Historia konstrukcji:
Karabin przeciwpancerny Boys był używany przez siły zbrojne Grecji.
Został opracowany w brytyjskich zakładach Royal Small Arms Factory w Enfield, Middlesex. Prace projektowe trwały od 1934 roku. Po testach poligonowych trwających od 1936 roku został on przyjęty na uzbrojenie brytyjskiej armii 24 listopada 1937 roku. Początkowo nazywany Stanchion Rifle.
W skład zespołu projektującego nową broń wchodził kapitan H.C. Boys. Po jego nieoczekiwanej śmierci w uznaniu dotychczasowych zasług nowy karabin otrzymał jako nazwę własną jego nazwisko i pełną oficjalną nazwę Boys, Anti-Tank Rifle, 0.55 inch, Mk I.
W 1939 roku siły zbrojne Grecji złożyły zamówienie na dostawę 1.786 egzemplarzy. Ze względu na wybuch wojny i ogłoszenie brytyjskiej mobilizacji dostawa objęła jedynie 24 egzemplarze. Po ataku włoskim w październiku 1940 roku ponowiono zamówienie tym razem na 4.000 egzemplarzy. Interwencyjnie wysłano 110 egzemplarzy, z których dotarło 100 egzemplarzy.
Dane techniczne:
| Kaliber: Amunicja: Masa: Długość całkowita: Wysokość: Długość lufy: Długość linii celowniczej: Zasilanie: |
13,97 mm 13.97x99B mm (.55 Boys) bez magazynka 16,32 kg, z pełnym magazynkiem 17,28 kg 1.624 mm 356 mm z hamulcem 978 mm 850 mm magazynek na 5 naboi |
Opis konstrukcji:
Karabin powtarzalny zaopatrzony w czterotaktowy zamek ślizgowo-obrotowy z rączką zamkową wygiętą do dołu. Trzon zamkowy wyposażony w 2 rygle. Lufa zaopatrzona w 7 prawoskrętnych bruzd, zakończona hamulcem wylotowym (początkowo okrągłym, a potem harmonijkowym – dla zmniejszenia efektu zdmuchiwania pyłu z podłoża prosto w oczy strzelca).
Umocowaną luźno lufę ułożyskowano w sposób pozwalający jej poruszać się po strzale wewnątrz dwuściennej osady. Umieszczony na komorze zamkowej bezpiecznik blokował trzon zamkowy i kurek. Dla osłabienia odczuwalnego przez strzelca odrzutu oprócz hamulca wylotowego na wylocie lufy zastosowano także sprężynowy osłabiacz (zamontowany jednym końcem do poprzeczki osady, natomiast drugim do komory zamkowej, działał on równocześnie jako powrotnik) oraz gumową stopkę kolby.
Zasilanie broni odbywało się z wkładanego od góry pudełkowego magazynka mieszczącego 5 naboi. Okno wyrzutowe łusek znajduje się w dolnej części komory zamkowej. W wersji Mk. I broń opierała się o podłoże na podpórce w kształcie odwróconej litery T, zastąpioną potem przez klasyczny dwójnóg.
Przyrządy celownicze umieszczone po lewej stronie broni. Prostokątna muszka w osłonie była umieszczona przed hamulcem wylotowym, a przeziernikowy celownik tuż przed oknem magazynka (początkowo stosowano dwie nastawy 300 i 500 jardów, później tylko jedna stała na 300 jardów).
Amunicja:
Nowego typu amunicja została opracowana specjalnie dla tego karabinu. Łuska stalowa, z ładunkiem miotającym w postaci kordytu. Naboje pakowane fabrycznie w łódki po 5 sztuk. Masa załadowanego magazynka wynosiła 1,11 kg. W porównaniu do innych karabinów ppanc naboje te dysponowały zbyt słabym ładunkiem miotającym.
Przeciwpancerna Cartridge, Armour Piercing .55 W, Mark I
| Długość naboju: Długość łuski: Długość pocisku: Długość rdzenia: Masa naboju: Masa pocisku: Masa rdzenia: Masa ładunku miotającego: Prędkość wylotowa: |
134,8 mm 100,33 mm 58,5 mm 49,3 mm 133 g 60,3 g 37 g 12,6 g 747 m/s |
Rdzeń z hartowanej stali umieszczony w ołowianej koszulce i otoczony stalowym, platerowanym melchiorem płaszczem.
Przebijalność płyty pancernej ustawionej pionowo (dane z instrukcji):
| odległość | grubość płyty |
| 100 jardów (91 m) 300 jardów (274 m) 500 jardów (457 m) |
23,2 mm 20,9 mm 18,8 mm |
W praktyce przyjmowano że przebijalność ta wynosi 12 mm ze 100 m, 11 mm z 200 m oraz 10 mm z 500 m.
W służbie niemieckiej naboje tego typu otrzymały oznaczenie 13,9 mm Patrone S. m. K. 895 (e).
W niemieckim katalogu zagranicznego uzbrojenia otrzymał oznaczenie Panzerabwehrbüchse 782 (e).
Źródła:
Instrukcja „Boys Anti-Tank Rifle Mk I”, wyd. Aldershot, Gale and Polden Ltd, 1944 r.
Broszura „Small Arms Training Volume I, Papmhlet No. 5 Anti-Tank Rifle”, 1942 r.
Marcin H. Ochman „Karabin przeciwpancerny Boys”, artykuł z czasopisma Militaria i Fakty, Nr 1/2002
Terry Gander, Peter Chamberlain „Enzyklopädie deutscher waffen 1939-1945”, wyd. Motorbuch Verlag, 2006 r.
Internet:
