na lewym rękawie noszono powyżej łokcia małą biało-czerwoną szachownicę, godło państwa chorwackiego, a na prawej patce wizerunek ręki trzymającej wzniesioną do ciosu szablę i swastykę.
Dywizja nie nosiła opasek ze swoją nazwą.

Skład jednostki.
SS-Waffen-Gebirgsjäger-Regiment der SS 27
SS-Waffen-Gebirgsjäger-Regiment der SS 28
SS-Waffen-Artillerie-Regiment der SS 13
SS-Panzerjäger-Abteilung 13
SS-Aufklärungs-Abteilung (mot) 13
Waffen-Gebirgs-Pioni/color]er[color=red]-Abteilung der SS 13
Waffen-Gebirgs-Nachrichten-Abteilung der SS 13
Waffen-Flak-Abteilung der SS 13
SS-Nachrichten-Abteilung 13
Kroatische SS-Radfahr-Bataillon
Kroatische SS-Kradschützen-Bataillon
SS-Divisionsnachschubtruppen 13
Versorgungs-Regiment Stab 13
SS-Verwaltungs-Bataillon 13
SS-Sanitäts-Abteilung 13
SS-Krankenkraftwagenzug
SS-Freiwilligen-Gebirgs-Veterinär-Kompanie 13
SS-Feldpostamt 13
SS-Kriegsberichter-Zug 13
SS-Feldgendarmerie-Trupp 13
SS-Feldersatz-Bataillon 13
SS-Kraftfahr-Lehr-Abteilung 13