Nr ISSN 2082-7431
Serwis Polska Podziemna
Dział "Postacie".
GALICA, Franciszek.



GALICA, Franciszek

Podpułkownik służby stałej piechoty.



Pseudonimy: „Nowotarski”, „Ryś”, „Sęk”, „Stanisław”, vel Antoszewski vel Kotarba.

Urodzony: 18 kwietnia 1896 r., w Białym Dunajcu.

Zmarł: 1971 r., w Milanówku.



Promocje:

Podpułkownik.: ze starszeństwem z 1 stycznia 1945 r.(?)
Major.: 15 sierpnia 1940 r.
Kapitan.: 15 sierpnia 1924 r.
Porucznik.: 1922 r., ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 Rr
Podporucznik.: listopad 1918 r.

Funkcje:

Wcielony do armii austriackiej.: 1914 r.
Elew Szkoły Oficerów Rezerwy w Opawie.: ?? - ??
Walczył na froncie włoskim.: 1915 - 1918 r.
Wstąpił ochotniczo do Wojska Polskiego.: listopad 1918 r.
Oficer w 1 Pułku Strzelców Podhalańskich.: listopad 1918 - ??
Dowódca kompanii w 69 Pułku Piechoty (Gniezno).: ?? - 1927 r.
Dowódca kompanii w 72 Pułku Piechoty (Radom).: 1927 - 1931 r.
Oficer w 55 Pułku Piechoty (Leszno).: 1931 - ??
Komendant Obwodowy przysposobienia Wojskowego i Wychowania Fizycznego przy 55 Pułku Piechoty.: ?? - ??
Dowódca Batalionu Obrony Narodowej "Leszno".: wrzesień 1939 r.
Oficer inspekcyjny SZP na teren Podhala.: październik 1939 r.
Komendant Inspektoratu Rejonowego Nowy Targ ZWZ.: październik 1939 - maj/czerwiec 1941 r.
Komendant Inspektoratu Rejonowego Nowy Sącz ZWZ-AK.: maj/czerwiec 1941 - 26 sierpnia 1942 r. (aresztowany).

Opinie:

Notatki:

Syn Stanisława i Marii z domu Pawlikowskiej. Po ukończeniu gimnazjum realnego w Krakowie, w roku 1914 został wcielony do armii austriackiej. Po przeszkoleniu skierowany do Szkoły Oficerów Rezerwy w Opawie.
Po ukończeniu szkoły w 1915 r., został skierowany na front włoski, gdzie walczył do 1918 r. Awansowany do stopnia chorążego, a następnie podporucznika. Po powrocie w rodzinne strony, w listopadzie 1918 r., wstąpił ochotniczo do powstającego Wojska Polskiego.
Wcielony w stopniu podporucznika do 1 Pułku Strzelców Podhalańskich w Nowym Sączu. W szeregach 1 psp. uczestniczył w wojnie z Ukraińcami, potem w latach 1919-1920 w wojnie polsko-bolszewickiej.

Po wojnie, w 1922 r., został zweryfikowany przez Ministerstwo Spraw Wojskowych w stopniu porucznika służby stałej piechoty ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 r. Przeniesiony w tym czasie do 69 pp. w Gnieźnie, gdzie objął funkcję dowódcy kompanii. 15 sierpnia 1924 r., został awansowany do stopnia kapitana służby stałej awansowany.
W 1927 r., przeniesiony do 72 pp. w Radomiu na stanowisko dowódcy kompanii, natomiast w 1931 r., do 55 pp. w Lesznie. Po ukończeniu kursu dla oficerów PW i WF został mianowany komendantem obwodowym PW i WF przy 55 pp w Lesznie.

