Generał dywizji Stanisław Burhardt-Bukacki.
(1890.01.08 - 1942.06.06)



Stanisław Burhardt-Bukacki urodził się 8 stycznia 1890 roku w Caen we francuskiej Normandii. Pochodził z rodziny ziemiańskiej. . Jego ojciec - Jan Krzysztof był powstańcem 1863 roku, matka - Salomea z Dębkowskich.

Szkołę średnią o profilu filologicznym ukończył w Częstochowie. Przez trzy lata studiował na Wydziale Architektury Politechniki Lwowskiej. Tam rozwinął swoją działalność w legalnie działających organizacjach sportowo-wojskowych "Sokół" i Związek Strzelecki. Działał również w tajnych strukturach Związku Walki Czynnej i Polskich Drużynach Strzeleckich.

We Lwowie ukończył szkołę oficerską Związku Strzeleckiego. Awansował na dowódcę plutonu i kompanii ZS, a następnie szefa sztabu okręgu ZS i dowódcę okręgu związku w Warszawie. Od 6 sierpnia 1914 roku był dowódcą plutonu w 1 Kompanii Kadrowej Legionów. Następnie służył w 1 Pułku Piechoty Legionów na stanowiskach dowódcy plutonu i kompanii.

28 grudnia 1916 roku został powołany na stanowisko dowódcy 5 pp. Pułkiem dowodził do 14 czerwca 1917 roku. W następnym dniu został adiutantem naczelnego wodza Polskiej Siły Zbrojnej. Po tzw. kryzysie przysięgowym 17 lipca 1917 roku był internowany i osadzony w obozie w Beniaminowie.

Od 3 listopada 1918 roku, w stopniu majora, działał w obszarze okupacji austriackiej w Polskiej Organizacji Wojskowej i siłach zbrojnych podległych Tymczasowemu Rządowi Republiki Polskiej w Lublinie jako szef sztabu DOGen. Lublin.

Od 23 listopada tego roku pełnił służbę w DOGen. w Warszawie. Przewodniczył komisji weryfikacyjnej dla byłych oficerów Legionów Polskich. 17 maja 1920 roku objął stanowisko szefa sztabu DOGen. Warszawa.

W czasie bitwy warszawskiej od 7 lipca dowodził 8 Dywizją Piechoty, a następnie przejął dowodzenie 10 DP. W styczniu 1921 roku ukończył kurs wyższych dowódców. W marcu 1921 roku został komendantem Centrum Wyszkolenia DOGen. Warszawa.

Od 25 września 1921 roku do połowy grudnia 1925 roku był dowódcą 8 DP. Mianowany na stopień generała brygady ze starszeństwem od 1 lipca 1923 roku. 31 grudnia 1925 roku objął stanowisko szefa Oddziału II Sztabu Generalnego WP.
Po przewrocie majowym był do 28 czerwca 1926 roku szefem Sztabu Generalnego WP. W dniu 29 czerwca tegoż roku został wyznaczony na stanowisko II wiceministra spraw wojskowych (pełnił tą funkcję do 20 sierpnia 1926 roku), po czym został (od 11 września 1926 r. do grudnia 1930 r.) generałem do prac przy Generalnym Inspektoracie Sił Zbrojnych w Wilnie.
Przez trzy lata (1931-1933) przewodził polskiej delegacji na konferencji rozbrojeniowej Ligi Narodów w Genewie formalnie nadal pełniąc funkcje generała do prac w GISZ. W latach 1933-1935 pracował na stanowisku II zastępcy szefa SG WP.

22 listopada 1935 roku otrzymał z rąk marszałka E. Rydza-Śmigłego nowego Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych, nominację na stanowisko inspektora armii. W roku 1936 został mianowany na stopień generała dywizji, ze starszeństwem od dnia 1 stycznia 1936 roku. Przydzielony mu odcinek armii znajdował się na froncie wschodnim co spowodowało, że ten doświadczony oficer nie został mianowany dowódcą żadnej z polskich armii we wrześniu 1939 roku.
3 września 1939 roku został mianowany szefem Polskiej Misji Wojskowej w Paryżu i wyjechał przez Rumunię do Francji. We Francji finalizował umowę z 9 września 1939 roku o odtwarzaniu Wojska Polskiego w tym kraju. Funkcję szefa misji pełnił do 23 listopada 1939 roku, po czym przewodniczył Komisji Regulaminowej.

