Nr ISSN 2082-7431
Serwis Polska Podziemna
Dział "Postacie".
POTOCKI, Mieczysław.


POTOCKI, Mieczysław.

Major dyplomowany służby stałej łączności.



Pseudonimy: „Albinek”, „Kamień”, „Kamienny”, „Węgielny”
vel Roman Górski vel Henryk Tuczyłowski.

Urodzony: 18 marca 1909 r., Goniądz, powiat Białystok.

Zmarł: 11 listopada 1989 r., w Łodzi.


Promocje:

Major.: 11 listopada 1943 r., ze starszeństwem z 1 stycznia 1943 r.
Kapitan dyplomowany.: 18 sierpnia 1939 r.
Kapitan.: 19 marca 1939 r.
Porucznik.: 5 marca 1934 r., ze starszeństwem z 1 stycznia 1934 r.
Podporucznik.: 7 sierpnia 1932 r., ze starszeństwem z 15 sierpnia 1931 r.

Funkcje:

Przeszkolenie unitarne w Szkole Podchorążych Piechoty w Różanie.: 15 września 1928 - wrzesień 1929 r.
Służba w Szkole Podchorążych Inżynierii w Warszawie.: wrzesień 1929 - sierpień 1931 r.
Dowódca plutonu w 7 Batalionie Radiotelegraficznym (Poznań).: sierpień 1931 - ??
Dowódca kompanii w 7 Batalionie Radiotelegraficznym (Poznań).: ?? - 1937 r.
Studia na Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie.: wrzesień 1937 - sierpień 1939 r.
Oficer łączności w sztabie Samodzielnej Grupie Operacyjnej "Narew".: sierpień - wrzesień 1939 r.
Zaprzysiężony w szeregi Związku Walki Zbrojnej.: maj 1940 r.
Oficer w sztabie Garnizonu Wilno "Dwór", Okręg Wilno ZWZ.: maj 1940 - maj 1941 r.
Szef sztabu Wilna Prowincji "Pola", Okręg Wilno ZWZ/AK.: lipiec 1941 - czerwiec 1942 r.
Komendant Inspektoratu Rejonowego B, Okręg Wilno AK.: czerwiec 1942 - wiosna 1943 r.
Komendant Inspektoratu Rejonowego "BC", Okręg Wilno AK.: wiosna 1943 - kwiecień 1944 r.
Dowódca Zgrupowania Partyzanckiego nr 2, Okręg Wilno AK.: kwiecień - 17 sierpnia 1944 r.

Opinie:

Notatki:

Syn Juliana i Marii z domu Zębowskiej. Pochodził z rodziny chłopskiej. W latach 1914-1919 przebywał w Rosji. Uczęszczał do szkoły powszechnej w Goniądzu, potem uczył się w gimnazjum w Grodnie, gdzie w 1928 r., zdał maturę.
Od 15 września 1928 r., przebywał w Szkole Podchorążych Piechoty w Różanie, gdzie odbył przeszkolenie unitarne. Od września 1929 r., uczył się w Szkole Podchorążych Inżynierii w Warszawie na kierunku łączności.
Po jej ukończeniu, 7 sierpnia 1932 r., otrzymał promocję do stopnia podporucznika służby stałej łączności (ze starszeństwem z 15 sierpnia 1931 r.) oraz przydział do 7 Batalionu Radiotelegraficznego w Poznaniu na stanowisko dowódcy plutonu.

5 marca 1934 r., został awansowany do stopnia porucznika służby stałej łączności ze starszeństwem z 1 stycznia 1934 r. Następnie był dowódcą kompanii. Po zdaniu egzaminów wiosną 1937 r., został przyjęty do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, gdzie studiował w okresie od września 1937 do sierpnia 1939 r.
19 marca 1939 r., otrzymał awans do stopnia kapitana służby stałej łączności. Po ukończeniu Wyższej Szkoły Wojennej 18 sierpnia 1939 r., otrzymał stopień kapitana dyplomowanego służby stałej łączności.
Przydzielony do sztabu SGO „Narew” na stanowisko oficera łączności. Na tym stanowisku walczył podczas Wojny Obronnej 1939 r. 5 września został ranny podczas nalotu w rejonie Łomży. 17 września 1939 r., wraz z mjr Tadeuszem Błońskim wyjechał z Prażan do Wilna, do którego przybył dzień później.

Zgodnie z rozkazem Komendanta Obozu Warownego Wilno ppłk Tadeusza Podwysockiego, który nakazywał wszystkim oddziałom znajdujących się w Wilnie przekroczenie granicy z Litwą, wyjechał z Wilna i 19 września w rejonie Jewia przekroczył granicę państwa.
Internowany w obozie jenieckim w Połądze, skąd udało mu się uciec 21 września. Zbiegł z zamiarem przedostania się do Francji. Szlak ucieczki wiódł przez Kowno, w którym przebywał do listopada 1939 r.
Podczas pobytu w litewskim biurze paszportowym został aresztowany przez policję litewską, a następnie 21 listopada 1939 r., pod konwojem został przewieziony do Wilna, w którym miał być przekazany sowietom.
Podczas oczekiwania na pociąg na stacji w Landwarowie podjął się udanej ucieczki. Po przybyciu do Wilna (22 listopada 1939 r.) ukrywał się u znajomych.

