Rok 1933
Styczeń
30 styczeń Przywódca NSDAP Adolf Hitler, zostaje mianowany przez prezydenta Hindenburga Kanclerzem Niemiec. Jeszcze tego samego dnia, o godzinie 17.00 odbywa się pierwsze posiedzenie rządu, na którym Hitler przedstawia swój program i zamierzenia na przyszłość. Według osobistego pomysłu Josepha Goebbelsa zainscenizowano marsz z pochodniami setek tysięcy manifestantów przez Wilhelmastrasse. Na balkonie pałacu prezydenckiego stali Hindenburg i Hitler. ---------- Liczba Żydów w Niemczech - 556.000. 31 styczeń Niezapowiedziana wizyta nowego Kanclerza w koszarach garnizonu w Berlinie, gdzie wygłosił płomienną mowę "O duchu nowych Niemiec" do zgromadzonych oficerów i żołnierzy.
Luty
1 luty Posiedzenie nowego gabinetu rządowego. Ogłoszono na nim rozwiązanie Reichstagu i przeprowadzenie nowych wyborów, miały one się odbyć 5 marca. Kanclerz osobiście ogłosił hasło wyborcze: "Atak na marksizm". Wieczorem około godziny 22.00, A. Hitler po raz pierwszy przemówił do narodu niemieckiego przez radio jako kanclerz. Odczytał swój "Apel rządu rzeszy do narodu niemieckiego". Nakreślił w nim plan reorganizacji życia gospodarczego, likwidacji bezrobocia, pomocy dla rolnictwa. Zapowiedział wprowadzenie powszechnego obowiązku pracy i realizację polityki osiedleńczej. 3 luty Na zaproszenie gen Blomberga (ministra wojny), wygłasza przemówienie do dowódców wojskowych. Przedstawia im swój program odzyskania przez Niemcy niezależności politycznej i to na co wszyscy czekali - program odbudowy sił zbrojnych. Generalicja przyjęła jego wystąpienia przychylnie. 4 luty Wprowadzenie w życie dekretu "O ochronie narodu niemieckiego". Na jego podstawie Göring, jako komisaryczny minister spraw wewnętrznych Prus wydał dwa dekrety, jeden ograniczał wolność prasy, drugi dopuszczał użycie broni przez policję. Dekret ten posłużył w czasie kampanii wyborczej, jako ważna broń wykorzystywana do zwalczania prasy i spotkań opozycji. 8 luty Posiedzenie rządu, na którym Hitler przedstawił swój program o remilitaryzacji Niemiec - "następne pięć lat musimy poświęcić na odtworzenie zdolności obronnych narodu niemieckiego". 11 luty Kanclerz, zastępując chorego prezydenta Hindenbura, wygłasza przemówienie na otwarcie Międzynarodowej Wystawy Automobilowej. Po raz pierwszy przedstawia swój program budowy autostrad i rozwoju przemysłu samochodowego. 17 luty Minister spraw wewnętrznych Prus, Göring poleca policji współpracować ze "związkami narodowymi" SA, SS i Stahlhelmem, wspomagać "narodową propagandę z całej siły" i zwalczać działania "organizacji wrogich wobec państwa" wszelkimi dostępnymi siłami "tam, gdzie to będzie konieczne, używając broni palnej". 20 luty Hitler w domu Göringa, podczas spotkania z przemysłowcami niemieckimi, przedstawił im swoje podstawy polityki gospodarczej. Uspokoił ich, zapewniając o swoim poparciu dla utrzymania własności prywatnej i prywatnych przedsiębiorstw oraz dementując plotki o rzekomych radykalnych eksperymentach ekonomicznych. Właśnie tego dnia podjęto decyzję o finansowym wspieraniu rządu Hitlera. 24 luty Göring powołuje jako policję pomocniczą oddziały SA, SS i Stahlhelmu, pod pretekstem wzrostu przejawów lewicowego terroru (50 000 ludzi). 27 luty Marinus van der Lubbe podpala Reichstag. Rozpoczęcie aresztowań wśród działaczy komunistycznych, których obwiniono o podpalenie Reichstagu i przygotowywanie wybuchu "czerwonej" rewolucji, (istnieje też wersja, że podpalenie dokonała specjalna grupa SS z Monachium, dowodzona przez Heydricha). 28 luty Rząd wprowadza w życie Dekret nadzwyczajny o ochronie narody i państwa. Jednym krótkim paragrafem swobody obywatelskie gwarantowane w konstytucji weimarskiej - obejmujące wolność wypowiedzi, zrzeszania się i prasy, prywatność korespondencji i rozmów telefonicznych - zostały bezterminowo zawieszone. Inny krótki paragraf ograniczył autonomię landów na rzecz rządu Rzeszy, który uzyskał prawo interwencji w celu przywróceniu porządku. Z tego prawa skorzystano w szerokim zakresie w najbliższych dwóch tygodniach, zapewniając narodowym socjalistom kontrolę nad wszystkimi krajami Rzeszy. Naprędce sklecony dekret urósł do rangi karty konstytucyjnej Trzeciej Rzeszy. Przemoc i represje uzyskały szerokie poparcie. Dekret nadzwyczajny, który całkowicie zniósł wolności osobiste i stworzył podstawę pod dyktaturę, został przychylnie powitany przez niemieckie społeczeństwo, zmęczone ciągłymi walkami i burdami na ulicach.