We wrześniu 1939 r., w stopniu kapitana był dowódcą Batalionu Obrony Narodowej „Leszno”. Walczył na całym szlaku bojowym tej jednostki. Uniknął niewoli. Po zakończeniu działań wojennych powrócił w rodzinne strony na Podhale. Już w październiku 1939 r., podczas pobytu w Krakowie nawiązał kontakty konspiracyjne z członkami Służby Zwycięstwu Polki.
W tym samym miesiącu został mianowany przez płk Juliusza Filipowicza „ Roga”, Dowódcę Wojewódzkiego SZP w Krakowie, oficerem inspekcyjnym na teren Podhala z zadaniem zorganizowania Inspektoratu Rejonowego Podhale SZP w skład, którego miały wejść obwody (powiaty): Nowy Sącz, Nowy Targ, Limanowa i Gorlice.
Po przybyciu do Nowego Sącza, w dniu 17 października 1939 r., i po zapoznaniu się z sytuacją szybko zorientował się w trudnościach występujących na terenie planowanego Inspektoratu. Po powrocie do Krakowa i przedstawieniu sprawy zasugerował płk. Filipowiczowi utworzenie na tym terenie dwóch Inspektoratów, ponieważ nie był w stanie prowadzić pracy konspiracyjnej na tak dużym obszarze.

W efekcie, w grudniu 1939 r., z polecenia płk. Filipowicza „Roga”, utworzono dwa Inspektoraty: nowosądecki, którego komendantem został mianowany mjr Franciszek Żak „Franek”, „Siwosz” i nowotarski, którego komendantem został kpt. Franciszek Galica „Ryś”. W skład Inspektoratu Rejonowego ZWZ Nowy Targ krypt. „Torf” weszły obwody: Nowy Targ, Zakopane, Rabka.
Zorganizował sztab Inspektoratu. Po aresztowaniach w Zakopanem, latem 1940 r., obwód ten został przekształcony w placówkę podległą Komendzie Obwodu ZWZ Nowy Targ. Po masowych aresztowaniach wśród członków ZWZ na Podhalu przeprowadzonych w okresie marzec - maj 1941 r., i aresztowaniu w maju 1941 r., kpt. Szyćki „Wiktora”, komendanta inspektoratu Nowy Sącz ZWZ oraz rozbiciu struktur inspektoratów, w czerwcu 1941 r., połączono Inspektoraty Nowy Targ i Nowy Sącz.
Po połączeniu "Ryś" objął funkcję komendanta nowego inspektoratu i funkcję tą pełnił do sierpnia 1942 r. 15 sierpnia 1940 r. otrzymał awans do stopnia majora służby stałej piechoty.

W dniu 22 sierpnia 1942 r., został aresztowany przez gestapo na punkcie kontaktowym, znajdującym się w mieszkaniu ppor. Feliksa Zdebskiego przy ul. Kalwaryjskiej w Krakowie. Punkt kontaktowy został zdradzony przez aresztowanego wcześniej przez gestapo, byłego Komendanta Obwodu ZWZ/AK Rabka porucznika Mariana Brzozę „Tulipana”, który podjął współpracę jako agent z gestapo.
Więziony w więzieniu Montelupich w Krakowie. Przeszedł ciężkie śledztwo. W dniu 3 października 1942 r., w ramach wspomnianego śledztwa był przewożony do Zakopanego. W drodze, niedaleko miejscowości Kluczkowiec w gminie Czorsztyn, gdy gestapowcy zatrzymali się w celu załatwienia potrzeb fizjologicznych, podjął udaną ucieczkę w trakcie, której został ranny.

Po udzieleniu mu pomocy przez członka siatki AK, przez pewien okres czasu ukrywał się na terenie Podhala, potem wyjechał do Krakowa, gdzie w dowództwie okręgu zdał relację z zaistniałej sytuacji. W końcu października 1942 r., wyjechał do Lublina, potem do Milanówka i tam przebywał do końca okupacji.
Po rozwiązaniu Armii Krajowej nadal mieszkał w Milanówku. Ujawnił się w ramach akcji „Radosława”, we wrześniu 1945 r., w Warszawie. Miał być wówczas zweryfikowany w stopniu podpułkownika służby stałej ze starszeństwem z 1 stycznia 1945 r.
Następnie przez wiele lat mieszkał w Poznaniu i ponownie w Milanówku, gdzie w roku 1971 zmarł. Nie figuruje w rejestrach miejscowego USC.

Odznaczenia m.in.:

Virtuti Militari V kl. nr leg. 13579 (Rozkaz KG AK z 11 listopada 1943 r.),
Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami (1 lipca 1944 r.).




powrót do spisu treści


© copyright 2005 - 2007, Radosław ""Butryk"" Butryński
Design by Scypion