Na początku 1940 r., ponownie podjął się próby wyjazdu na Zachód. 6 kwietnia 1940 r., miał odlecieć przez Szwecję samolotem z Rygi. Jednak okazało się, że władze szwedzkie anulowały wszystkie wizy tranzytowe. Zatrzymany przez Łotyszy na lotnisku został pod eskortą odwieziony na granicę z Litwą i tu zwolniony, bez przekazania Litwinom.
Powrócił do Kowna, a następnie w połowie kwietnia 1940 r., wyjechał do Wilna, gdzie zamieszkał u swego znajomego por. Bolesława Łucznika. Podjął w tym okresie czasu różne dorywcze prace. Następnie zamieszkał w pokoju przy ul. Jagiellońskiej 18 pod przybranym nazwiskiem.
Od maja 1940 r., był czynny w konspiracji ZWZ na terenie Wilna. Początkowo został oficerem sztabu Garnizonu Wilno "Dwór" ZWZ. Współpracował wówczas z por. Czesławem Gniazdowskim i por. Bronisławem Musiałowiczem „Pawłem Kolasą”.

Od lipca 1940 r., mieszkał przy ul. Witebskiej 4 u Jadwigi Worono. Oficjalnie pracował jako rachmistrz na kolei, potem przy regulacji Wilii, a w 1941 r., jako formierz w fabryce kafli. Zajmował się też handlem. W nocy z 21 na 22 maja 1941 r., został aresztowany przez NKGB.
Początkowo był przesłuchiwany przy ul. Ofiarnej, później więziony w więzieniu Łukiszki. Po wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej został przewieziony z więzienia pod konwojem na stację kolejową i umieszczony w wagonie przeznaczonym na transport do łagrów, położonych w głębi Rosji. Z powodu nalotów niemieckiego lotnictwa transport nie odjechał. Nad ranem 23 czerwca 1941 r., kilka wagonów z więźniami zostało odczepionych ze składu pociągu przez polskich kolejarzy.
Po odzyskaniu wolności powrócił do swojego mieszkania na ul. Witebskiej. Później przeprowadził się na ul. Bankową. W lipcu 1941 r., po powrocie do pracy konspiracyjnej w ZWZ został mianowany szefem sztabu Wilna Prowincji „Pola”, którego komendantem był kpt. Czesław Dębicki „Jarema”.

W czerwcu 1942 r., po kolejnej reorganizacji został mianowany Komendantem Inspektoratu Rejonowego „B” w skład, którego weszły Obwody Brasław i Święciany. Wiosną 1943 r., został ranny mjr. Świechowski „Kalina”, „Sulima” dotychczasowy Komendant Inspektoratu Rejonowego „C”. W związku z tym wydarzeniem, decyzją Komendy Okręgu Wilno połączono Inspektorat „C” z Inspektoratem „B”.
Powierzono mu dowództwo nad połączonymi inspektoratami. 11 listopada 1943 r., został awansowany do stopnia majora dyplomowanego służby stałej łączności ze starszeństwem z 1 stycznia 1943 r.
W kwietniu 1944 r., przekazał pełnioną przez siebie funkcję swojemu zastępcy kpt. cc Smeli „Wirowi” i objął dowództwo nad Zgrupowaniem Partyzanckim nr 2 w skład, którego weszło 6 brygad partyzanckich AK.
Dowodził siłami zgrupowania w walkach z Niemcami podczas operacji „Ostra Brama”. Po wejściu do Wilna Armii Czerwonej, w dniu 17 lipca 1944 r., uczestniczył w spotkaniu z sowietami w Boguszach, gdzie podstępnie został aresztowany przez NKWD.

Więziony w więzieniu NKWD w Wilnie, gdzie był przesłuchiwany. W lutym 1945 r., został wywieziony z więzienia wewnętrznego NKWD w Wilnie do obozu nr 41 w Ostaszkowie, gdzie przybył 27 lutego 1945 r., skąd 5 maja 1947 r., odesłano go po obozu nr 64 w Morszańsku. W dniu 20 października 1947 r.,został odesłany do obozu nr 284 w Brześciu nad Bugiem.
13 listopada 1947 został repatriowany do Polski przez obóz PUR w Białej Podlaskiej, skąd wyjechał do Łodzi, gdzie zamieszkał na stałe. Podjął pracę zawodową w zakładzie Tele-Radio. 28 czerwca 1948 r., został zatrzymany przez funkcjonariuszy UB w Łodzi i uwięziony.

Przewieziony następnie do więzienia MBP na Mokotowie w Warszawie. W lutym 1950 r., został zwolniony bez rozprawy. Powrócił do Łodzi. Podjął pracę zawodową w Łódzkich Zakładach Radiowych, a od 1965 r., w fabryce transformatorów „Elta”. 1 maja 1974 r., przeszedł na emeryturę.
Poświecił się działalności kombatanckiej. Grupował wokół siebie środowisko AK z Okręgu Wilno. Zbierał materiały do dziejów Okręgu Wilno AK. Opracował wspomnienia. Inwigilowany przez UB/SB do lat osiemdziesiątych.

Zmarł 11 listopada 1989 r., w Łodzi, gdzie został pochowany. Jego pogrzeb był wielką manifestacją patriotyczną. Pożegnany przez towarzyszy broni z AK w asyście kompanii honorowej Wojska Polskiego.

Odznaczenia m.in.:

Virtuti Militari V klasy (1944 r.).
Krzyż Walecznych (1943 r.).
Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami.




powrót do spisu treści.


© copyright 2005 - 2007, Radosław ""Butryk"" Butryński
Design by Scypion