Nr ISSN 2082-7431
Serwis Polska Podziemna
Dział "Postacie".
BRZESKI, Witalis.



BRZESKI Witalis

Major rezerwy piechoty



Pseudonimy: „Socha”, „Żegota” vel Wiktor Borejko..

Urodzony: 28 luty 1894 r., w Białej Cerkwi.

Zmarł: grudzień 1979 r., w Olsztynie.



Promocje:

Major.: 3 maja 1944 r.
Kapitan.: 11 listopada 1942 r.
Porucznik.: 1 czerwca 1919 r.

Funkcje:

Służba w armii rosyjskiej.: 1914 - 1918 r.
Służba w III Polskim Korpusie Wschodnim.: 1918 - ??
Służba w Wojsku Polskim.: luty 1920 r.
Przydział do 78 pułku piechoty w Baranowiczach.: Pracownik Małopolskiej Straży Celnej/Straży Granicznej.: ?? - ??
Komisarz Straży Granicznej w Suwałkach.: 1938 (?) - ??
Oficer Batalionu Straży Granicznej przydzielonego do Grupy KOP „Sejny”.: wrzesień 1939 r.
Komendant Obwodu Sokółka ZWZ/AK.:sierpień 1941 - marzec 1942 r.
Szef Oddziału II Komendy Okręgu Białystok.: 1942 - ??
Zastępca Prezesa Okręgu Białystok WiN.: początek - grudzień 1946 r.
P.o. Prezesa Okręgu Białystok WiN.: ?? - ??

Opinie:

Notatki:

Syn Ryszarda i Marii. Ukończył gimnazjum w Kijowie, gdzie po zdaniu matury studiował na miejscowym uniwersytecie matematykę. Po wybuchu I wojny światowej, w 1914 r., wcielony do służby w armii rosyjskiej, gdzie ukończył kurs oficerów rezerwy piechoty. Walczył na froncie zachodnim. Od 1918 r., w III Polskim Korpusie Wschodnim. Do kraju powrócił w 1919.

Od lutego 1920 r., służył w Wojsku Polskim. Uczestnik wojny polsko-bolszewickiej w 1920 r. Po jej zakończeniu przeniesiony do rezerwy z przydziałem do 78 pułku piechoty w Baranowiczach. Zweryfikowany w stopniu porucznika z starszeństwem od 1 czerwca 1919 r. Po przeniesieniu do „cywila” pracował w Małopolskiej Straży Celnej przemianowanej potem na Straż Graniczną.

W 1933 podlegał PKU Stryj. Przeniesiony po 1938 r., do Suwałk, gdzie służył w Straży Granicznej w randze komisarza. W kampanii wrześniowej 1939 bierze udział w składzie Baonu Straży Granicznej przydzielonego do Grupy KOP „Sejny”.
Po zakończeniu działań wojennych unika niewoli i podejmuje od 1 grudnia 1939 r., na terenie Białegostoku działalność konspiracyjną w szeregach SZP/ZWZ. W okresie od sierpnia 1941 do marca 1942 r., pełnił funkcję komendanta Obwodu ZWZ Sokółka. Następnie mianowany szefem Oddziału II w sztabie Komendy Okręgu AK Białystok. Organizator komórek Oddziału II w obwodach oraz w sztabie okręgu.

Po wejściu wojsk sowieckich na teren Okręgu AK Białystok był usilnie poszukiwany przez sowieckie NKWD. Nadal pozostawał czynny w konspiracji AK. Ukrywał się razem z kpt. M. Dziejmą komendantem Inspektoratu Mazowieckiego w schronie we wsi Zaręby-Krztęki.
W dniu 1 grudnia 1944 r., na skutek zdrady zostaje aresztowany przez oddział NKWD i przewieziony do siedziby NKWD w Białymstoku, gdzie był przesłuchiwany. W styczniu 1945 r., wywieziony transportem kolejowym do obozu w Stalinogorsku, skąd został zwolniony w grudniu tego roku. Po powrocie do kraju angażuje się w działalność konspiracyjną w organizacji WiN na terenie Okręgu Białystok.

W okresie od początku do grudnia 1946 r., pełnił funkcję zastępcy prezesa Okręgu WiN Białystok ppłk. Świtalskiego, a po jego aresztowaniu 31 grudnia 1946 r., pełnił przejściowo funkcję p.o. prezesa okręgu. Funkcję wkrótce przekazał kpt. J. Ochmanowi. Ze względów zdrowotnych nie prowadził dłużej aktywnej działalności konspiracyjnej. Ujawnił się w kwietniu 1947 r. Po ujawnieniu mieszkał w Olsztynie, gdzie zmarł w grudniu 1979 r.

Odznaczenia m.in.:

Virtuti Militari V klasy.
Krzyż Walecznych.
Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami.
Srebrny Krzyż Zasługi.




powrót.


© copyright 2005 - 2007, Radosław ""Butryk"" Butryński
Design by Scypion