Historia konstrukcji:
Armata przeciwpancerna zaprojektowana w 1942 roku w radzieckiej Fabryce Nr 172 na bazie konstrukcji 45 mm armaty przeciwpancernej wz. 38 z wykorzystaniem nowej, wydłużonej lufy opracowanej przez prof. Cyrulikowa. Próby poligonowe przeszła pozytywnie w okresie sierpień-wrzesień 1942 roku i została skierowana do produkcji seryjnej. Od stycznia 1943 roku do końca wojny wyprodukowano 10.843 egzemplarze (w 1946 roku wyprodukowano dodatkowo partię 140 egzemplarzy).
Dane techniczne:
| Kaliber: Amunicja: Masa: Masa lufy: Wymiary: Wysokość linii ognia: Długość lufy: Odrzut lufy: Kąt ostrzału w elewacji: Kąt ostrzału w azymucie: Szybkostrzelność: |
45 mm 45x310R na stanowisku 625 kg, w transporcie 1250 kg (z przodkiem) 158 kg w transporcie 4.885×1.634×1.200 mm 711 mm z zamkiem 3.087 mm 620-780 mm od -8° do +25° 60° 20 strz./min |
Opis konstrukcji:
Lufa monolityczna, gwintowana o 16 prawoskrętnych zwojach, bez hamulca wylotowego. Zastosowano półautomatyczny zamek klinowy o ruchu pionowym. Umieszczony pod lufą hydrauliczny opornik był owinięty spiralną sprężyną powrotną. Znajdujący się po lewej stronie lufy celownik optyczny PP-1 wz. 38 składał się z panoramy artyleryjskiej oraz teleskopowego celownika optycznego. Panorama artyleryjska była wyskalowana od 0 do 800 metrów z podziałką co 100 m i od 800 do 4400 m z podziałką co 200 m. Teleskopowy celownik optyczny był wyskalowany do 2000 m z podziałką co 25 m, a pole widzenia wynosiło 30 stopni. Tarcza ochronna o grubości 7 mm. Łoże dolne i zawieszenie dostosowana do trakcji motorowej – holowanie po drogach twardych z prędkością do 60 km/h. Ogumione koła typu ZIK-1 były wypełnione masą gąbczastą. Najczęściej jednak stosowano zaprzęg dwukonny, holujący armatę z wykorzystaniem przodka typu 52-P-243A mieszczącego 50 naboi (w 10 płaskich metalowych skrzynkach zawierających po 5 naboi każda) oraz zestaw części zapasowych do działa. Jaszcz amunicyjny typu 52-Z-243A także mieścił 50 naboi. Obsługa działa liczyła 5-6 osób.
Amunicja:
Naboje zespolone, pakowane w płaskie metalowe skrzynki mieszczące po 5 naboi.
Przeciwpancerna Выстрел Б-240
| Długość pocisku: Masa naboju: Masa łuski: Masa pocisku: Masa materiału wybuchowego: Prędkość wylotowa: |
453 mm 2,44 kg 0,575 kg 1,425 kg 19,3 g 870 m/s |
Pocisk B-240 typu APHE miał korpus wykonany z wysokogatunkowej stali, który w części tylnej zawierał niewielki ładunek wybuchowy pobudzany zapalnikiem dennym typu MD-2. Dla celu o wysokości 2 metrów odległość strzału bezpośredniego wynosiła 950 m.
Przebijalność pancerza dla płyty odchylonej o 30 stopni od pionu:
| Odległość | Grubość płyty |
| 100 m 500 m 1.000 m 1.500 m |
57 mm 50 mm 41 mm 33 mm |
Przeciwpancerna Выстрел БР-240П
| Masa naboju: Masa łuski: Masa pocisku: Prędkość wylotowa: |
1,84 kg 0,575 kg 0,85 kg 1.070 m/s |
Pocisk BR-240P typu APCR zawierał wewnątrz lekkiego płaszcza podkalibrowy rdzeń wykonany z wysokogatunkowej stali. W części dennej znajdował się smugacz. Amunicją tego typu zalecano strzelać na dystansie do 500 metrów.
Przebijalność pancerza dla płyty odchylonej o 30 stopni od pionu:
| Odległość | Grubość płyty |
| 100 m 500 m |
70 mm 52 mm |
Odłamkowa Выстрел О-240
| Długość pocisku: Masa naboju: Masa łuski: Masa pocisku: Masa materiału wybuchowego: Masa materiału miotającego: Prędkość wylotowa: Donośność: |
456 mm 2,91 kg 0,575 kg 1,98-2,15 kg 118-135 g 115 g 343 m/s 4.500 m |
Pocisk odłamkowy O-240 typu HE miał prefabrykowany korpus dla zwiększenia fragmentacji na odłamki – był rozrywany niewielkim ładunkiem wybuchowym, do którego pobudzenia stosowano uderzeniowy zapalnik głowicowy typu KT-1, KTM-1, KTM-1U, KTM-3 lub M-50. Stosowano także inne wersje tego pocisku (О-240А oraz О-240Э) różniące się użytymi materiałami i technologią produkcji.
