Do głównych zadań Oddziału I należało rozpracowywanie całokształtu spraw terenowo - organizacyjnych, kontrolowanie działalności niższych komórek organizacyjnych na terenie całego okręgu, a także ewidencja stanów, ocena poszczególnych osób pod kontem przydatności do pracy konspiracyjnej, sporządzanie planów mobilizacyjnych przewidzianych na wypadek powstania powszechnego, Odtwarzanie Sił Zbrojnych (OSZ).
Plany OSZ na terenie Okręgu Białostockiego przewidywały odtworzenie pułków stacjonujących przed wojną na terenie Białostoczcyzny. Były nimi odtwarzane w obwodach:
Grajewo - 9 psk, Augustów - I/41 pp, 1/4 dak, 1/1 puł., Suwałki II/41 pp, 2 pszwoleżerów, 4 dak 2 bat., Białystok-Miasto - 10 puł. Samodzielnej Brygady Podlaskiej, szwadron oddz. łączn., 42 pp i inne, Sokółka - kadra zapasowa 3 szpitala, kadra 3 dyw tabor., Białystok-Powiat - II/42 pp, 1 bat. 29 pal,1?10 puł., Grodno-Prawy i Grodno-Lewy Niemien - 81 pp, 29 pal, 29 DP, 29 komp. telegr. 29 komp. plot, 29 bat. sap., DP PL 7.

Odrębnym problemem było przeprowadzenie akcji scaleniowej. Komenda Okręgu na podstawie sprawozdań z obwodów była dobrze poinformowana o wszelkich inicjatywach konspiracyjnych, o różnym zabarwieniu ideologicznym.
W celu zespolenia wszelkich wysiłków niepodległościowych już na przełomie 1941/1942 r., komendanci obwodów przystąpili do nawiązywania kontaktów z innymi organizacjami podziemnymi.
W początkowym okresie wszelkie inicjatywy scaleniowe ZWZ-AK w okręgu nie spotkały się z aprobatą. Mimo to, do końca 1943 r. udało się wciągnąć w pierwszy etap scaleniowy takie organizacje jak: Polska Organizacja Zbrojna, OW "Wilki", Komenda Obrońców Polski, Polska Niepodległa, Związek Odrodzenia Rzeczpospolitej, Narodowa Organizacja Wojskowa, Wojskowa Organizacja "Wschód". Drugim etapem, czyli całkowitym podporządkowaniem się AK objęto kilka mniejszych organizacji.

Akcja scaleniowa większości z wyżej wymienionych organizacji, zakończyła się pełnym sukcesem. Największe trudności napotykano podczas rozmów z Narodową Organizacja Wojskową, a następnie z Narodowymi Siłami Zbrojnymi oraz z Polską Niepodległą. Trzeba przyznać, że niemałą winę za taki stan rzeczy ponosiły kierownictwa różnych szczebli organizacyjnych AK, które często nie nawiązywały przekazanych kontaktów, względnie po ich zerwaniu nie kwapiły się do ponownego ich nawiązania. To natomiast powodowało, że tracono na stałe kontakt ze scalanymi organizacjami, które pozostawały bez opieki i kontaktów.
Dodatkowo w wyniku nietaktu niektórych dowódców, już po wcieleniu tych organizacji, stwierdzono wypadki niedopuszczalnego opóźniania awansów i odznaczeń wobec ich dowódców. W bardzo rzadkich wypadkach angażowano osoby z wcielonych organizacji do pracy konspiracyjnej Armii Krajowej.

Oddział II - Wywiad i Kontrwywiad.

Szefowie:
mjr. Witalis Brzeski alias Borejko "Socha", "Żegota".: 1942 - ??
por. Stefan Świerczewski "Lawina".: ?? - ??

Kierownicy legalizacji:
plut. rez. z cenz. Henryk Wędrowski "Narbutt".
por. rez. Leszek Modrzejewski "Świst".

Przez cały okres okupacji sowieckiej siatka wywiadowcza i kontrwywiadowcza okręgu znajdowała się w stadium organizacyjnym. Do czerwca 1941 r., nie zdołano niestety uruchomić szerszej działalności wywiadowczej.
Dopiero po napaści III Rzeszy na Związek Sowiecki pojawiła się tu ekspozytura wywiadu ofensywnego KG ZWZ/AK "Straganu". Niezależnie od siatki Komendy Głównej, w tym samym mniej więcej czasie, rozpoczęto budowę sieci terytorialnej okręgu oraz nielicznej i podległej bezpośrednio komendantowi okręgu siatki wywiadowczej, zainstalowanej na głównych węzłach komunikacyjnych ( w Białymstoku i w Grodnie).

W strukturach II Oddziału utworzono również służbę kontrwywiadowczą, której głównym zadaniem była ochrona struktur komendy przed działaniem niemieckiej agentury oraz funkcjonariuszy aparatu okupacyjnego.
W ramach kontrwywiadu, jak i wywiadu działała komórka legalizacyjna, sporządzająca wszelkiego rodzaju dokumenty osobiste, które następnie dostarczała odpowiednim komórkom komendantury.

Oddział III - Operacyjno-wyszkoleniowy.

Szef:
ppłk. Marian Świtalski "Szczuka", "Sulima", "Juhas".: ?? - ??

Szef artylerii:
kpt. sł. st. Bolesław Rzepniewski "Zajęty", "Syty".: ?? - ??

Szef saperów:
kpt. sap. Stanisław Jacyna "Brzeski", "Piła".: ?? - ??
kpt. Antoni Kuryłowicz "Szach".: ?? - ??
kpt. sł. st. N.N. "Justyn", "Bosak".: ?? - ??

Szef broni pancernej:
mjr. br. panc. Jan Tabortowski "Kusy", "Bruzda, "Tabor".: ?? - ??

Referent lotnictwa:
ppor. sł. st. Jan Michel Strzelecki "Gruszka".: ?? - ??

Inspektor szkolny:
mjr. Marian Walter "Zadora".: ?? - ??

Produkcja konspiracyjna:

Szef:
por. rez. Kazimierz Giaro "Klonowicz".: ?? - ??

