GORZKOWSKI, Kazimierz Andrzej
Porucznik czasu wojny.

Pseudonimy: "Andrzej", "AS", "Brzeszczot", "Andrzej Gierałt", "Godziemba", "Andrzej Godziemba", "Janusz", "Piast", "Kazimierz Pieracki", "Andrzej Sokolnicki", "Wolf", "Andrzej Wolf", "Żuliński".
Urodzony: 6 grudnia 1899 r., w Ułężu Górnym, powiat garwoliński.
Zmarł: 8 stycznia 1983 r., w Warszawie.
Promocje:
Porucznik.: 1943 r.
Podporucznik.: 11 listopada 1941 r.
Sierżant podchorąży.: 1921 r.
Harcmistrz.:
Funkcje:
Członek tajnego skautingu, skaut drużyny im. Romualda Traugutta w Lublinie.: ??
Organizator drużyny skautowej w Końskowoli.: ??
Członek Polskiej Organizacji Wojskowej w Lublinie.: listopad 1915 - ??
Adept Szkoły Podoficerskiej.: 1917 r.
Instruktor w Obwodzie POW Puławy.: 1917 - ??
Komendant POW miasta Końskowola.: ??
Komendant POW Podobwodu Końskowola.: (1918 r.)
Dowódca batalionu puławskiego POW.: ??
Żołnierz 23 pp.: ?? - lipiec 1920 r.
Zołnierz 201 pp.: lipiec 1920 - ??
Zdemobilizowany.: 1921 r.
Działacz Związku Strzeleckiego w powiecie puławskim.: 1921 - 1922 r.
Sekretarz Komendy Chorągwi Warszawskiej ZHP.: 1923 - ??
Członek Komendy Chorągwi Mazowieckiej.: ??
Przewodniczący Komisji Dyscyplinarnej w Kwaterze Głównej ZHP.: ??
Kierownik Wydziału Mniejszości Narodowych w Kwaterze Głównej ZHP.: koniec lat trzydziestych - ??
Urzędnik Państwowego Banku Rolnego.: ??
Sekretarz dyrektora Państwowego Banku Rolnego.: ??
Dowódca plutonu 36 pp. Legii Akademickiej.: (wrzesień 1939 r.)
Wstępuje w szeregi konspiracji.: (październik 1939 r.)
Szef kolportażu prasy Służby Zwycięstwu Polski.: ??
Kierownik komórki informacji ogólnej w kontrwywiadzie organizacji "Muszkieterzy".:??
Kierownik komórki więziennej Oddziału VI BIP Komendy Okręgu Warszawa ZWZ.: wiosna 1940 - ??
Kierownik komórki więziennej Oddziału VI BIP Komendy Głównej ZWZ.: ??
Kierownik komórki więziennej Oddziału V KG ZWZ-AK.: wiosna 1941 - styczeń 1942 r.
Zastępca szefa BIP Komendy Okręgu Warszawa - Miasto ZWZ.: (1941 r.)
Kierownik komórki łączności z uwięzionymi w Referacie "998", kontrwywiadu Oddziału II KG AK.: styczeń - maj 1942 r.
Organizator i kierownik organizacji małego sabotażu "Palmiry".: 1940 - wrzesień/październik 1941 r.
Zastępca szefa Komendy Głównej Organizacji Małego Sabotażu "Wawer".: ??
Przedstawiciel komendanta Okręgu Warszawskiego AK w Komendzie Głównej Organizacji Małego Sabotażu "Wawer".: ??
Kierownik Działu IV (Akcje specjalne) Podwydziału "N", Oddziału VI BIP KG ZWZ-AK.: koniec 1941 - sierpień 1944 r.
Szef Wydziału Kolportażu BIP w Obwodzie Śródmieście, Okręgu Warszawa AK.: (Powstanie Warszawskie).
Pracownik Muzeum Narodowego w Warszawie.: ?? - 1958 r.
Kierownik działu gospodarczego w Muzeum Narodowym w Warszawie.: 1958 - ??
Członek Kręgu Instruktorskiego ZHP "Wigry".: ??
Opinie:
Wniosek odznaczeniowy z grudnia 1944 r.:
"odważny, ideowy, niezmordowany w pełnej poświęcenia i wydajnej pracy. Oddał pracy konspiracyjnej nieocenione usługi".
Notatki:
Syn Andrzeja i Rozalii Rezak.
Od 1912 r., był uczniem gimnazjum w Lublinie (Szkoła Lubelska). Jednocześnie był czynny w polskim skautingu, należąc do drużyny im.Traugutta i redagując tam pisemko uczniowskie "Polska". Później był organizatorem skautingu w Końskowoli, gdzie w latach późniejszych był członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej.