Po kapitulacji Francji, od czerwca do sierpnia 1940 roku dowodził zgrupowaniem wojsk polskich w Szkocji. Zmarł po cięzkiej chorobie 6 czerwca 1942 roku w Edynburgu. Został pochowany na cmentarzu Corstophine Hill.

Awanse:
   1914 - podporucznik
   1914 - porucznik
   1915 - kapitan
   1915 - major
   1918 - podpułkownik
   1919 - pułkownik
   1923 - generał brygady
   1936 - generał dywizji

Odznaczenia:
   Krzyż Virituti Militari 5 klasy
   Order Polonia Restituta 3 i 4 klasy
   Krzyż Niepodległości
   czterokrotnie Krzyżem Walecznych
   francuską Legią Honorową 3 i 5 klasy.

Opinie:
Pułkownik dyplomowany Stefan Rowecki:
"ma bardzo ładną przeszłość bojowo-liniową. Dowódca plutonu, kompanii, batalionu i pułku w Legionach. Dowódca dywizji w wojnie 1920roku. Ma operacyjną giętkość myślenia. Może będzie za miękki nieco w wmuszaniu swych decyzji."

Pułkownik dyplomowany Marian Porwit:
"Dziw, że nie znalazło się dla Generała stanowisko dowódcy Armii, zamiast misji do Francji."

Generał Juliusz Rómmel:
"Też jeden z bardzo zdolnych i wypróbowanych dowódców dywizji w czasie wojny. Podczas załamania się naszego frontu na północy w rej. rz. Dzisny, podczas ofensywy lipcowej Tuchaczewskiego, kiedy dowódcy nasi, różne ekscelencje austriackie potraciły głowy i zostali odwołani lub sami odeszli – gen. Burhard ze swoją 8 dywizją piechoty z płk Pożerskim przetrzymali ten kryzys i krok za krokiem zatrzymywali bolszewickie armie aż do Warszawy. Znał się dobrze na wyszkoleniu, miał jasny i zdrowy pogląd na wszystko co było związane z wojskiem i wojną. Taktowny, bez blagi, skromny, ludzki i rzeczowy. Niestety - zdrowie sterane na wojnie nie dopisywało mu. Był to, jak mówił Marszałek Piłsudski, żołnierz "sezonowy". Nawet na zwykłych manewrach nie wiadomo było, czy dotrzyma do końca."

Na posiedzeniu Ścisłej Rady Wojennej w dniu 15 lipca 1926 roku marszałek Józef Piłsudski zwrócił się do inspektorów armii (generałów: Skierskiego, Osińskiego, Norwid-Neugebauera, Rybaka, Żeligowskiego, Rydza-Śmigłego i Romera) aby wypowiedzieli się co do "zdolności do wyższego dowodzenia" 79 generałów, których nazwiska odczytał. Opiniujący mieli postawić przy każdym nazwisku znak "+" lub "-". W trakcie tych ocen pojawiły się wątpliwości, wobec czego wprowadzono ocenę pośrednią "0"". Spośród ocenianych generałów Burhard-Bukacki znalazł się w grupie najwyżej ocenionych, otrzymał bowiem aż 7 głosów pozytywnych (czyli plusów). Po 7 plusów otrzymali z 79 ocenionych generałów również generałowie: Berbecki, Konarzewski, Orlicz-Dreszer i Piskor). Wynik otrzymany przez Burhadta-Bukackiego świadczył o uznaniu jakim cieszył się w oczach starszych od niego stażem i stopniem oraz przewyższających go praktyką dowódczą generałów. Tym bardziej, że wśród 7 oceniających generałów tylko dwóch było legionistami (Rydz-Śmigły i Norwid-Neugebauer), pozostali pochodzili z armii rosyjskiej (Żeligowski, Skierski i Osiński) albo austriackiej (Romer i Rybak).

źródła:
Sztab Generalny Wojska Polskiego 1918-2003 r. pr. zbiorowa
Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939 Piotr Stawecki
Rocznik Oficerski 1928 i 1932


powrót do strony głównej


© copyright 2006, Rafał "Zelint" Białkowski
Design by Scypion