Kedyw:

kpt. sap. Antoni Kuryłowicz "Szach".: ?? - ??
ppor. c. w. Tadeusz Westfal "Miś", "Karaś", "Ostroga".: ?? - ??

Od 1942 r., okręg przystąpił do organizowania szkół podchorążych i podoficerskich. Już w drugim turnusie udało się zorganizować 38 klas szkoły podchorążych z 298 kursantami oraz 52 klasy szkoły podoficerskiej z 415 uczniami. Ostatni, czwarty turnus objął 25 klas dla 193 podchorążych oraz 33 klasy dla 110 podoficerów. Organizacje turnusów zakończono na początku 1944 r.
Wiosną 1944 r., z rozkazu komendanta głównego w miejsce Zastępczego Kursu Podchorążych Rezerwy i Szkoły Podoficerskiej Rezerwy Piechoty wprowadzono Zastępczy Kurs Szkoły Młodszych Dowódców.
Ukończenie tego kursu nie dawało warunków do uzyskania stopnia oficerskiego. Uruchomione klasy Szkoły Młodszych Dowódców nie zakończyło szkolenia z powodu opanowania Białostocczyzny przez armię sowiecką.

Dla poprawy stanu uzbrojenia okręg uruchomił na własną rękę produkcję butelek zapalających oraz granatów. Cały proces produkcyjny zorganizował w roku 1942 kpt. Kazimierz Giaro "Klonowicz", przy pomocy Edwarda Litwinowicza "Wysockiego, "Karpińskiego" oraz dzięki współpracy dowódcy batalionu saperów kpt. inż. Jana Polaczka.
Całość prac przebiegała bez większych trudności a wyniki prób, dokonywanych na poligonach były bardzo pozytywne. Ogółem wyprodukowano 15 000 granatów.

Do 1942 r., działalność dywersyjno-sabotażowa występowała w bardzo ograniczonym stopniu. Wypadki wykonywania wyroków śmierci na konfidentach i agentach policji bezpieczeństwa były sporadyczne. Akty sabotażu najczęściej stosowane były na kolei. Sytuacja ta zmieniła się w momencie utworzenia Kedywu Okręgu, który w III kwartale 1943 r., miał według częściowych danych 97 patroli, liczących łącznie: 1 podchorążego, 129 podoficerów i 388 szeregowych.
Jednocześnie na terenie okręgu istniały sekcje saperskie, które brały czynny udział w akcjach sabotażowo-dywersyjnych. Akcje te polegały głównie na uszkadzaniu maszyn i materiałów przemysłowych, podpalaniu i niszczeniu transportów kolejowych.
Oddzielne miejsce w działalności okręgu zajmuje partyzantka, która w 1944 r. liczyła około 1 500 żołnierzy w 40 oddziałach partyzanckich. W porównaniu z rokiem 1943 liczba partyzantów wzrosła więc trzykrotnie.

Oddział IV - Kwatermistrzostwo.

Szefowie:
- Stanisław Brajczewski "Bruzda".: ?? - ??
mjr. kaw. Zbigniew Racewicz "Jerzy". ?? - ??
mjr. sł. st. Franciszek Stępniak "Czerpiec".: ?? - ??
ppor. c. w. Stanisław Czartoryski "Kubuś".: ?? - ??
ppor. rez. Karol Kruszewski "Krak".: ?? - ??

Szef służby sanitarnej:
mjr lek. Andrzej Kosiński "Rawicz".: ?? - ??

Służbę sanitarną okręgu można uznać za dobrze rozwiniętą strukturę, która objęła swoją działalnością zarówno żołnierzy w obwodach , jak i tych, którzy służyli w oddziałach partyzanckich. Szefostwo sanitarne komendy okręgu nadzorowało szkolenie personelu sanitarnego dla oddziałów bojowych i na potrzeby powstania powszechnego.
W 1943 r., przystąpiono do organizowania patroli sanitarnych. Największą ich liczbę zorganizowano w obwodzie łomżyńskim. Ogólnie w 20 patrolach sanitarnych przeszkolonych zostało 16 podoficerów i 50 szeregowych.

Szef służby weterynarii:
kpt. Lucjan Nowowiejski "Rak".: ?? - ??

Szef intendentury:
kpt. w st. spocz. Michał Stojanowski "Cygan".: ?? - ??
mjr. sł.st. Franciszek Stępniak "Czerpiec".: ?? - ??
ppor. c. w. Stanisław Czartoryski "Kubuś".: ?? - ??

Szef WSOP:
kpt. Stanisław Gryga "Szary".: ?? - ??

Głównym celem WSOP, na wypadek wybuchu powstania powszechnego, był udział w opanowaniu ważnych obiektów przemysłowych, użyteczności publicznej oraz obiektów komunikacyjnych i telekomunikacyjnych.
Według stanów organizacyjnych z 10 lutego 1944 r., nie uwzględniających obwodów Grodno-Lewy Niemen, Ostrołęka i Białystok-Miasto, WSOP Okręgu liczyła 2 616 ludzi.

Szef uzbrojenia:
por. rez. N.N. "Łaguna".: ?? - ??
mjr. Kazimierz Malinowski "Kalina", "Jaxa".: ?? - ??

W okresie od 1939 do czerwca 1941 r., okręg odczuwał bardzo poważne niedobory broni i amunicji. Ten niekorzystny stan zmienił się drastycznie po ataku III Rzeszy na Związek Sowiecki, dzięki odnajdywaniu i konserwacji broni porzuconej przez Armię Czerwoną. Mimo wyraźnej poprawy stanu uzbrojenia, znaleziska te nie zaspokajały wszystkich potrzeb okręgu w tym zakresie. Dlatego też rozpoczęto proces zakupów broni u osób cywilnych oraz u Niemców.
Dla przykładu - w drugim i trzecim kwartale 1943 r., zakupiono: 46 szt. różnego typu broni krótkiej, 9 pistoletów maszynowych, 7 rkm-ów, 15 karabinów i 2 ckm-y. W okresie późniejszym ilość zakupionej broni systematycznie wzrastała.