W listopadzie 1918 r., uczestniczył w rozbrajaniu Niemców w Końskowoli i okolicy, następnie na czele tzw. batalionu puławskiego przybył do Lublina i wstąpił jako ochotnik do batalionu odsieczy Lwowa.
W nastepnych miesiącach walczył w szeregach 23 i 201 pp. Podczas walk o kształt granic Polski, był czterokrotnie ranny. Po raz czwarty raniono go podczas bitwy o Warszawę. Dostał się wówczas do niewoli, z której zbiegł.
Brał udział w zdobyciu Wilna. W roku 1921 zdemobilizowany.
W latach 1921 - 1922 działał w Związku Strzeleckim w powiecie puławskim. Następnie przeniósł się do Warszawy, gdzie jego głównym polem aktywności był Związek Harcerstwa Polskiego.
W 1937 r., wraz z Wacławem Błażejewskim założył oficynę wydawniczą "Godziemba", która działała także podczas okupacji niemieckiej.
Razem z Józefem Sosnowskim był współwydawcą pisma "Polska Młodych". W tym samym czasie był pracownikiem Państwowego Banku Rolnego.
Podczas Wojny Obronnej 1939 r., jako dowódca plutonu 36 pp. Legii Akademickiej, brał udział w obronie Warszawy. Odznaczył się w ataku na Okęcie w nocy 11/12 września.
Dwukrotnie ranny, wzięty do niewoli, po kilku dniach zbiegł i wrócił do Warszawy.
W podziemiu od października 1939 r. Był czynny na wielu polach działalności konspiracyjnej. Był m.in.: szefem kolportażu SZP, kierownikiem jednego z referatów kontrwywiadu organizacji "Muszkieterzy", kierownikiem referatu więziennego Komendy Okręgu Warszawskiego oraz Komendy Głównej ZWZ-AK, zastępcą szefa BIP Okręgu Warszawa-Miasto, kierownikiem działu Akcje Specjalne Podwydziału "N" oraz członkiem KG Organizacji Małego Sabotażu "Wawer".
Kierowana przez niego komórka więzienna - zwana potocznie komórką "Andrzeja" - wydawała codzienny biuletyn "AA" (Agencja Andrzeja),przekształcony następnie w pierwsze w Warszawie konspiracyjne pismo codzienne "Dzień". Od października 1940 r., komórka wydawała również pismo satyryczne "Lipa".
Kiedy 28 kwietnia 1941 r., w mieszkaniu Janiny Chlebowskiej została aresztowana łączniczka, zgłosił się na ochotnika do wykradzenia z depozytu więziennego na Pawiaku kuchenki elektrycznej z ukrytymi wewnątrz ważnymi dokumentami. Za czyn ten odznaczony został Krzyżem Walecznych.
W ramach pracy w dziale IV Podwydziału "N", BIP-u KG AK, stał na czele tzw. Komisji Terroru Moralnego, której działalność polegała głównie na wysyłce fikcyjnych zarządzeń, ostrzeżeń i wyroków do Niemców i volksdeutschów w Generalnym Gubernatorstwie.
Zagrożony dekonspiracją i aresztowaniem został zwolniony z funkcji kierownika komórki więziennej i przeniesiony do rezerwy na okres trzech miesięcy. Zaniechał wówczas, również pracy w "Wawrze" i w akcji "N".
Później, aż do wybychu Powstania Warszawskiego, kontynuował działalność na stanowisku kierownika działu IV akcji "N".
Po klęsce Powstania dostał się do niewoli, po czym został osadzony w Oflagu Grossborn. Bardzo szybko zbiegł i wrócił do kraju, by kontynuować działalność konspiracyjną.
Po "wyzwoleniu", w roku 1946 został aresztwany i skazany na 15 lat więzienia. W 1956 został zwolniony i zrehabilitowany.
Po wyjściu z więzienia podjął pracę w Muzeum Narodowym w Warszawie. W późniejszym czasie oddelegowano go do pracy w związku zawodowym. Przez caly ten czas aktywnie działał w ZHP.
Z zamiłowania historyk i bibliofil. Mimo iż 1 stycznia 1972 r., przeszedł na emeryturę, pracował w niepełnym wymiarze w Muzeum Narodowym.
Odznaczenia m.in.:
Virtuti Militari V klasy.: 1944 r.
Krzyż Walecznych (trzykrotnie).: 1921, 1939, 1941 r.
Krzyż Niepodległości.: 1933 r.
|