Marzec
5 marzec Wybory do Reichstagu. W atmosferze terroru 40 milionów Niemców oddało w tym dniu swój głos. Aktywni przeciwnicy nazistów mieli być wyeliminowani, jednak okazało się, że nawet w tej pełnej terroru atmosferze na NSDAP zagłosowało "tylko" 44 procent wyborców. Doszło do tego pomimo zakazu działalności KPD (Komunistycznej Partii Niemiec), na którą oddano 4 800 000 tys. głosów, oraz dotkliwych ciosów w aktyw SPD (7 181 000 głosów). 6 marzec Na ogólną liczbę 647 miejsc w Reichstagu:    NSDAP zdobyła 288 mandatów (44%),    SPD - 120 mandatów (18%),    KPD - 81 (12%),    Centrum - 73 (11%),    Deutsch-National Volkspartei 52 (8%). 7 marzec Delegalizacja Komunistycznej Partii Niemiec. 9 marzec Von Epp zostaje premierem Bawarii i mianuje H. Himmlera ministrem policji (w Bawarii). 12 marzec Widomym znakiem przemian w armii niemieckiej, było zaakceptowanie przez prezydenta Hindenburga narodowosocjalistycznej swastyki, jako państwowego emblematu, obok tradycyjnego czarnego orła i barw narodowych z czasów monarchii. Tego dnia ukazał się dekret o następującej treści: "W dniu dzisiejszym, gdy w całych Niemczech powiewają opuszczone do połowy masztu stare, czarno-biało-czerwone sztandary dla uczczenia naszych poległych, ustanawiam, iż od dnia jutrzejszego aż do czasu ostatecznego uregulowania barw państwowych należy wywieszać obok siebie sztandar czarno-biało-czerwony i flagę ze swastyką. Flagi te łączą chwalebną przeszłość Rzeszy Niemieckiej z dynamicznym odrodzeniem narodu niemieckiego. W tym połączeniu powinny one ucieleśniać potęgę państwa oraz wewnętrzną więź wszystkich kręgów społecznych narodu niemieckiego !. Na gmachach wojskowych i okrętach wywieszać należy tylko flagę wojenną Rzeszy. Podpisano: Prezydent Rzeszy von Hindenburg. Kontrasygnowano: Kanclerz Rzeszy Adolf Hitler". 17 marzec Rozkaz Hitlera o powołaniu oddziału wartowniczego do ochrony Kancelarii Rzeszy - SS-Stabswache. Dowódcą został mianowany Josef "Sepp" Dietrich. 21 marzec "Dzień Poczdamu". Uroczyste otwarcie posiedzenie nowego Reichstagu. Ceremonia miała miejsce w kościele garnizonowym w Poczdamie z udziałem prezydenta Hindenbura i kanclerza Hitlera. ---------- Rozporządzenie o zwalczaniu działań wywrotowych przeciwko państwu. Przedawnienie przestępstw popełnionych w okresie "walki o władzę". 22 marzec Otwarcie pierwszego oficjalnego obozu koncentracyjnego w Dachau, (12 mil od Monachium). Pierwszym dowódcą zostaje SS-Oberstrurmführer Hilmar Wäckerle. 23 marzec Pierwsze robocze posiedzenie Reichstagu w gmachu Kroll Opera w Berlinie. (81 posłów komunistycznych jest nieobecnych - aresztowani lub się ukrywają). Uchwalenie Ustawy o nadzwyczajnych pełnomocnictwach, (Ustawa o pełnomocnictwach) - 441 głosów za przeciwko 91). Ustawa ta udzielała gabinetowi Hitlera nie kontrolowanych pełnomocnictw na okres czterech lat (do 1937.04.01), oddając w jego ręce inicjatywę ustawodawczą i egzekutywę państwową. Uchwalając tę ustawę Reichstag, jako ciało demokratyczne, przegłosował swój koniec. 24 marzec Ustawa o pełnomocnictwach wchodzi w życie. Obowiązywała ona przez cztery lata. Ale w 1937 została odnowiona bez dyskusji, podobnie jak w 1939, wreszcie - bez ograniczeń w czasie obowiązywania - dekretem Führera z dnia 10 maja 1943 roku. 31 marzec Zniesienie podatku rejestracyjnego dla samochodów rejestrowanych po 31 marca, staje się dodatkowym bodźcem do wzrostu produkcji samochodów.