W miarę upływu czasu wzrastał więc stan uzbrojenia okręgu, co obrazują doskonale meldunki Komendanta AK do Naczelnego Wodza:

Meldunek nr 190 za okres 1 września 1942 - 1 marca 1943 r., mówi o: 82 ckm, 248 rkm, 3 284 karabinach i 1 167 pistoletach.
Według meldunku organizacyjnego 220 za okres 1 marca - 31 sierpnia 1943 r., uzbrojenie okręgu określano na: 93 ckm, 250 rkm, 3 482 karabiny, 138 pistoletów maszynowych, 1 195 pistoletów oraz 6 157 granatów.
Meldunek organizacyjny nr 240 za okres 1 września 1943 - 29 luty 1944 r., określał stan uzbrojenia okręgu na: 108 ckm, 269 rkm, 3 821 karabinów, 333 pistolety maszynowe, 1 320 pistoletów i 9 215 granatów.

Pewne rozeznanie o stanie uzbrojenia okręgu daje również zestawienie z obwodów Wysokie Mazowieckie i Augustów, pochodzące z drugiego kwartału 1943 r.
W pierwszym wypadku było to: 12 ckm-ów, 17 rkm-ów, 10 karabinów 10-strzałowych, 527 karabinów i 200 pistoletów, natomiast w drugim: 5 ckm-ów, 14 rkm-ów, 10 karabinów 10-strzałowych, 175 karabinów i 88 pistoletów.

Oddział V - Łączność.

Szefowie:
mjr. łączn. Leonidas Juwżenko "Łontka".: ?? - ??

Łączność konpsiracyjna:

Szef:
por. piech. Józef Ochman "Ligoń", "Orwid".: ?? - ??

Łączność II rzutu:

Szef:
kpt. sł. st. Stanisław Dudziński "Duch".: ?? - ??

Łączność operacyjna:

Szefowie:
mjr. Tadeusz Kaczyński "Szubrak".: ?? - ??
ppor. c. w. Henryk Iwasiński "Szarak".: ?? -??

Kompania Radio 1:

Dowódcy:
ppor. c. w. Henryk Iwasiński "Szarak".: ?? - ??
ppor. c. w. Ludwik Iwasiński "Wrzos".: ?? - ??

Komórka przerzutów granicznych:

Kurierki m. in.:
ppor. c. w. Jadwiga Dziekońska "Jadzia".
st. strz. Władysława Adamowicz "Jaskółka".
plut. c. w. Lucyna Czartoryska "Marta".
kpr. Janina Wiesław "Bratek".
st. strz. Barbara Krasucka "Stokrotka".
- Antonina Dudzińska "Teresa".
- Stanisława Lemisiewicz "Ligia".
- Genowefa Mioduszewska "Gienia".
- Zuzanna Orzechowska "Zięba".
- Helena Siemaszko "Helena".
- Zofia Porębska "Wanda".

Cała służba łączności konspiracyjnej okręgu została podzielona na dwa niezależne od siebie działy: ekipę kurierską obsługującą szlaki prowadzące do Warszawy i zespół pracujący na trasach podległych inspektorom i obwodom.

Komórka przerzutów granicznych miała siedem punktów, dokonujących operacji przerzutów prasy konspiracyjnej, poczty, sprzętu i ludzi. W łączności kurierskiej służbę pełniły wyłącznie kobiety.
Kurierzy, korzystając z podrobionych dokumentów w legalny sposób przekraczali granicę, podróżując koleją. Tą samą drogą, w podobny sposób, przewożono pocztę konspiracyjną, sprzęt dywersyjny, uzbrojenie, sprzęt radiowy i rozkazy. Bywały przypadki, że przy wspomnianych przerzutach korzystano z niemieckiej eskorty, która ochraniała je aż do miejsc przeznaczenia.

Przed Akcją "Burza" obsada łączności operacyjnej przedstawiała się następująco:

Szef łączności operacyjnej:
ppor. c. w. Jadwiga Dziekońska "Jadzia".
mjr Tadeusz Kaczyński "Szubrak".

Zastępcy szefa:
- Janusz Dąbrowski "Janusz".
- Zygmunt Jakiel "Wyga".

Komendant I radiostacji:
kpt. sł. st. Stanisław Dudziński "Smoła".

Komendant II radiostacji:
ppor. c. w. Henryk Iwasiński "Szarak".

Komendant III radiostacji:
ppor. c. w. Ludwik Iwasiński "Wrzos".

Komendant IV radiostacji:
- N.N. "Iskra".

Ochrona radiostacji:
ppor. c. w. Tadeusz Gołaszewski "Lis".
- N.N. "Pirat".
- N.N. "Traugutt".

Łączniczki m. i.:
- N.N. "Ewa".
- N.N. "Plewka".

Wszystkie cztery radiostacje utrzymywały kontakt z Londynem za pośrednictwem stacji o kryptonimie "Port". Bezpośredni udział w obsłudze łączności brały pracowniczki sekcji szyfrów, którą kierowała ppor. c. w. Zofia Nowomiejkska "Halina". Szyfrantkami były m. in.: ppor. c.w. Irena Żyznowska "Marysia", ppor. c. w. Zofia Brulińska "Halina", Maria Hatowska "Baba" i Helena Zajkowska.

Oddział VI - Biuro Informacji i Propagandy.

(powstał w marcu 1942 r.).

Szefowie:
kpt. Władysław Bruliński "Oskar".: marzec 1942 - 1944 r.
por. Tadeusz Kumor "Dragoljub".: (1944 r. ?)

Zastępcy:
ppor. c. w. Leon Łoś "Agrest".: 1942 (?) - 1944 r.
- Edward Majewski "Marek".: 1942 (?) - 1944 r.

Referat "N":
ppor. c. w. Zenon Ignatowski "Wyrwicz".: pierwsza połowa 1942 - czerwiec 1943 r.
ppor. c. w. Wanda Poczobut-Odlanicka "Murzynka".: ?? - ??

Referat Informacji i Propagandy:

Szefowie:
por. Edward Majewski "Marek".: ?? - ??
ppor. c. w. Anna Czarnocka "Zosia".: ?? - ??

Referat szkolnictwa cywilnego:

Szef:
ppor. rez. Marian Wróbel "Wierny".: ?? - ??

