Nr ISSN 2082-7431
Serwis Polska Podziemna
Dział "Postacie".
BIAŁOUS, Ryszard


BIAŁOUS, Ryszard

Kapitan rezerwy.



Pseudonimy: "Jerzy", "Zygmunt".

Urodzony: 4 kwietnia 1914 r., w Warszawie.

Zmarł: 24 marca 1992 r., w Nequen/Argentyna.



Promocje:

Kapitan rez.: wrzesień 1944 r.
Porucznik rez.: maj 1943 r.
Podporucznik rez.: styczeń 1941 r.

Harcmistrz.: 1932 r.

Funkcje:

Ukończył kurs Szkoły Podchorążych Saperów w Modlinie.: 1937 - 1938 r.
Zastępca dowódcy plutonu w 1 Batalionie Saperów "Zaolzie".: październik 1938 r.
Adiutant Batalionu Saperów w 8 DP.: marzec 1939 - ??
Dowódca plutonu saperów w 8 DP.: wrzesień 1939 r.
Uczestnik obrony Warszawy.: wrzesień 1939 r.
Wstępuje do konspiracyjnych Szarych Szeregów.: 1939 r.
W konspiracji (SZP) od lutego 1940 r.
Dowódca jednego z warszawskich patroli dywersyjnych Związku Odwetu.: ?? - ??
Kierownik organizacyjny w Kwaterze Głównej Szarych Szeregów "Pasiece".: 1941 - ??
Dowódca warszawskich Grup Szturmowych Szarych Szeregów/OS "Jerzy".: listopad 1942 - sierpień 1943 r.
Dowódca Batalionu "Zośka".: sierpień 1943 - ??
Zastępca dowódcy Brygady Dywersyjnej "Broda 51".: 23 maja - 31 sierpnia 1944 r.
Dowódca Brygady Dywersyjnej "Broda 51".: 31 sierpnia - 2 października 1944 r.
Przydział do obozu zbornego w Paryżu.: sierpień 1945 r.
Przydział do 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej.: październik 1945 r.
Członek Rady Starszyzny ZHP w Niemczech.: 1945 - ??
Naczelnik ZHP poza granicami Państwa Polskiego.: marzec 1947 - luty 1948 r. Członek Komisji Historycznej angielskiego Sztabu Wojskowego z ramienia Rządu RP na Uchodźstwie.: 1946 - 1948 r.(?)

Opinie:

Notatki:

Ukończył Gimnazjum im. Św. Stanisława Kostki w Warszawie i tam uzyskał w 1932 r., świadectwo dojrzałości. Następnie podjął studia na Wydziale Matematycznym na Uniwersytecie Warszawskim skąd przeniósł się w 1933 r., na Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej. Jeszcze przed wybuchem wojny uzyskał absolutorium.

Działacz Związku Harcerstwa Polskiego od 1924 r. W 1931 został instruktorem harcerskim, a rok później harcmistrzem.
Drużynowy 6 Warszawskiej Drużyny Harcerskiej przy Gimnazjum im. Św. Stanisława Kostki, następnie hufcowy w Hufcu „Powiśle”.
W 1932 r., został podharcmistrzem. W 1938 współtworzył zrzeszenie „Wigierczyków”, co było bezpośrednim powodem zawieszonia go w prawach instruktora ZHP.

19 września 1939 r., ciężko ranny w nogi trafił do szpitala wojskowego zorganizowanego w budynku Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego. Pod koniec września szpital został ewakuowany do podziemi kościoła świętego Krzyża. Po jakimś czasie żona "Jerzego" Krystyna, przy pomocy dwóch kolegów, zabrała go do domu. W czasie czteromiesięcznego leczenia wstąpił do konspiracyjnego ZHP - „Szarych Szeregów”.

W Powstaniu Warszawskim dowodził Batalionem „Zośka”, który walczył w ramach Zgrupowania AK „Radosław”. Był jednocześnie zastępcą majora Jana Kajusa Andrzejewskiego ps. „Jan” – dowódcy Brygady Dywersyjnej „Broda 53”. 31 sierpnia 1944 r., po śmierci "Jana" zostaje dowódcą "Brody".
Przez 63 dni Powstania Warszawskiego Batalion „Zośka” przeszedł bardzo długi i krwawy szlak bojowy z Woli przez Stare Miasto, Śródmieście, Czerniaków, Mokotów skończywszy znów w Śródmieściu.
Żołnierze „Zośki” wzięli udział w dramatycznych i krwawych walkach o takie obiekty, jak magazyny na ul. Stawki oraz Dworzec Gdański. Walczyli również podczas trudnych i przypłaconych wieloma ofiarami akcji.
Uczestniczyli w próbie połączenia sił AK z Żoliborza i Kampinosu ze Starym Miastem, a także w próbie przebicia się ze Starego miasta do Śródmieścia oraz obronie przyczółka Czerniakowskiego. W krwawych walkach Batalion „Zośka” stracił 360 żołnierzy, co stanowiło około 70% stanu.

Po upadku Powstania trafił do obozów jenieckich w Bergen-Belsen, Gross-Born i Sandbostel. W kwietniu 1945 roku został uwolniony przez oddziały brytyjskie.

Po zakończeniu wojny kontynuował działalność harcerską, od 1945 r., wchodził w skład Rady Starszyzny Związku Harcerstwa Polskiego w Niemczech. Był jednocześnie komendantem harcerstwa męskiego na terenie Niemiec, prowadził działalność w Oddziałach Wojskowej Służby Wewnętrznej pomagając byłym więźniom obozów.
Od marca 1947 do lutego 1948 r., był Naczelnikiem ZHP poza granicami kraju.
W 1946 wyjechał do Wielkiej Brytanii, gdzie pracował w Komisji Historycznej angielskiego Sztabu Wojskowego z ramienia Rządu Londyńskiego. W lipcu 1948 r., wyemigrował wraz z rodziną do Argentyny. Po krótkim pobycie w Buenos Aires osiadł w stolicy prowincji Neuquen w Patagonii.
Pracował tam przy projektowaniu tamtejszej osady i lotniska. Od 1963 r., był dyrektorem uzdrowiska cieplicowego w Caviahue na granicy z Chile, które wybudował na polecenie rządu wraz z Haliną Bukowską – architektem polskiego pochodzenia z Belgii.
Przez kilka następnych lat był ministrem do spraw planowania i rozwoju w rządzie prowincji Neuquen oraz dyrektorem generalnym zarządu dróg i energii elektrycznej w Patagonii.
Z zamiłowania był badaczem cywilizacji Indian argentyńskich. Zainicjował powstanie Wydziału Balneologii na Uniwersytecie w Cuyo. Przez wiele lat badał kulturę Indian, zbierał artefakty i odbywał wiele podróży w Andach. W swoim domu zgromadził ogromną kolekcję starożytnych artefaktów. Był popularyzatorem sportu, założył pierwszy w Argentynie klub biatlonowy, organizacje „Solidaridad Olimpia” oraz klub narciarski „Rotary Club”. Zmarł w Neuquen w 1992 roku i tam został pochowany.

Odznaczenia m.in.:

Krzyż Walecznych.: (trzykrotnie).
Virtuti Militari V klasy.: 1944 r.




powrót


© copyright 2005 - 2007, Radosław ""Butryk"" Butryński
Design by Scypion