Kwiecień
1 kwiecień Dzień bojkotu żydowskich sklepów, towarów, lekarzy i prawników. Został uchwalony w odpowiedzi bojkot niemieckich towarów w USA, planowany przez Amerykański Kongres Żydów, chcąc zwrócić uwagę świata na sytuację Żydów w Niemczech. Akcja całkowicie nieudana, została tego samego dnia zawieszona. ---------- Tego dnia rozwiązano też, pododdziały szkolne Reichswechry, zastępując je jednostkami liniowymi. Powstają zabronione traktatem wersalskim pododdziały artylerii ciężkiej. Ochotnicy są przyjmowani do służby w Reichswehrze na okres 6 lat (zamiast ustawowych 22). 3 kwiecień Wprowadzenie Ustawy o odbudowie służby państwowej. Na jej podstawie usunięto wszystkich Żydów z administracji państwowej, wyjątek, na interwencję prezydenta Hindenburga uczyniono tylko dla żydowskich weteranów I wojny światowej, oraz krewnych żołnierzy poległych w walce. Za Żyda uważano wtedy osoby mające co najmniej jedną czwartą żydowskiej krwi. 4 kwiecień Powstaje Rada Obrony Rzeszy, pod przewodnictwem kanclerza Hitlera, i z udziałem w charakterze stałych członków, ministrów: wojny, spraw zagranicznych, spraw wewnętrznych, gospodarki, finansów, propagandy i lotnictwa, a także z ramienia kierownictwa armii - szefów: Heeresleitung i Marineleitung. Jako stały organ roboczy Rady Obrony Rzeszy utworzony został Komitet Obrony Rzeszy, jego zadania określono jako: "podejmowanie decyzji co do wszelkich przedsięwzięć mających na celu przygotowanie obrony Rzeszy, z ujęciem i wykorzystaniem wszystkich sił i środków narodu". 7 kwiecień Hitler zostaje namiestnikiem Rzeszy w Prusach. 11 kwiecień Mianowanie Göringa na stanowisko premiera Prus, (zachował jednocześnie stanowisko pruskiego ministra spraw wewnętrznych). 20 kwiecień Urodziny Führera. Po raz pierwszy w całym kraju zorganizowana uroczystości na taką skalę. ---------- Göring przekazuje kontrolę nad pruskim Gestapo, Reichsführerowi SS H. Himmlerowi, czyniąc tym samym pierwszy krok w kierunku stworzenia scentralizowanego kierownictwa policji. 25 kwiecień Przekazanie uprawnień namiestnika Rzeszy Prus Göringowi. kwiecień W kwietniu wprowadzono jeszcze trzy inne ustawy antyżydowskie:  - dyskryminacja Żydów w środowisku prawniczym - Ustawa o dostępie do zawodów prawniczych, (zwolnienie 1 400 żydowskich adwokatów    oraz 381 żydowskich sędziów i prokuratorów),  - wykluczenie Żydów ze społecznej służby zdrowia. Najpierw zostali usunięci z organizacji medycznych a później stopniowo wyrzucano ich z    pracy, (pracę straciło w ponad 2 600 żydowskich lekarzy).  - wprowadzenie limitów liczbowych dla dzieci pochodzenia żydowskiego w szkołach.