Sieć Łączności Wewnętrznej:

Szef:
- Stanisław Dąbrowski "Rozpylacz".

Komendant Ochrony Bazy BiP:
ppor. c. w. Wacław Kulesza "Ryży".: ?? - ??

Szef Komunikacji:

kpt. Mieczysław Artychowski "Sum".: ?? - ??

Komórka "Antyk" ("K").

Kierownictwo BIP-u Okręgu zainstalowane było w pięciu schronach, w rejonie wsi Kołaki Kościelne oraz Dęby. Jedynie zespół redakcyjny "Informacji" z Leonem Łosiem przebywał na stałe w Białymstoku.
We wspomnianych schronach przechowywano służącą do nasłuchu radiostację, maszynę drukarską, maszyny do pisania i wyposażenie biurowe.

Organizację komórek BIP-u na szczeblu inspektoratów i obwodów zakończono na przełomie 1942/1943 r. W różnych okresach wydawały one m. in.: "Głos Ziemi Białostockiej", "Komunikaty wojenne ZWZ" (Obwód Grajewo), "Wiadomości Bieżące", "Zew" (w Obwodzie Białystok- Miasto), "Wiadomości Podlaskie" (Obwód Bielsk Podlaski), "Dekada" (Obwód Grodno), "Wolność" (Obwód Niemien-Prawy), "Wytrwamy" (Obwód Niemien-Lewy), "Głos znad Narwi", "Echa Leśne", "Biuletyn Radiowy" (w Obwodzie Łomża), "Wiadomości Leśne" (Obwód Suwałki).
Poza wydawaniem pism, do zadań BIP-ów inspektoratów i obwodów należał kolportaż zarówno prasy własnej jak i tej przychodzącej z BIP-u Komendy Głównej i z BIP-u Okręgu, a także nasłuch i redagowanie komunikatów radiowych oraz przesyłanie raportów sytuacyjnych do BIP-u Okręgu.

Pierwszym pismem wydawanym przez BIP okręgu był wydawany najprawdopodobniej od października 1941 r., dwutygodnik "Informacja", który w czerwcu 1942 r., osiągnął nakład 1 000, a następnie 1 500 egzemplarzy.
"Informacja" redagowana była przez Leona Łosia oraz Władysława Okruszkę. Redakcja posiadała trzy punkty nasłuchu z czego jeden mieścił się w redakcji gadzinowego "Gońca Białostockiego", natomiast drugi w sali gimnastycznej białostockiego Gestapo.
"Informacje" kolportowano na terenie całego Okręgu aż do lipca 1944 r., a w jego skład redakcyjny wchodzili: Władysław Bruliński "Oskar", Hanna Czarnocka "Zosia", Wacław Kulesza, Wanda Poczobutt-Odlanicka, Tadeusz Hamerschmidt, Jan Majewski, Julia Czochmańska "Ania", N.N. "Myszka" i N.N. "Żaba". Kierownikiem technicznym był Władysława Sypniewski "Dąb", kierownikiem zaopatrzenia - Stanisław Grabowski "Mściwy".

W sierpniu 1942 r., uruchomiono wydawanie drugiego pisma, dwutygodnika "Biuletyn Informacyjny Ziemi Podlaskiej", który kolportowano na terenach Inspektoratów: Mazowieckiego, Łomżyńskiego i Suwalskiego. W roku 1943 pismo osiągnęło nakład 5 000 egzemplarzy.
Dla potrzeb pism obwodowych, od stycznia 1944 r., w siedzibie BIP-u Okręgu wydawano także "Agencję Białostocką", miesięcznik zawierający przedruki z agencji BIP-u Komendy Głównej, a także materiały z terenu i informacje z nasłuchu radiowego.
"Agencję Białostocką" redagowali: Władysław Bruliński "Oskar", Edward Majewski "Marek", Tadeusz Kumor "Dragoljub", H. Czarnocka oraz N.N. "Żaba" i N.N. "Myszka".

Akcją "N" kierował nauczyciel z Białegostoku Zenon Ignatowicz "Wyrwicz". Referat "N" zorganizowano w pierwszej połowie 1942 r., liczył on wówczas 15 pracowników, którzy zajmowali się wydawaniem i kolportowaniem 800 egzemplarzy druków "N" miesięcznie. Sieć kolportażu obejmowała Białystok, Grodno i Wołkowysk.
W Grajewie działała ekspozytura referatu, kierowana przez Józefa Nettera "Kruka", zajmująca się przerzucaniem druków "N" do Prus Wschodnich. Referat nie prowadził natomiast żadnej akcji propagandowej, skierowanej do Warmiaków i Mazurów.

Działalność w ramach "N" prowadziła również Chorągiew Białostocka Szarych Szeregów, której w Akcji "N" przydzielono kryptonim "Barbara". Jej kierownikiem i organizatorem był hm. Kazimierz Wasilewski "Kobza".
Od października do grudnia 1942 r. "Barbara" rozprowadziła 850 egzemplarzy druków "N", w okresie styczeń-marzec 1943 r. - 2 900 egz., w okresie kwiecień-czerwiec - 3 200 egz., natomiast w okresie lipiec-wrzesień 1943 r. - 1 600 egzemplarzy.
W czerwcu 1943 r., Referat "N" został rozbity przez Gestapo, wówczas to został zamordowany Ignatowicz.

Referat Informacji i Propagandy kierowany był przez Edwarda Majewskiego "Marka". Co miesiąc szefowie BIP-ów obwodowych przesyłali raporty sytuacyjne do szefa BIP-u okręgowego i na ich podstawie opracowywano raport o sytuacji w okręgu dla Komendy Głównej.

BIP Okręgu posiadał niezależną sieć łączności, którą kierował Stanisław Dąbrowski "Rozpylacz". Kolportażem na szczeblu Okręgu kierowała ppor. cz. w. Wanda Poczobut-Odlaniecka "Murzynka" i ppor. cz. w. Hanna Czarnocka "Zosia". Z sieci kolportażowej BIP korzystała również prasa stronnictw politycznych.

Komórka "Antyku" ("K") w propagandzie antykomunistycznej wykorzystywała wydarzenia z pierwszych lat wojny, kiedy to Białostocczyzna była okupowana przez Armię Czerwoną i administrację sowiecką.
Komórka została utworzona na podstawie poufnego rozkazu, wydanego przez Komendę Obszaru w grudniu 1943 r., który nakazywał utworzenie "K" w strukturach BIP-u Okręgu. W początkach swojej działalności komórka liczyła 4 pracowników.
Do głównych zadań "K" należał kolportaż materiałów propagandowych, dlatego też zalecono zorganizowanie wśród żołnierzy specjalnych zespołów kolporterskich.

Rozkazem komendanta Okręgu płk. Liniarskiego z 1 kwietnia 1944 r., każdy odtwarzany na terenie okręgu pułk AK, miał mieć przydzielonego oficera lub patrol BIP. Rozkaz ten mówił o konieczności zainstalowania przy każdym oddziale partyzanckim pracownika propagandy, natomiast w zgrupowaniach oddziałów - patrolu propagandowego.
Oficerowie i patrole BIP miały wykonywać zadania propagandowe według wskazówek dowódcy swojego oddziału partyzanckiego, który był jednocześnie odpowiedzialny za wykonanie propagandy. Główną formą przekazu była propaganda ustna, natomiast w miarę możliwości dopuszczano wydawanie pisemek obozowych, komunikatów itp.
Środkami przekazu propagandy były zdobyczne odbiorniki radiowe, w obozach partyzanckich maszyna do pisania lub mały powielacz.

Stanowiska oficerów BIP w oddziałach partyzanckich mieli objąć ludzie poprzednio pełniący funkcje referentów BIP w inspektoratach i obwodach. W oddziałach mieli wypełniać analogiczne obowiązki, jak w okresie konspiracji.
W 76 pp AK (Obwód Wysokie Mazowieckie) oficerem BIP został por. Edmund Pawłowski "Sęp". W 2 pułku ułanów AK (Obwód Bielsk Podlaski) funkcję oficera BIP pełniła ppor. cz. w. Maria Tołwińska "Isia", w 71 pp AK (Obwód Zambrów) funkcję oficera BIP miał objąć ppor. Jan Zarański "Ogrodnik", w odtwarzanym w Obwodzie Ostrołęka 5 pułku ułanów AK - ppor. cz. w. Helena Rudnicka "Chrząszcz", w 33 pp AK - ppor. cz. w. Czesław Lustig "Profesor", w 9 pułku strzelców konnych odtwarzanym przez Obwód Grajewo - ppor. Józef Rutkowski "Adam", w 81 pp AK (Inspektorat Grodno)- Teresa Pszanowska "Wiara", w 41 pp AK (Obwód Suwałki) - do czerwca 1944 r. prof. Alfred Lityński " Leśny", następnie ppor. cz. w. Wanda Lewandowska "Wilga", w 3 pułku szwoleżerów AK - ppor. cz. w. Szymański "Topola", w 10 pułku ułanów AK (Obwody Białystok-Miasto i Białystok-Powiat)- ppor. Piotr Pilonik "Leszczyna", w 42 pp AK - por. Paweł Borowski, w 1 pułku ułanów AK - N.N. "Student".

Na szczeblu brygad i dywizji także mieli działać oficerowie BIP:
W 18 DP AK (33 pp AK, 71 pp AK, 5 pułk ułanów AK, 18 pułk artylerii lekkiej AK) funkcję oficera BIP-u miała pełnić ppor. cz. w. Teresa Lustich "Teresa", w 29 DP AK (42 pp AK, 1 pułk ułanów AK, 29 pułk artylerii lekkiej AK) - por. Leon Łoś "Agrest". W Suwalskiej Brygadzie Kawalerii i Podlaskiej Brygadzie Kawalerii także mieli działać oficerowie BIP-u.
Niestety cała struktura dywizyjna pozostała jedynie na papierze, natomiast ludzie wyznaczeni tam na oficerów BIP, pełnili dalej swoje dotychczasowe obowiązki referentów BIP w obwodach i inspektoratach.

Wydział Wojskowy (WW):

Szefowie:
mjr Leonidas Juwżenko "Sawczyn".: ?? - ??
kpt. Henryk Jastrzębski "Gryf".: ?? - ??

Wydział Przemysłu i Handlu:

Szef:
ppor. c. w. Leon Dulas "Noc".: ?? - ??

Wydział Zdrowia:

Szef:
mjr. Andrzej Kosiński "Rawicz".: ?? - ??

Wydział Poczt i Telegrafów:

Szef:
ppor. c. w. Franciszek Łoziński "Dobry".: ?? - ??

Wydział Budownictwa:

Szef:
kpt. sap. Mikołaj Pierewoz "Prom".: ?? - ??

Wydział Leśnictwa:

Szef:
ppor. c. w. Kazimierz Jakubowski "Sosna".: ?? - ??

Baza Łączności Okręgu:

Szefowie:
ppor. c. w. Tadeusz Hamerschmidt "Szakal".: ?? - ??
ppor. c. w. Jan Zieliński "Skrzetuski".: ??- ??
ppor. c. w. Ksawery Sasinowski "Rybak".: ?? -??

Komendant obrony bazy:
sierż. Czesław Dąbrowski "Pękal".: ?? -??

Struktura terenowa i obsada personalna.



Mapa pochodzi z zasobów "Wikimedia Commons".
Autor: Lonio 17

W ostatecznej formie organizacyjnej Okręg liczył 6 inspektoratów i 14 obwodów (Obwód Ostrów Mazowiecka utworzono dopiero w lutym 1945 r.)

Inspektoraty rejonowe zaczęto tworzyć w Okręgu Białystok na przełomie 1941/1942 r. Według założeń organizacyjnych sztaby inspektoratów miały składać się z inspektora, adiutanta, oraz referentów oddziałów: I - Organizacyjnego, II - Informacyjnego, III - Szkoleniowego, IV - Kwatermistrzostwa oraz oficera łączności. Ze względu na brak oficerów sztabowych i związane z tym trudności z obsadzeniem etatów, często bywało, że poszczególne funkcje były łączone.