Maj
1 maj "Dzień Pracy Narodowej" - zamiast tradycyjnego święta robotniczego. ---------- Ogłoszenie Ustawy o redukcji bezrobocia. Hitler zapowiada "gigantyczny program" budowy dróg i mający przynieść zatrudnienie bezrobotnym. 2 maj Likwidacja niezależnego socjaldemokratycznego ruchu związkowego. 3 maj Uznanie przez Hitlera Narodowosocjalistycznej Ludowej Opieki Społecznej (NSV), za jedyną partyjną agencję dobroczynną w Rzeszy. Jej patronka została Magda Goebbels. 10 maj Powstanie Niemieckiego Frontu Pracy (Deutsche Arbeitsfront, DAF) założonego przez Roberta Leya. Był on odtąd jedyną niemiecką organizacją związkową. ---------- Rozpoczyna się akcja palenia książek w Berlinie i w całych Niemczech. 17 maj Pierwsze "pokojowe" wystąpienie Hitlera w Reichstagu, skierowane do sygnatariuszy Traktatu Wersalskiego.
Czerwiec
18 czerwiec Pierwsze wydanie emigracyjnego tygodnika partyjnego (SPD) w Pradze czeskiej, stało się pretekstem do wyjęcia spod prawa wszystkich liderów partyjnych w Niemczech, zlikwidowania ich parlamentarnej reprezentacji i skonfiskowania majątku SPD. 20 czerwiec Zostaje uchwalona nowa ustawa wojskowa, która znosiła m.in. kompetencje sądów powszechnych wobec osób wojskowych, obieralne przedstawicielstwa żołnierskie oraz pozostałości autonomii poszczególnych krajów niemieckich w sprawach wojskowych. Ustawa zobowiązywała również Reichswehrę do wspierania wszelkimi dostępnymi środkami rządu Rzeszy w wypadkach "stanu wyzszej konieczności bądź też zagrożenia porządku publicznego". 22 czerwiec Delegalizacja partii SPD. 26 czerwiec Zmiana na stanowisku dowódcy obozu koncentracyjnego w Dachau - nowym komendantem zostaje SS-Oberführer Theodor Eicke. ---------- Pierwsze masowe aresztowania w Bawarii - ofiarami padli działacze Bawarskiej Partii Ludowej (ok. 2000 ludzi). 27 czerwiec Rozwiązanie Niemieckiego Frontu Narodowego, DNF, (dawniej DNVP). 28 czerwiec Rozwiązanie Staatspartei (dawniej DDP). 29 czerwiec Rozwiązanie DVP.
Lipiec
4 lipiec Rozwiązanie ostatniej jeszcze istniejącej partii BVP 6 lipiec Spotkanie namiestników Rzeszy z udziałem Hitlera, poświęcona rosnącym problemom z kierownictwem i działalnością SA. 13 lipiec Pozdrowienie NSDAP, ("Heil Hitler"), staje się obowiązkowe dla urzędników państwowych. Ci którym kalectwo nie pozwalało unieść prawej ręki, musieli podnosić lewą. 14 lipiec Zakaz tworzenie i działalności partii politycznych w Niemczech. NSDAP zostaje jedyną legalną partią polityczną. ---------- Wprowadzenie Ustawy o zapobieganiu obciążonemu dziedzicznie potomstwa - "prawo o sterylizacji". Było to wprowadzenie przymusowej sterylizacji osób cierpiących na szeroko rozumiane choroby dziedziczne, zarówno fizyczne jak i psychiczne (włączając w to alkoholizm). Ustawa weszła w zycie z dniem 01.01.1934 r. ---------- Pozbawienie niemieckiego obywatelstwa imigrantów żydowskich z Polski 19 lipiec Ogłoszono zarządzenie, że wszystkie organizacje żydowskie z wyjątkiem instytucji czysto charytatywnych, mają być rozwiązane a ich mienie skonfiskowane. 20 lipiec Uroczyste podpisanie konkordatu w Rzymie. Był to polityczny sukces rządu III Rzeszy.
Sierpień
6 sierpień "Ujednolicenie" Związku Weteranów, - oznaczało to poddanie się kontroli NSDAP. 7 sierpień Oczyszczenie z winy i uwolnienie "nadgorliwych nazistów", (o ile jeszcze odsiadywali wyroki, skazani przez sądy).