Na niższym od inspektoratów szczeblu organizacyjnym znajdowały się Obwody, następnie rejony - obejmujące dwie do trzech gmin, a po nich placówki. W listopadzie 1943 r., rejony i placówki zostały rozwiązane w związku z dostosowaniem struktury do systemu wojskowego. Utworzono wówczas odpowiednio kompanie i plutony.


Inspektorat I Podlaski.

Inspektor:

mjr sł. st. Stanisław Żukowski "Maczek", "Zawisza".: kwiecień 1942 - styczeń 1945 r.

Obwody:

Obwód Bielsk Podlaski..

Komendanci:

ppor. sł. st. Eugeniusz Raczkowski "Nowak".: maj 1940 - ??
por. Jan Tabortowski "Kusy", "Bruzda", "Tabor".: 1940 - 1941 r.
por./kpt. art. Bolesław Rzepniewski "Syty", "Zajęty".: 1941 - maj 1942 r.
por. sł. st. Stanisław Popławski "Głuchowski".: 1 czerwca 1942 - ??
por. sap. Ludgard Miniakowski "Kmicic".: 1 lipca 1943 - styczeń 1945 r.

Obwód Wysokie Mazowieckie.

Komendanci:

por. Czesław Gołębiewski "Bosy", "Gołąb", "Żyła".: 1 lipca 1940 - 1 lipca 1941 r.
por. Stanisław Żukowski "Maciek", "Zawisza".: 15 lipca 1941 - 20 kwietnia 1942 r.
por. Stefan Bialik "Lida".: 15 lipca 1942 - 15 stycznia 1944 r.
ppor. cz. w. Tadeusz Westfal "Karaś", "Miś", "Ostroga".: 15 stycznia 1944 - ??
por. Wiktor Leszko "Witold", "Czarny".: czerwiec 1944 - styczeń 1945 r.


Inspektorat II Mazowiecki.

Inspektorzy:

mjr sł. st. Jan Buczyński "Jacek", "Zaremba", "Zaręba".: luty 1942 - lipiec 1944 r.
por./kpt. rez. Michał Dziejma „Boruta”, „Rogucki”, „Stefan”.: lipiec - grudzień 1944 r.
kpt. art. Edward Filochowski "San".: 5 grudnia 1944 - luty 1945 r.

Zastępcy inspektora:

mjr. rez. Michał Dziejma „Boruta”, „Rogucki”, „Stefan”.: grudzień 1943 - lipiec 1944 r.

Obwody:

Obwód Ostrołęka.

Komendanci:

kpt. Stanisław Cieślewski "Lipiec".: ?? - lipiec 1940 r.

- Henryk Rogowski "Jastrzębiec".: lipiec - listopad 1940 r.
- Józef Psarski "Piotr".: listopad 1942 - 30 czerwca 1943 r.

por. Edward Filochowski "San".: 1 lipca 1943 (?) - styczeń (?) 1945 r.

Obwód Ostrów Mazowiecka.

(utworzony w lutym 1945 r.)

Obwód Zambrów.

Komendanci:

por. Franciszek Skowronek "Jackowski".: 1940 - marzec (?) 1941 r.
mjr Jan Buczyński "Jacek".: 1 luty 1941 - luty 1942 r.
mjr art. Kazimierz Stanisław Malinowski "Kalina", "Jaxa".: lipiec 1942 - marzec 1944 r.
kpt. Ferdynand Tokarzewski "Kruk".: 6 marca 1944 - styczeń 1945 r.


Inspektorat III Łomżyński.

Inspektorzy:

mjr Jan Tabortowski "Kusy, "Bruzda", "Tabor".: 1942 - grudzień 1942 r.
kpt. cc. Hieronim Leszek Łagoda "Lak", „Kil”, „Roch” .: grudzień 1942/luty 1943 - 18 luty 1944 r.
mjr Jan Tabortowski "Kusy, "Bruzda", "Tabor".: luty 1944 - kwiecień 1947 r. (AK/AKO-DSZ/WiN).

Obwody:

Obwód Łomża.

Komendanci:

- N.N. "Wąsik".: czerwiec 1940 - ??
por. Leszek Skowronek "Jackowski".: 1940 - marzec 1941 r.
kpt. rez. Stanisław Cieślewski "Lipiec".: 1 kwietnia 1941 - marzec 1944 r.
por. Andrzej Bieniek "Lot".: 1 kwietnia 1944 - styczeń 1945 r.

Obwód Grajewo.

Komendanci:

- N.N. "Zaręba"
ppor. Stanisław Koniuszy "Jastrząb".: ?? - 1940 r. (aresztowany).
ppor. Marian Kapelański "Kret".: 1940 - marzec 1941 r.
kpt. Franciszek Puchalski "Żubr".: listopad 1941 - 20 marca 1944 r.
ppor. kaw. Wiktor Konopko "Grom", "Sokół".: kwiecień 1944 - styczeń 1945 r.


Inspektorat IV Suwalski.

Inspektorzy:

mjr Władysław Szymborski "Okrasa", "Bąk", "Krystyna", "Roch", "Środa".: luty - kwiecień 1942 r.
por. Czesław Gołębiewski "Bosy", "Gołąb", "Żyła".: kwiecień/maj 1942 - listopad 1942 r.
mjr Jan Tabortowski "Kusy, "Bruzda", "Tabor".: luty 1943 - luty 1944 r.
mjr. Franciszek Szabunia "Andrzej", "Lechita", "Tur", "Zemsta".: luty 1944 - luty 1945 r.

Obwody:

Obwód Augustów.

Komendanci:

- N.N. "Jastrząb".: ?? - maj 1940 r.
ppor. Józef Popławski "Józef".: 1940 - marzec 1941 r.
mjr Władysław Szymborski "Bąk", "Krystyna", "Roch", "Środa".: 15 lipca 1941 - luty 1942 r.
kpt. Antoni Karp "Jarząbek", "Ignacy".: 1 maja 1942 - 1 luty 1943 r.
kpt. rez. Bronisław Jasiński "Komar", "Łom".: 1 luty 1943 - 15 stycznia 1945 r.

Obwód Suwałki.

Komendanci:

kpt. Stanisław Bielicki "Ziomek".: październik - 16 listopada 1939 r.
ppor. c. w. Ksawery Rukat "Stary".: 17 listopada 1939 - 10 maja 1941 r.
kpt. Michał Marian Świtalski "Profesor", "Szczuka", "Juhas".: 10 maja - 1 sierpnia 1941 r.
rtm. Kazimierz Ptaszyński "Zaremba".: 15 grudnia 1941 - marzec 1944 r.
kpt. Mieczysław Ostrowski "Kropidło".: kwiecień 1944 - styczeń 1945 r.


Inspektorat V Białostocki.

Inspektorzy:

mjr Franciszek Szabunia "Lechita", "Tur", "Zemsta".: marzec 1942 - 30 listopada 1943 r.
mjr Władysław Kaufman "Bogusław".: 30 listopada 1943 - 8 sierpnia 1944 r.
kpt./mjr Marian Walter "Zadora".: sierpień - 7 września 1944 r. (aresztowany).
ppor. Wincenty Ławresz "Franco".: wrzesień - 1 października 1944 r. (aresztowany).
mjr Aleksander Rybnik "Dziki", "Dzik", "Jerzy".: 5 października 1944 r. - sierpień 1945 r.

Zastępcy:

kpt./mjr Marian Walter "Zadora".: ?? - sierpień 1944 r.
mjr Aleksander Rybnik "Dziki", "Dzik", "Jerzy".: 20 września - 5 października 1944 r.
mjr Czesław Hake "Filip", "Józka", "Strzemię", "Stefan".: 5 października 1944 - ??.

Oficer wyszkolenia:
kpt./mjr Marian Walter "Zadora".: ?? - ??.


Inspektorat XI a "Pole".

(Utworzony pod koniec 1944 r.).

Inspektor:

mjr Czesław Hake "Filip", "Józka", "Strzemię", "Stefan".: 25 października 1944 - luty 1945 r.

Obwody:

Obwód Białystok-Miasto.

Komendanci:

ppor. Jan Buczyński "Jacek".: ?? - 1 marca 1940 r.
ppor. Witalis Kostecki "Witek".: 1940 - marzec 1941 r.
mjr Franciszek Szabunia "Andrzej", "Lechita", "Tur", "Zemsta".: marzec - sierpień 1941 r.
ppłk dypl. Stefan Fijałkowski "Młotek", "Baca".: wrzesień 1941 - 28 luty 1942 r.
kpt. Przemysław Hlawaty "Bron".: marzec 1942 r. (?)
por. Michał Dziejma "Boruta".: luty 1942 - listopad 1943 r.
kpt. Przemysław Hlawaty "Bron".: listopad - 15 grudnia 1943 r.
kpt. Józef Niwiński "Paprzyca".: 15 grudnia 1943 - kwiecień 1944 r.
mjr Czesław Hake "Józka", "Strzemię", "Stefan".: kwiecień (?) /10 maja - 5 października 1944 r.
kpt. Przemysław Hlawaty "Bron".: 20 września - październik 1944 r.

- Józef Hryniewicz "Lauda".: grudzień 1944 - ??

Obwód Białystok-Powiat.

Komendanci:

kpt. Władysław Bruliński "Oskar".: listopad 1940 - kwiecień 1941 r.
kpt. Stanisław Gryga "Szary".: 1 luty 1942 - 15 lipca 1943 r.
mjr Aleksander Rybnik "Dziki", "Dzik", "Jerzy".: 15 grudnia 1943 - styczeń 1945 r.

Obwód Sokółka.

Komendanci:

mjr Witalis Brzeski "Socha".: sierpień 1941 - 1 luty 1942 r.
ppor. rez. Józef Kłopotowski "Róg".: 1 luty 1942 - 15 lipca 1943 r.
kpt. Franciszek Potyrała "Oracz".: 15 lipca 1943 - styczeń 1945 r.


Inspektorat VI Grodzieński "XII", "Lasy".

Inspektor:

mjr Władysław Szymborski "Okrasa", "Krystyna", "Roch", "Środa".: 1 maja 1942 - luty 1945 r.

Zastępca:
por. Adolf Szawel "Alf", "Haraburda".: ?? - czerwiec 1944 r.

Kedyw.
Szef:
ppor. Kazimierz Ponarad "Sęp".
Łączność.
Szef:
st. sierż. Jan Szczerbiński "Amper".

Obwody:

Obwód Grodno Prawy Niemen "Bekas", "nr 13", "Świerki", "nr 25".

Komendanci:

kpt. Stanisław Siedlecki.
kpt. art. Wojciech Jakubczyk "Korwin", "Jaszczur".: 6 sierpnia - grudzień 1941 r.
por. Adolf Szawel "Alf".: 1 września 1942 - 1 marca 1943 r.
por. rez. Julian Lubasowski "Dąb".: 1 września 1943 - ??
st. sierż./ppor. cz. w. Franciszek Zińkowski "Wroński".: IV kwartał 1944 - styczeń 1945 r.

Obwód Grodno Lewy Niemen "Kozica", "nr 14", "Jałowiec", "nr 26".

Komendanci:

kpt. art. Wojciech Jakubczyk "Korwin", "Jaszczur".: 6 lipca 1941 - ??
kpt. Paweł Kotlarz "Brytan", "Brylant", "Wiesław".: styczeń 1944 - ??
ppor. rez. Józef Pyszko "Sokół", "Jarosław".: ?? - styczeń 1945 r.

Obwód Wołkowysk "Szakal", "nr 12", "Sosny", "nr 24".

Komendanci:

- N.N. "Szkolnik".: ?? - ??
ppor. Jan Chłosta "Wiktorowski".: lipiec 1941 - czerwiec 1942 r.
mjr Michał Stojanowski "Cygan", "Krak".: 1 czerwca 1942 - ??
ppor. rez. Władysław Piekarski.: IV kwartał 1944 - styczeń 1945 r.

Liczebność.

Według meldunku organizacyjnego nr 220 za okres 1 marca - 31 sierpnia 1943 r., w sztabach okręgu oraz w linii miało znajdować się 373 oficerów, 262 podchorążych, 6 104 podoficerów i około 18 000 szeregowych - w 219 plutonach pełnych i 210 szkieletowych.