Wrzesień
20 wrzesień Ratyfikacja konkordatu przez Watykan. 29 wrzesień Wprowadzenie prawa zakazującego Żydom posiadania ziemi.
Pażdziernik
1 październik Rozpoczynają działalność 23 obwodowe komendy wojskowe. Każda z nich obok werbunku ochotników do służby zawodowej, odpowiedzialna też była za tajne przygotowania do wystawienia jednej dywizji "A" (mobilizacyjnej), jak również podległych im jednostek Grenzschutzu i innych jednostek przewidzianych w planie mobilizacyjnym. 4 październik Ustawa o prawie wydawniczym. Redukcja uprawnień właścicieli gazet wobec ich kierownictwa, kierownictwo natomiast zostaje całkowicie podporządkowane władzom. ---------- Wprowadzenie prawa zakazującego Żydom pracy w redakcjach gazet. 14 październik Niemcy wycofują swoją delegację z prac konferencji rozbrojeniowej w Genewie, (brak zgody W. Brytanii i Francji na rozbudowę armii niemieckiej i remilitaryzacji Niemiec). 27 październik Dyrektywa dla sił zbrojnych na wypadek sankcji. Kładła ona nacisk na potrzebę "stawiania lokalnego zbrojnego oporu bez względu na widoki powodzenie". Została ona wprowadzona w napiętej atmosferze międzynarodowej.
Listopad
9 listopad Dziesiąta rocznica nieudanego puczu Hitlera. Gdy zapadła północ, gwardziści Dietricha przemianowani zbiorowo na "Leibstandarte SS Adolf Hitler", (LSSAH), przy świetle pochodni złożyli przed Feldherrnhalle w Monachium przysięgę wierności Führerowi. Wszyscy członkowie "Leibstandarte" przysięgę tę składali osobiście Hitlerowi. W przypadku innych SS-manów, odbierali ją dowódcy okręgów i grup SS. 12 listopad Wybory do Reichstagu. "Lista Führera", zawierająca kandydatów NSDAP oraz jej "gości" otrzymuje 92% poparcia. ---------- Tego samego dnia odbyło się referendum na temat: "Czy ty, Niemcu, i ty, Niemko, aprobujesz politykę rządu Rzeszy i jesteś gotów / gotowa zadeklarować, że jest ona wyrazem twoich poglądów i twojej woli, i szczerze ją popierasz ?" - wynik 95,1 % poparcia. 24 listopad Ustawodawstwo przeciw niebezpiecznym, notorycznym kryminalistom, określające warunki pozbawienia ich wolności i poddania reedukacji, łączyło karę za rzeczywiste przestępstwa z odgórnym prawem "wspólnoty narodowej" dla ochrony przed potencjalnymi złoczyńcami. W praktyce sędziowie bądź policjanci, poza wydaniem wyroku za popełniony czyn, mogli subiektywnie określić czy taki osobnik stanowi trwałe zagrożenie dla społeczeństwa. Rezultat - bezterminowe odosobnienie, już po odbyciu zasądzonej kary, w obozach koncentracyjnych, zakładach psychiatrycznych czy dalej w więzieniu. 30 listopad Wyłączenie Gestapo spod kurateli Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. listopad Centrala Służby Bezpieczeństwa została przemianowana na Urząd Szefa Służby Bezpieczeństwa Reichsführera SS i podniesiona do rangi jednego z pięciu naczelnych urzędów SS. Pozostałe urzędy centralne SS to: Sztab Osobisty Reichsführera SS, Główny Urząd SS, Główny Urząd do Spraw Rasowych i Osiedleńczych SS, Główny Urząd Policji Porządkowej.
Grudzień
1 grudzień E. Röhm uzyskuje w rządzie Rzeszy stanowisko ministra bez teki, chodziło o zaspokojenie ambicji politycznych SA. ---------- Hitler zapewnia kierownicze koła wojskowe, że Reichswehra będzie jedyną siłą zbrojną w kraju, jednakże nominacja Röhma, czyniła tę obietnicę mało prawdopodobną.

powrót do strony głównej

© copyright 2008, Waldemar „Scypion” Sadaj
Design by Scypion