Według zestawienia stanów osobowych z 10 lutego 1944 r., siła poszczególnych obwodów przedstawiała się następująco:

Obwód Bielsk Podlaski - 38 oficerów, 22 podchorążych, 471 podoficerów, 1 404 szeregowych, 213 cywilów, 95 kobiet w WSK. Żołnierzy zgrupowano w 17 plutonach pełnych i 17 szkieletowych.

Obwód Wysokie Mazowieckie - 30 oficerów, 31 podchorążych, 610 podoficerów, 2 199 szeregowych, 375 cywilów, 132 kobiety w WSK. Żołnierzy zgrupowano w 17 plutonach pełnych i 31 szkieletowych.

Obwód Ostrołęka - 14 oficerów, 16 podchorążych, 506 podoficerów, 2 316 szeregowych, 116 kobiet w WSK. Żołnierze zgrupowani byli w 30 plutonach pełnych, brak niestety danych o ilości plutonów szkieletowych.

Obwód Zambrów - 18 oficerów, 14 podchorążych, 510 podoficerów, 1 875 szeregowych, 264 cywilów i 151 kobiet w WSK. Żołnierze zgrupowani byli w 33 plutonach pełnych i 1 szkieletowym.

Obwód Łomża - 34 oficerów, 61 podchorążych, 823 podoficerów, 2 434 szeregowych, 634 cywilów, 220 kobiet w WSK. Żołnierze zgrupowani zostali w 51 plutonach pełnych,brak danych o liczbie plutonów szkieletowych.

Obwód Grajewo - 11 oficerów, 7 podchorążych, 292 podoficerów, 804 szeregowych, 138 cywilów, 102 kobiety w WSK. Żołnierze zgrupowani zostali w 16 plutonach pełnych i 4 szkieletowych.

Obwód Augustów - 15 oficerów, 16 podchorążych, 408 podoficerów, 1 025 szeregowych, 96 cywilów, 95 kobiet w WSK. Żołnierze zgrupowani zostali w 16 plutonach pełnych i 16 szkieletowych.

Obwód Suwałki - 10 oficerów, 12 podchorążych, 786 podoficerów, 2 474 szeregowych, 163 cywilów, 41 kobiet w WSK. Żołnierzy zgrupowano w 11 plutonach pełnych i 36 szkieletowych.

Obwód Białystok-Miasto - 38 oficerów, 31 podchorążych, 610 podoficerów, 2 199 szeregowych, 112 kobiet w WSK. Żołnierzy zgrupowano w 6 plutonach pełnych i 11 szkieletowych.

Obwód Białystok-Powiat - 28 oficerów, 37 podchorążych, 560 podoficerów, 1 605 szeregowych, 435 cywilów, 172 kobiety w WSK. Żołnierzy zgrupowano w 20 plutonach pełnych i 19 szkieletowych.

Obwód Sokółka - 18 oficerów, 17 podchorążych, 429 podoficerów, 1 084 szeregowych, 23 cywilów 61 kobiet w WSK. Żołnierzy zgrupowano w 12 plutonach pełnych i 12 szkieletowych.

Obwód Grodno-Prawy Niemien - 30 oficerów, 33 podchorążych, 435 podoficerów, 808 szeregowych, 106 cywilów, 102 kobiety w WSK. Żołnierzy zgrupowano w 2 plutonach pełnych i 31 szkieletowych.

Obwód Grodno-Lewy Niemen - 15 oficerów, 13 podchorążych, 172 podoficerów, 795 szeregowych, 82 kobiety w WSK. Żołnierzy zgrupowano w 11 plutonach pełnych i 7 szkieletowych.

Obwód Wołkowysk - 30 oficerów, 45 podchorążych, 478 podoficerów, 1 156 szeregowych, 169 cywilów, 172 kobiety w WSK. Żołnierzy zgrupowano w 19 plutonach pełnych i 9 szkieletowych.

A więc łącznie w obwodach: 329 oficerów, 355 podchorążych, 6 864 podoficerów, 20 687 szeregowych, 2 616 cywilów i 1 607 kobiet w WSK (?) - co dawało liczbę 32 458 żołnierzy i osób cywilnych, zaangażowanych w działalność Komend Obwodowych.

Meldunek organizacyjny nr 240 za okres 1 września 1943 - 29 luty 1944 r., określa siłę całego okręgu na 305 plutonów pełnych i 253 szkieletowych, w tym: 390 oficerów (187 w sztabach i 207 w linii), 365 podchorążych (82 w sztabach i 282 w linii) oraz 7 320 podoficerów (1 302 w sztabach i i 6 018 w linii).

---

Źródła:

* Bartelski Lesław Marian "AK. Podziemna armia 27.IX.1939 - 30.VI.1943".
* Komisja Historyczna Polskiego Sztabu Głównego w Londynie "Polskie Siły Zbrojne w Drugiej Wojnie Światowej. Tom III. Armia Krajowa".
* Mazur Grzegorz "Biuro Informacji i Propagandy".
* Ney-Krwawicz Marek "Armia Krajowa. Siły Zbrojne Polskiego Państwa Podziemnego".
* Ney-Krwawicz Marek "Struktury Organizacyjne Armii Krajowej" w "Mówią Wieki" nr 9/1986.
* Praca zbiorowa pod redakcją Krzysztofa Komorowskiego "Armia Krajowa. Rozwój organizacyjny".
* Praca zbiorowa WIH "Polski czyn zbrojny w II Wojnie Światowej. Polski Ruch Oporu 1939 - 1945".
* Kijewska Jadwiga, Sanojca Antoni "Struktura organizacyjna ZWZ-AK. 1939-1945".
* Studium Polski Podziemnej "Armia Krajowa w dokumentach. Tom I."
* Studium Polski Podziemnej "Armia Krajowa w dokumentach. Tom II."
* Studium Polski Podziemnej "Armia Krajowa w dokumentach. Tom III."
* Studium Polski Podziemnej "Armia Krajowa w dokumentach. Tom IV."
* Studium Polski Podziemnej "Armia Krajowa w dokumentach. Tom V."

---

Koniec.

---